Η παραπάνω φράση που ειπώθηκε από τον διάσημο καθηγητή Καρδιοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Λάρισας κ. Π. Σπύρου σε εκδήλωση που διοργάνωσε πρόσφατα η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία έπεσε σαν βόμβα στην αίθουσα, αφήνοντας άφωνους τους παρευρισκομένους. Τη σκυτάλη τότε πήρε ο καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Δ. Κρεμαστινός, ο οποίος εκτίμησε ότι στην Ελλάδα το 70% των επεμβατικών μεθόδων στην καρδιολογία διενεργείται συχνά χωρίς τις απαραίτητες ενδείξεις.

Μη ενδεδειγμένες επεμβάσεις δεν γίνονται μόνο στην καρδιοχειρουργική αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς της Ιατρικής. Πολλοί αποδίδουν το φαινόμενο αυτό στη μεγιστοποίηση του κέρδους των γιατρών, ενώ άλλοι σε αδυναμία τους να εκτιμήσουν την αναγκαιότητα της επέμβασης λόγω ελλιπούς συνεχιζόμενης εκπαίδευσής τους. Ουδείς μπορεί να αποδείξει ότι γίνονται περιττές επεμβάσεις στην Ελλάδα. Στοιχεία όμως που συγκέντρωσε «Το Βήμα» μιλάνε από μόνα τους...

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην οποία το 35% των τοκετών γίνεται με καισαρική τομή. Σύμφωνα με πρόσφατες καταγγελίες γιατρών και μαιών, το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως στα ιδιωτικά μαιευτήρια. Στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης τα αντίστοιχα ποσοστά είναι κατά πολύ μικρότερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Γαλλία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει φθάσει στο χαμηλότερο ποσοστό του 7%. Η Κοινότητα με σχετική οδηγία της καλεί τα κράτη-μέλη να περιορίσουν τον αριθμό των καισαρικών τομών. Μάλιστα σε χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία και η Ισπανία, στις οποίες οι καισαρικές τομές φθάνουν το 20% των φυσιολογικών τοκετών, η ΕΕ έχει κάνει σύσταση.

Μια από τις επεμβάσεις που ακούγεται ότι γίνεται συχνά χωρίς να υπάρχουν οι απαραίτητες ενδείξεις είναι η σκωληκοειδεκτομή. Μάλιστα λέγεται ότι οι γιατροί συνηθίζουν να αποκαλούν τις περιττές συγκεκριμένες επεμβάσεις... «αμερικανικές». Ορισμένες φορές αυτό μπορεί να γίνεται και λόγω του γεγονότος ότι η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας είναι δυσχερής. Αλλες επεμβάσεις που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι η αμυγδαλεκτομή και η αφαίρεση των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια), ιδιαίτερα στα παιδιά. Παλαιότερα η αφαίρεση των αμυγδαλών γινόταν στην περίπτωση που είχαν προηγηθεί πέντε επεισόδια αμυγδαλίτιδας (διόγκωση αμυγδαλών, υψηλός πυρετός κτλ.) μέσα σε έναν χρόνο. Ωστόσο σήμερα οι ενδείξεις στην αμυγδαλεκτομή είναι περισσότερο απόλυτες και σαφείς, και ο ασθενής μπορεί να ακολουθήσει συντηρητική αγωγή.

.

η ώρα των αρμοδίων

Προφανώς οι υπουργοί Υγείας κ. Αλ. Παπαδόπουλος και Παιδείας κ. Π. Ευθυμίου ­ με δεδομένες ευαισθησίες αμφότεροι ­ δεν έλαβαν γνώση όσων διημείφθησαν στο τελευταίο ιατρικό συνέδριο και για την ακρίβεια δεν τους μεταφέρθηκαν όσα είπαν ­ και περισσότερο όσα υπαινίχθησαν ­ δύο κορυφές της καρδιολογίας στην Ελλάδα: οι καθηγητές κκ. Δ. Κρεμαστινός και Σπ. Σπύρου. Το ρεπορτάζ του «Βήματος» δίνει στους δύο υπουργούς και σε κάθε άλλον ενδιαφερόμενο την ευκαιρία να μελετήσουν τις επισημάνσεις τους και να λάβουν τις αποφάσεις τους. Ενας διακεκριμένος καρδιολόγος, με πλήθος επιστημονικών διακρίσεων, ο οποίος χρημάτισε μάλιστα και υπουργός Υγείας και ένας «μαχητικός» καρδιοχειρουργός με αποδεδειγμένη παρρησία αποκαλύπτουν ότι στην Ελλάδα πραγματοποιούνται καρδιολογικές επεμβάσεις, τις οποίες η επιστήμη έχει προ πολλού υπερβεί.

Ορθώς αμφότεροι προσανατολίζουν την κριτική τους στα επιστημονικά δεδομένα, επισημαίνοντας ότι η γνώση μεταβάλλεται και τα δεδομένα αλλάζουν με ρυθμούς που το ελληνικό ιατρικό δυναμικό δεν παρακολουθεί και τα ΑΕΙ δεν είναι σε θέση να μετεκπαιδεύσουν τους ιατρούς, οι οποίοι εκδίδουν γνωματεύσεις και αποφασίζουν παραπομπές σε εγχειρήσεις με δεδομένα που δεν ισχύουν πλέον και, συνεπώς, οι ασθενεις εισάγονται στο χειρουργείο με ενδείξεις που αντιμετωπίζονται χωρίς νυστέρι. Επιστήμονες και ακαδημαϊκοί είναι, επιστημονικές και ακαδημαϊκές διαπιστώσεις κάνουν και αντίστοιχες λύσεις προτείνουν. Είναι προφανές ότι αυτό που επιδιώκουν να ενοχοποιήσουν είναι το εκπαιδευτικό σύστημα και το καρδιολογικό κεκτημένο και όχι τους ιατρούς.

Από εκεί και πέρα όμως αν μεταφράσει κανείς τις εγκυρότατες παρατηρήσεις τους θα εκπλαγεί. Περίπου 3.000 άνθρωποι εισάγονται κάθε χρόνο για εγχείρηση καρδιάς, ενώ μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το αντίστοιχο νόσημα με άλλους τρόπους. Κάποιος κυνικός θα έκανε τον λογαριασμό: αν ληφθεί υπόψη ότι μια τέτοια εγχείρηση κοστίζει κατά μέσον όρο 3-3,5 εκατ. δρχ. στον ασθενή ή στο Ταμείο του, φθάνουμε σε έναν τζίρο άνω των δέκα δισ. δραχμών που κατευθύνεται σε 5-6 νοσοκομεία και μερικές δεκάδες ιατρών! Οσο είναι άδικο να πει κανείς ότι συλλήβδην αυτοί οι ιατροί στέλνουν σκοπίμως ασθενείς στο χειρουργείο για να επωφεληθούν, άλλο τόσο είναι δίκαιο να απορήσει με αυτή την «επιστημονική καθυστέρηση» της χώρας που παράγει αχρείαστες χειρουργικές επεμβάσεις.

Συνεπώς είναι μια ευκαιρία να δούμε το πρόβλημα, πέραν της «φιλολογίας για το φακελάκι» και της αρμοδιότητος του εισαγγελέως. Και οι προαναφερθέντες υπουργοί είναι οι πλέον αρμόδιοι να το αντιμετωπίσουν ως υγιή εκπαιδευτική και επιστημονική παρέμβαση, η οποία θα στερήσει βεβαίως έσοδα από κάποιους, θα ανακουφίσει όμως πολύ περισσότερους. Σε τελευταία ανάλυση, οι δύο καθηγητές ζητούν το αυτονόητο: εκπαιδεύστε τους έλληνες καρδιολόγους για να σώζουν ασθενείς διά της απομακρύνσεως από το χειρουργείο.
.
.

­ Σε εκδήλωση που διοργανώθηκε πρόσφατα από την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία είπατε ότι στην Ελλάδα γίνεται κατάχρηση καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων, ιδίως αγγειοπλαστικών και μπαϊπάς.

«Δεν θα χρησιμοποιήσω τη λέξη κατάχρηση. Θα πω ότι δεν υπάρχουν πάντα οι σωστές ενδείξεις και αυτό βεβαίως οδηγεί σε εγχειρήσεις οι οποίες δεν είναι ενδεδειγμένες. Εφόσον γίνονται οι μη ενδεδειγμένες επεμβάσεις, είναι πολύ πιθανό να μην έχει πρόσβαση στο χειρουργείο κάποιος που χρειάζεται επέμβαση. Ετσι στην πράξη το επείγον περιστατικό το οποίο είναι αυτό που κατ' εξοχήν ωφελείται από την εγχείρηση δεν μπορεί να χειρουργηθεί όταν τα χειρουργεία καταλαμβάνονται από χρόνια περιστατικά.

Σε ασθενείς που δεν ενδείκνυται επέμβαση είναι προτιμότερη η φαρμακευτική αγωγή. Αν τυχαιοποιημένα χειρουργήσουμε 100 αρρώστους που πάσχουν από στεφανιαία νόσο, χωρίς να βάλουμε ένδειξη, είναι βέβαιο ότι το 70% είτε δεν θα ωφεληθεί καθόλου από την εγχείρηση είτε θα ωφεληθεί ελάχιστα είτε και θα βλαφθεί, ενώ είναι βέβαιο ότι το 30% είναι αυτό που ουσιαστικά θα ωφεληθεί».

.

.

>>>

­ Τι εννοείτε όταν λέτε ότι ένα ποσοστό ασθενών θα βλαφθεί με την επέμβαση;

«Οπως γνωρίζετε, ένα ποσοστό των ασθενών χάνεται κατά τη διάρκεια της εγχειρήσεως (1%-2%) ενώ ένα άλλο ποσοστό γύρω στο 2% χάνεται κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου. Αναμφισβήτητα θα βλαφθούν από την εγχείρηση εκείνοι που δεν τη χρειάζονται, διότι η εγχείρηση αυτή καθαυτή αναστρέφει τους αμυντικούς μηχανισμούς που έχει η ίδια η καρδιά. Για παράδειγμα, το μυοκάρδιο προετοιμάζεται προκειμένου να δεχθεί μια αιφνίδια καρδιακή προσβολή, όπως είναι το έμφραγμα. Οταν αυτοί οι μηχανισμοί κατά κάποιον τρόπο ακυρώνονται (και αυτό γίνεται σε ασθενείς που χειρουργούνται μη ενδεδειγμένα), όποτε συμβεί το έμφραγμα, τότε ο οργανισμός προ του εμφράγματος εμφανίζεται απροετοίμαστος να το δεχθεί.

.

Δηλαδή δεν έχει αναπτύξει τους προστατευτικούς μηχανισμούς του, που είναι η παράπλευρη κυκλοφορία και η προετοιμασία της υποδοχής του εμφράγματος. Το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις εκείνες όπου ο ασθενής δεν είναι ώριμος να δεχθεί την εγχείρηση. Δεν υπάρχει δηλαδή προληπτική εφαρμογή της εγχείρησης προκειμένου να μην πάθουμε έμφραγμα. Αντιθέτως υπάρχει το κεφάλαιο που λέει ότι όταν οποιοσδήποτε άλλος τρόπος δεν μπορεί να παρεμποδίσει την επέλευση του εμφράγματος τότε η εγχείρηση έχει απόλυτη ένδειξη. Επίσης όταν υπάρχει χρονία ισχαιμία στο μυοκάρδιο με παράλληλη δυσλειτουργία του μυοκαρδίου, δηλαδή δεν μπορεί να έχει τη σωστή απόδοση η καρδιά, τότε έχει απόλυτη ένδειξη η εγχείρηση. Αλλά αυτές οι δύο μεγάλες κατηγορίες ανήκουν στο 30% που σας ανέφερα».

.

>>

­ Οι γιατροί κάνουν μη ενδεδειγμένες επεμβάσεις από άγνοια ή με στόχο το κέδρος;

«Δυσκολεύομαι να πιστέψω το δεύτερο, παρ' ότι είναι αυτό που κατά κανόνα προβάλλεται. Δυστυχώς πρέπει να πω το εξής: η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα όπου η μετεκπαίδευση στην καρδιολογία ουσιαστικά ασκείται στα ξενοδοχεία και όχι στα πανεπιστήμια. Δεν υπάρχει θεσμοθετημένη μετεκπαίδευση στην καρδιολογία και στη χειρουργική, δεν υπάρχει πρόγραμμα μετεκπαίδευσης από το πανεπιστήμιο που μπορεί να το παρακολουθήσει ο γιατρός. Αυτό το κενό καλύπτεται από αίθουσα ξενοδοχείου σε αίθουσα ξενοδοχείου, όπου κατά καιρούς οι οποιοιδήποτε σπόνσορες καλούν ορισμένους (κατά κανόνα επαγγελματίες πλασιέ των εταιρειών) οι οποίοι μιλούν σχεδόν επί παντός επιστητού και εμμέσως προάγουν τα προϊόντα που εμμέσως οι εταιρείες διαφημίζουν. Και δυστυχώς είναι οι ίδιοι άνθρωποι που αλλάζουν όχι μόνο αίθουσες ξενοδοχείου αλλά κινούνται και από χώρα σε χώρα, κινούμενοι οικονομικά πάντοτε από τους ίδιους φορείς που ελέγχουν την άτυπη αυτή μετεκπαίδευση. Αυτό είναι επιστημονικώς απαράδεκτο.

.

Εδώ υπάρχουν ευθύνες και των υπουργείων Παιδείας και Υγείας.

.

Οι αρμόδιοι υπουργοί πρέπει να δουν τι ακριβώς συμβαίνει, ποια είναι τα πρόσωπα που υποσκάπτουν την πανεπιστημιακή μετεκπαίδευση, και φυσικά να προβούν στις ανάλογες κυρώσεις. Ετσι θα οδηγηθούμε σε μια θεσμοθετημένη υπεύθυνη πανεπιστημιακή μετεκπαίδευση. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άλλη ευρωπαϊκή χώρα που τα πανεπιστήμιά της να μην ακολουθούν μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα στην καρδιολογία και να μην τιμωρούνται όσοι με όλους τους τρόπους υποσκάπτουν τη μετεκπαίδευση. Κατά συνέπεια ο γιατρός που κινείται από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο, με πληρωμένα όλα τα έξοδα της μετακινήσεώς του από εταιρείες, αντί να κινείται από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο, πώς είναι δυνατόν να μετεκπαιδεύεται σωστά και πώς μπορούμε να ζητήσουμε ευθύνες από αυτόν; Πώς είναι δυνατόν να ονομάζουμε μετεκπαίδευση για ένα ευρωπαϊκό κράτος τις οικογενειακές μετακινήσεις των γιατρών από την επαρχία σε μεγάλα κεντρικά ξενοδοχεία με όλα τα έξοδά τους πληρωμένα;».

­ Αν κατάλαβα σωστά, είπατε προηγουμένως ότι η μετεκπαίδευση δεν έχει θεσμοθετηθεί...

«Η μετεκπαίδευση υπάρχει και εδώ θεσμοθετημένη νομικά, αλλά δυστυχώς δεν εφαρμόζεται. Και δεν εφαρμόζεται από ορισμένους πανεπιστημιακούς κύκλους, από αυτούς οι οποίοι ουσιαστικά θέλουν να συνεχισθεί αυτό το καθεστώς που οδηγεί στα αποτελέσματα που προανέφερα. Οι κύκλοι όμως αυτοί είναι σε όλους γνωστοί και φυσικά και στα υπουργεία. Η μετεκπαίδευση στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται ως εξής: το κάθε πανεπιστήμιο έχει το μετεκπαιδευτικό πρόγραμμά του.

Οι γιατροί μετά την αποφοίτησή τους υποβάλλουν αίτηση ζητώντας να ακολουθήσουν συγκεκριμένη μετεκπαίδευση και στο τέλος αποκτούν έναν τίτλο σπουδών χαρακτηριστικό της μετεκπαίδευσης που υπέστησαν. Η μετεκπαίδευση αυτή είναι συνεχής και οδηγεί σε σωστή ιατρική. Πέραν της πανεπιστημιακής εξελίξεως. Δυστυχώς πρέπει να παραδεχθούμε ότι η μετεκπαίδευση των ξενοδοχείων η οποία ενδημεί στη χώρα μας είναι ουσιαστικά υπεύθυνη του ιατρικού αδιεξόδου που σήμερα αντιμετωπίζουμε».

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΥ Καθηγητής Καρδιοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Λάρισας «Γίνονται μη αναγκαίες επεμβατικές θεραπείες»


>>>

­ Διενεργούνται επεμβάσεις μη ενδεδειγμένες στην καρδιοχειρουργική και πώς εκτιμάτε ποιες επεμβάσεις είναι αναγκαίες;

«Υπάρχουν διεθνώς αυστηροί κανόνες και στοιχεία τα οποία καθορίζουν τις ενδείξεις για να κάνει κάποιος επεμβατική θεραπεία. Η θεραπεία της στεφανιαίας νόσου είναι είτε συντηρητική, δηλαδή φαρμακευτική, που σημαίνει ότι ο ασθενής παράλληλα πρέπει να ασκείται, να τρέφεται σωστά, είτε επεμβατική. Η επεμβατική θεραπεία είναι είτε αγγειοπλαστική (το περίφημο μπαλονάκι) είτε εγχείρηση. Η επιλογή της θεραπείας από τον γιατρό, εφόσον είναι σωστά ενημερωμένος από τη βιβλιογραφία και την εμπειρία του, είναι σχεδόν απόλυτα καθορισμένη σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυστυχώς όμως αυτές οι αυστηρές ενδείξεις, δηλαδή το αν θα πρέπει ο ασθενής να προχωρήσει συντηρητικά ή επεμβατικά, δεν τηρούνται πολλές φορές και γίνονται και μη αναγκαίες επεμβατικές θεραπείες, όπως αγγειοπλαστικές ή καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, σε βάρος βέβαια της συντηρητικής αγωγής».

>>>

­ Για ποιους λόγους δεν τηρούνται ­ όπως είπατε ­ οι ενδείξεις;

«Μη με αναγκάζετε να σας πω για ποιους λόγους δεν τηρούνται. Δεν είναι θέμα δικό μου. Εγώ απλώς λέω ότι πραγματοποιείται αρκετός αριθμός μη αναγκαίων επεμβατικών μεθόδων, είτε αυτές λέγονται αγγειοπλαστικές είτε καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις. Οι λόγοι; Αναζητήστε τους...».

­ Υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία με άλλες χώρες για τον αριθμό των μπαϊπάς, των αγγειοπλαστικών και των καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων;

«Δεν ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει στις άλλες χώρες, αλλά θα σας φέρω ένα παράδειγμα, το οποίο δεν έχει σχέση με την καρδιοχειρουργική. Στις ΗΠΑ είχε ξεσπάσει ιατρικό σκάνδαλο από τις μη αναγκαίες αφαιρέσεις της μήτρας (υστερεκτομές) και τις μη αναγκαίες εφαρμογές πολλών βηματοδοτών. Τώρα τι γίνεται στη στεφανιαία νόσο δεν μπορώ να σας πω...».

­ Ακούγεται ότι και στη χώρα μας γίνονται μη αναγκαίες εφαρμογές βηματοδοτών...

«Βεβαίως...».

­... καθώς και καθετηριασμός της μηριαίας αρτηρίας;

«Ο καθετηριασμός της μηριαίας αρτηρίας είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η στεφανιογραφία. Υπάρχει περίπτωση βέβαια να γίνονται και στεφανιογραφίες χωρίς απόλυτες ενδείξεις».

­ Στην εκδήλωση που διοργάνωσε πριν από λίγες ημέρες η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία είχατε πει: «Δεν ξέρω πόσους ασθενείς με στεφανιαία νόσο που χειρούργησα έσωσα, ξέρω όμως ότι έσωσα πολλούς επειδή επέμεινα να μη χειρουργηθούν». Τι εννοούσατε με αυτό;

«Στη χειρουργική, ακόμη κι αν υπάρχουν απόλυτες ενδείξεις, δεν είναι ξεκαθαρισμένο στην παγκόσμια βιβλιογραφία πόσο πραγματικά βοηθάει η εγχείρηση ή η αγγειοπλαστική στο σύνολο των αρρώστων. Αν πάρουμε 1.000 ανθρώπους που έκαναν αγγειοπλαστική ή κάποια επεμβατική θεραπεία, είμαστε βέβαιοι μόνο για ένα ποσοστό ότι πληροί τις απόλυτες ενδείξεις. Για ένα άλλο ποσοστό έχουμε ακόμη πολλά ερωτηματικά. Διερευνάται αν πραγματικά οι επεμβατικές αυτές μέθοδοι ωφελούν τον άρρωστο, δεν τον ωφελούν ή τον αφήνουν στην ίδια κατάσταση.

.

Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι πολλοί ασθενείς έχουν ενδείξεις να μην κάνουν κάποια επεμβατική μέθοδο, δηλαδή να πάνε συντηρητικά. Αυτό εννοούσα όταν έλεγα ότι προσέφερα μεγάλη υπηρεσία σε ασθενείς που είδα και αξιολογώντας την κατάστασή τους είπα ότι δεν χρειάζεται να κάνουν εγχείρηση, σε αντίθεση με κάποιον που θα τους συνιστούσε κάποια επεμβατική θεραπεία, είτε αγγειοπλαστική είτε εγχείρηση».

.

.

­ Θεωρείτε ότι γίνονται περιττές επεμβάσεις στην πλαστική χειρουργική;

«Συνήθως ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος ζητεί από τον πλαστικό χειρουργό τη συνδρομή του σε κάποιο πρόβλημα της εξωτερικής του εμφάνισης. Από τον προσδιορισμό της λοιπόν δεν αφήνει περιθώριο για κατάχρηση χειρουργικής επέμβασης, εκτός από τις περιπτώσεις γιατρών που δεν είναι πλαστικοί χειρουργοί και παρασύρουν τους ασθενείς σε τέτοιου είδους επεμβάσεις χωρίς να υπάρχει αντικειμενικός λόγος. Πρόκειται για γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, όπως δερματολόγους, ωτορινολαρυγγολόγους, γενικούς χειρουργούς και γυναικολόγους, οι οποίοι συχνά προτρέπουν τον ασθενή να υποβληθεί και σε επιπλέον πλαστική χειρουργική επέμβαση παράλληλα με τη θεραπεία που μπορεί να εμπίπτει στο αντικείμενο της ειδικότητάς τους. Η μέθοδος αυτή αποτελεί αντιποίηση του τίτλου της ειδικότητας της πλαστικής χειρουργικής που εκ του νόμου δεν δύνανται να έχουν εντός του ελληνικού κράτους».

­ Με ποια κριτήρια αξιολογείτε αν μια επέμβαση πρέπει να γίνει ή όχι;

«Οι επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής αφορούν συνήθως κάποιο ανατομικό πρόβλημα της επιφάνειας του ανθρώπινου σώματος. Επειδή δεν είναι επεμβάσεις έκτακτης ανάγκης ­ εκτός από ατυχήματα ή εγκαύματα, όπου η αναγκαιότητα της επέμβασης είναι αυτονόητη ­, στην πλειονότητα των περιπτώσεων την ένδειξη της επέμβασης βάζει ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος. Εκείνος δηλαδή ο οποίος έχει εντοπίσει ο ίδιος δυσμορφία του σώματος ή του προσώπου του που τον ενοχλεί προσωπικά.

Κατά συνέπεια η επέμβαση πλαστικής χειρουργικής εν πρώτοις εντοπίζεται και σχεδόν προσδιορίζεται από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, ενώ ο πλαστικός χειρουργός μπορεί να δεχθεί ή να αρνηθεί να εκτελέσει μια τέτοια επέμβαση με βάση τα επιστημονικά του κριτήρια. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η αίτηση αυτή του ενδιαφερομένου γίνεται δεκτή από τον πλαστικό χειρουργό. Σε εξαιρετικές, ακραίες όμως περιπτώσεις, είναι συνήθως τακτική των καταξιωμένων πλαστικών να αποφεύγουν μια "παράλογη" επέμβαση».

­ Στόχος των γιατρών που κάνουν περιττές επεμβάσεις είναι το κέρδος ή μπορεί να το κάνουν και από άγνοια;

«Στην πλαστική δεν εκτελούνται περιττές χειρουργικές επεμβάσεις από άγνοια, διότι η δυσμορφία, έστω κι αν είναι πολύ μικρή, είναι εύκολα αναγνωρίσιμη από τον κοινωνικό περίγυρο και τον ενδιαφερόμενο. Πολύ μικρές αισθητικές αλλαγές μπορεί να θεωρηθούν περιττές από μια μεγάλη πλειονότητα ανθρώπων, χωρίς ωστόσο να είναι, εφ' όσον το άτομο έχει ζητήσει την επέμβαση.

Συνήθως στόχος από κοινού του γιατρού που εκτελεί μια "περιττή" επέμβαση και του ατόμου που τη ζητεί είναι να ακολουθήσουν τη μόδα. Σε αυτή την περίπτωση "περιττή" επέμβαση μπορεί να θεωρηθεί μόνον η υπερβολική χρήση βιοϊατρικών προσθετικών υλικών πλαστικής χειρουργικής, όπως κολλαγόνο, ακρυλικά σφαιρίδια, κάθε τύπου εμφυτεύματα κ.ά. Η ελεύθερη επιλογή από τον πλαστικό τέτοιων υλικών μπορεί να αφήσει περιθώρια παρεξήγησης, όσον αφορά το κίνητρο του κέρδους, χωρίς όμως αυτό να μπορεί να υποστηριχθεί ανώδυνα».

­ Υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία για την Ελλάδα σε σχέση με χώρες του εξωτερικού όσον αφορά τον αριθμό πλαστικών επεμβάσεων που γίνονται ετησίως;

«Η Ελλάδα βρίσκεται στις δέκα πρώτες θέσεις χωρών με πολύ ανεπτυγμένη πλαστική χειρουργική παγκοσμίως. Ετησίως εκτελούνται πάνω από 7.000 επεμβάσεις, τα 4/7 στην Αθήνα, τα 2/7 στη Θεσσαλονίκη και το υπόλοιπο στις άλλες πόλεις της Ελλάδας».

­ Ποιες επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής θεωρείτε ότι συχνά μπορεί να γίνονται χωρίς λόγο, είτε εξαιτίας του γιατρού είτε του ασθενούς;

«Χωρίς εμφανή λόγο μπορεί να γίνονται πολλά από τα face lifts, τις ανορθώσεις δηλαδή του προσώπου, και ειδικά από γιατρούς που προτείνουν αυτή και μόνον τη λύση για οποιοδήποτε αισθητικό πρόβλημα του προσώπου. Είναι γνωστό ότι το face lift είναι μια πολύ προσωποποιημένη υπόθεση και πρέπει να είναι διαφορετικό από ασθενή σε ασθενή, ανάλογα με την προσωπικότητά του. Κατά συνέπεια, δεν πρέπει να υποβάλλονται σε αυτό όλοι οι ασθενείς που μας ζητούν face lift, όμως υπάρχουν και επεμβάσεις που δεν γίνονται ενώ θα έπρεπε, γιατί τόσο ο γιατρός, για λόγους ανταγωνιστικούς, όσο και ο ασθενής, για λόγους μείωσης του κόστους, αποφεύγουν να το συζητήσουν.

Κλασική τέτοια περίπτωση είναι η επέμβαση διόρθωσης ρινικού διαφράγματος ταυτόχρονα με τη ρινοπλαστική και έτσι ο ασθενής μπορεί να υποχρεωθεί έμμεσα να κάνει μια δεύτερη απαραίτητη επέμβαση για ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να έχει λυθεί από την πρώτη κιόλας επέμβαση. Η μοναδική κραυγαλέα περίπτωση περιττής ιατρικής πράξεως που γίνεται απολύτως με σκοπό το κέρδος, χωρίς καμία επιστημονική εξήγηση, είναι η περίπτωση των διαφόρων ειδών "κυτταροθεραπειών", καθώς και του "εύκολου αδυνατίσματος" με μηχανήματα. Οι επεμβάσεις αυτές δεν γίνονται από πλαστικό χειρουργό».

.

.

.

>>>>>>>>>>>>>>>>>

Πετροπούλου, Μαρίνα, Φυντανίδου Ελενα