Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου 010216

Ανοίξτε έναν χάρτη της Σένγκεν - «γκουγκλάρετέ» το, θα βρείτε δεκάδες. Παρατηρείστε τον. Από Ιβηρική μέχρι Πολωνία, από Σκανδιναβία μέχρι Ιταλία βλέπετε έναν συμπαγή γεωγραφικό χώρο («τρύπα» η Ελβετία), ένα συνεχές 21 χωρών, τυπικά χωρίς εσωτερικά σύνορα. Το 22ο μέλος της Σένγκεν είναι η Ελλάδα. Ξαναδείτε τον χάρτη. Δεν συνορεύει με καμιά άλλη χώρα της Σένγκεν. Στα βόρεια σύνορά της έχει μη μέλη της Σένγκεν (Αλβανία, FYROM) και μια υποψήφια, τη Βουλγαρία. Ανατολικά έχει την Τουρκία, μη μέλος της Σένγκεν, με την οποία ωστόσο η Ε.Ε. συμφωνεί χαλαρά να της παρέχει χρήματα και μερικά προνόμια σχεδόν μέλους της Σένγκεν (π.χ. κατάργηση βίζας) αν συγκρατήσει τους πρόσφυγες- όσο της το επιτρέπει η εκστρατεία εξολόθρευσης των Κούρδων.

Βορειοδυτικά της ηπειρωτικής Σένγκεν βρίσκονται Βρετανία και Ιρλανδία, μη μέλη της ζώνης, που ωστόσο κάθε άλλο παρά στερούνται τα υποτιθέμενα προνόμια των χωρών Σένγκεν, τουλάχιστον αυτά που μειώνουν τα κόστη της ενιαίας αγοράς. Η Βρετανία, μάλιστα, διαπραγματεύεται, επ' απειλή Brexit, έναν δραστικό περιορισμό ενός από τα «προνόμια» αυτά: έναν μηχανισμό αποτροπής της μετανάστευσης από χώρες της Ε.Ε. Ήτοι, την κατάλυση της μίας εκ των υποτιθέμενων τριών ιδρυτικών ελευθεριών της Ε.Ε., της ελευθερίας κίνησης προσώπων.

Η Ελλάδα είναι το μόνο μέλος της Σένγκεν που δεν συνορεύει με καμιά χώρα της ζώνης. Κι όμως, όταν η Ε.Ε. μιλά για «εξωτερικά σύνορα», δεν εννοεί αυτά της Φινλανδίας, της Βαλτικής και της Πολωνίας με τη Ρωσία, ούτε της Ουγγαρίας με τη Σερβία και τη Ρουμανία ή της Γαλλίας με τη Βρετανία. Κάνει ένα άλμα πάνω από τα Βαλκάνια και πέφτει κατευθείαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα.

Προ ημερών η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι έχει στα χέρια της ένα μη δημοσιοποιήσιμο (!) σχέδιο έκθεσης αξιολόγησης της Σένγκεν για την Ελλάδα, το οποίο εκτιμά ότι η χώρα «αμελεί σοβαρά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σένγκεν» και προειδοποιεί με ενεργοποίηση των άρθρων 19 και 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν (σ.σ.: στην επίσημη ανακοίνωση της Κομισιόν υπάρχει λανθασμένη αναφορά του ενός άρθρου 19Α, τουλάχιστον κατά την επίσημη ανάρτηση του Κώδικα, αλλά σιγά μην πάρουν πρέφα οι ιθαγενείς της αποικίας). Το άλλο άρθρο φτάνει σε ουσιαστική αποβολή χώρας από τη Σένγκεν για 6 μήνες έως 2 χρόνια.

Η αλήθεια είναι ότι όλη αυτή η πολιτικά γκρίζα διαδικασία (μυστική επίσκεψη κλιμακίου στα νησιά, σύνταξη έκθεσης, αποστολή συνοριοφυλακής, αποβολή από τη Σένγκεν) προβλέπεται στους κρυπτογραφημένους κανονισμούς της Ε.Ε., που σε ανύποπτο χρόνο άβουλοι εγχώριοι αξιωματούχοι υπερψήφιζαν χωρίς να αναρωτηθούν. Όμως, στη σύντομη ιστορία του μηχανισμού παρακολούθησης της Σένγκεν υπάρχουν εκθέσεις για την κατάσταση της ζώνης συνολικά, αλλά καμιά για μεμονωμένη χώρα.

Τουλάχιστον έξι χώρες Σένγκεν την έχουν αναστείλει τους τελευταίους μήνες, αλλά για καμιά δεν διεξήχθη «αιφνιδιαστική έρευνα», ούτε συντάχθηκε «ειδική έκθεση» για το αν τηρούνται οι όροι του ειδικού «κανονισμού για την προσωρινή επαναφορά των συνοριακών ελέγχων». Κι είναι αμφίβολο αν, στο αλισβερίσι μεταξύ κοινοτικών και ελληνικών αρχών για τις επίμαχες διατυπώσεις της έκθεσης - φάντασμα, τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα στους ίδιους κανονισμούς δικαιώματα ενημέρωσης και αντίκρουσης κράτους - μέλους πριν η Κομισιόν εκτοξεύσει τη ρουκέτα της.

Το ενσταντανέ αυτό είναι ένα από τα δεκάδες που τα τελευταία χρόνια αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως de facto παρίας της Ε.Ε. σε όλα τα πεδία, όχι μόνο στο δημοσιονομικό. Ότι βρίσκεται σε κατάσταση απόλυτης εξαίρεσης από το απεχθές και επαχθές «ευρωπαϊκό κεκτημένο». Ενώ η ευρωκρατία διακηρύσσει ότι δεν υπάρχει καμιά διασύνδεση μεταξύ προσφυγικού και αξιολόγησης, στην πράξη έχει ενοποιήσει πλήρως τα δύο πεδία, με στόχο ταπεινωτικές κυβερνητικές υποχωρήσεις και στα δύο, ακόμη και σ' αυτό του στοιχειώδους ανθρωπισμού στην προσφυγική τραγωδία. Το υβρίδιο χώρας - αποικίας χρέους, που γίνεται ταυτόχρονα αποθήκη ανθρώπων και πεδίο δράσης του εκκολαπτόμενου ευρωπαϊκού στρατού απώθησης των «ανεπιθύμητων», περιγράφεται στα ευφάνταστα, πλην διόλου αβάσιμα, σενάρια ανταλλαγής προσφύγων με χρέος ("Financial Times").

Το προφανές είναι ότι στην πλευρά των ευρωκρατών υπάρχει στρατηγική και τακτική με βάθος, ακόμη κι όταν πρέπει να διαχειριστούν το χάος που προκαλούν. Είναι επικίνδυνη αφέλεια να πιστέψει κανείς ότι η «μαφία των Βρυξελλών», όταν τον Ιούνιο υποχρέωνε την κυβέρνηση να υπογράψει τρίτο Μνημόνιο, δεν είχε στο μυαλό της τον επικείμενο εμπλουτισμό του με ένα «προσφυγικό Μνημόνιο» - τα στοιχεία βοούσαν για τις κλιμακούμενες ροές προσφύγων. Και είναι παράδοξο κυβερνητικό «επίτευγμα» πώς ένα πραγματικό πλεονέκτημα - ηθικό, πολιτικό, επικοινωνιακό, ακόμη και οικονομικό- αντιστρέφεται σε μοιραίο μειονέκτημα. Αν υποθέσουμε ότι η ευρωπαϊκή ελίτ πράγματι δεν είχε να φοβηθεί τον Ιούνιο τίποτα από ένα Grexit, αντέχει άραγε διάλυση της Σένγκεν; Εμείς άντε να ανανεώσουμε τα διαβατήριά μας. Αυτοί αντέχουν, για παράδειγμα, μια εκτόξευση στα κόστη των εμπορευματικών μεταφορών;

πηγή