Καθόλου τυχαίο, λοιπόν, το γεγονός ότι η - σύμφωνα με όλους τους «νόμιμους και ηθικούς» κεφαλαιοκρατικούς κανόνες - μετατροπή του νερού από κοινωνικό αγαθό σε εμπόρευμα, έχει οδηγήσει τις πολυεθνικές εταιρείες διαχείρισης των υδάτων στη λίστα με τις μεγαλύτερες σε ισχύ πολυεθνικές του κόσμου.
Μια από αυτές τις πολυεθνικές, 19η μέχρι πρόσφατα στην κατάταξη των πολυεθνικών με το μεγαλύτερο Ενεργητικό στον κόσμο και 3η στην Ευρωζώνη από άποψη ρευστότητας που ξεπερνά σε μετρητά τα 18 δισ. ευρώ, είναι η γαλλική «Suez».
Πρόκειται για την εταιρεία, που, στο πλαίσιο της ελληνογαλλικής φιλίας, την οποία επαναβεβαίωσαν πρόσφατα οι Ολάντ - Σαμαράς κατά την επίσκεψη του πρώτου στην Αθήνα, επιθυμεί την εξαγορά των υπό ιδιωτικοποίηση ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Ηδη η «Suez» κατέχει το 5,5% των μετοχών της ΕΥΑΘ.
Εφόσον το σχέδιο ευοδωθεί, η Ελλάδα θα είναι μια από τις περίπου 100 χώρες παγκοσμίως, στις οποίες η «Suez» θα έχει βάλει για τα καλά χέρι στις υπηρεσίες υδάτων τους. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο ελληνικός λαός θα μπορεί να αισθάνεται περήφανος για το γεγονός ότι θα έχει καταβάλει κι αυτός το μερίδιό του, ώστε να αυξηθεί ο τζίρος των πολυεθνικών ύδατος, που ήδη από τις αρχές του αιώνα είχε ξεπεράσει τα 150 δισ. δολάρια ετησίως σε μια «αγορά νεού» που σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα η αξία της ανέρχεται στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια!

Ας δούμε, τώρα, πώς παράγεται αυτός ο πλούτος και με τι επιπτώσεις...

*

1) Σύμφωνα με τη μελέτη «Our Right to Water» (σ.σ.: «Το δικαίωμά μας στο νερό») που εκπονήθηκε από τους David Hall και Meera Karunananthan στο πλαίσιο του προγράμματος «Blue Planet Project», παρότι το 2010 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εξέδωσε ψήφισμα για την αναγνώριση ύδρευσης και αποχέτευσης ως ανθρώπινο δικαίωμα, η πραγματικότητα είναι η εφαρμογή ενός εκτεταμένου προγράμματος για την «πώληση της δημόσιας περιουσίας συμπεριλαμβανομένων των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης στα ιδιωτικά συμφέροντα».

Η αγοραπωλησία του «ανθρώπινου δικαιώματος σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση» (Εκθεση Οκτωβρίου 2011 του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ) αποτελεί δε μια κατάσταση «πιο συχνή στην Ευρώπη από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ήπειρο».
Πρόκειται για μια πολιτική, που προωθείται τόσο από την ΕΕ όσο και από το ΔΝΤ, στο όνομα των «επωφελών ιδιωτικοποιήσεων» που τάχα θα βελτιώσουν τις υπηρεσίες και τάχα θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους των χωρών που ξεπουλούν το νερό τους.
Η αλήθεια, σύμφωνα με την έκθεση είναι ότι οι «υπηρεσίες χειροτερεύουν, οι θέσεις εργασίας έχουν χαθεί, τα ιδιωτικά μονοπώλια απολαμβάνουν φουσκωμένα κέρδη για δεκαετίες, ενώ το ποσό των χρημάτων που καταβάλλονται από τους ιδιώτες αγοραστές είναι πάντα πολύ κατώτερο των προσδοκιών».
Επίσης, όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, «το μεγαλύτερο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων όλων των εποχών (σ.σ.: και στο νερό) εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση Θάτσερ στο Ηνωμένο Βασίλειο επί 17 έτη. Στο τέλος αυτής της περιόδου, το επίπεδο του δημόσιου χρέους στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν περίπου το ίδιο όπως στην αρχή». Σημειωτέον ότι στη Βρετανία η πλήρης ιδιωτικοποίηση του νερού έφερε αυξήσεις κατά 67% μεταξύ 1989 και 1995 και 245% μέχρι το 2006. Το ποσοστό διακοπών των παροχών ανέβηκε κατά 177%. Και όλα αυτά παράλληλα με αλλεπάλληλα κρούσματα δυσεντερίας και δηλητηριάσεων λόγω κρυπτοσποριδίασης, εκτεταμένες διαρροές στους αγωγούς ύδατος που υπολογίζονται σε 200 λίτρα (!) ανά πολίτη, απολύσεις περίπου 8.500 εργαζομένων.

*

Στην έκθεση σημειώνεται, ειδικότερα, ότι:
α) Στην Ελλάδα, από το 1999 - 2001 με την εφαρμογή της ιδιωτικοποίησης στο νερό και την έναρξη των λεγόμενων «μετοχοποιήσεων» σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ «το κόστος αυξήθηκε κατά 250% - 300%, αλλά οι υπηρεσίες δε βελτιώθηκαν», αφού «σχεδόν όλη η δουλειά γίνεται από εργολάβους, με μεγαλύτερο κόστος από πριν».
β) Στην Πορτογαλία, οι πιέσεις για ιδιωτικοποίηση οδηγούν «σε αυξήσεις στο νερό σε δραματικά ποσοστά καιοι ιδιωτικές εταιρείες εμποδίζουν την πρόσβαση σε δωρεάν δημόσιες παροχές νερού, όπως κρήνες νερού».
γ) Στη Βουλγαρία, η διωτικοποίηση του νερού έχει οδηγήσει σε ένα «συγκλονιστικό κατάλογο δόλιας συμπεριφοράςαπό την ιδιωτικοποιημένη εταιρεία λειτουργίας των υπηρεσιών νερού στην πρωτεύουσα Σόφια», με χιλιάδες νοικοκυριά είτε να είναι αποκομμένα από τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης είτε να αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς, τη στιγμή που «τα τέλη για τους βιομηχανικούς χρήστες νερού έχουν μειωθεί κατά δέκα φορές».
δ) Στην Ιταλία, παρά το συντριπτικό ποσοστό (96%) στο δημοψήφισμα του 2011 εναντίον των σχεδίων για την απελευθέρωση και την ιδιωτικοποίηση του νερού, εντούτοις «κορυφαία στελέχη της ΕΕ ασκούν πίεση στην ιταλική κυβέρνηση για την απελευθέρωση και την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών νερού».

*

2) Αυτή η πολιτική, της ιδιωτικοποίησης του νερού, είναι τόσο «δημοκρατική» όσο η χούντα του Πινοσέτ που ιδιωτικοποίησε μέχρι και τις λίμνες και τα ποτάμια της Χιλής.

Επίσης είναι μια πολιτική τόσο «νέα», όσο και ο... 19ος αιώνας.
Οπως αναφέρει ο εκ των συγγραφέων του βιβλίου «Επαναδημοτικοποίηση: Επιστρέφοντας το νερό σε δημόσια χέρια», ο Μαρτίν Πιζόν, «όταν τα πρώτα συστήματα υδροδότησης δημιουργήθηκαν στη Δυτική Ευρώπη, στα μέσα του 19ου αιώνα, το όλο σύστημα ήλεγχε ένα ολιγοπώλιο εννέα εταιρειών» (Δέσποινα Παπαγεωργίου, «Crash»).
Ομως, δύο αιώνες αργότερα, οι «πειρατές του... γλυκού νερού» επιστρέφουν, προσδοκώντας τεράστια κέρδη σε έναν κόσμο στον οποίο, όπως αναφέρει ο ΟΗΕ, το 2040 η ζήτηση του νερού θα είναι κατά 30% μεγαλύτερη από τα διαθέσιμα αποθέματα.
Στο μεταξύ, οι «πειρατές» έχουν να επιδείξουν τα εξής «κοινωφελή έργα» (αναλυτικότερα στοιχεία: «Οι βαρόνοι του νερού» http://www.icij.org/water/default.aspx, Δ. Παπαγεωργίου «Ιδιωτικοποίηση του νερού: Σκοτώνοντας τη ζωή», «Ο πόλεμος του νερού και των ιδιωτικοποιήσεων» http://thesecretrealtruth.blogspot.com, «Σώστε το νερό από την ιδιωτικοποίηση»):

• Η εταιρεία «Suez», που η πλειοψηφία των μετοχών της ανήκει στο γαλλικό κράτος, μαζί με την επίσης γαλλική «Veolia» ήλεγχαν το νερό του Παρισιού από το 1985. Εκδιώχτηκαν από την ίδια την πρωτεύουσα της Γαλλίας, από το Παρίσι, το 2008, όταν πια το Δημοτικό Συμβούλιο της γαλλικής πρωτεύουσας ήταν αδύνατον να παρακάμψει τις μελέτες που αποδείκνυαν τόσο την υποβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών όσο και την κλοπή που υφίσταντο οι καταναλωτές ύψους δεκάδων εκατομμυρίων κάθε χρόνο από τα τιμολόγια των εταιρειών. Η τιμή του νερού, μετά την εκδίωξη των πολυεθνικών, μειώθηκε κατά 9% και το κόστος λειτουργίας των υπηρεσιών ύδρευσης κατά 35 εκατομμύρια ευρώ!

• Η εταιρεία «Suez» δρα στη Νότια Αφρική. Αποτέλεσμα ήταν το 2000 να ξεσπάσει επιδημία χολέρας στο Γιοχάνεσμπουργκ με πάνω από 250 νεκρούς και 120.000 αρρώστους ως συνέπεια ότι οι φτωχοί Νοτιοαφρικανοί, αδυνατώντας να πληρώσουν τις τιμές του νερού, έπιναν νερό από λίμνες και ποτάμια...

• Η εταιρεία «Suez» μόλις εμφανίστηκε στην Αυστραλία, είχε ως συνέπεια, το 1998, το νερό στο Σίδνεϊ να μολυνθεί σε ασύλληπτα επίπεδα από παράσιτα, αφού η εταιρεία δε θεωρούσε ότι ήταν υποχρεωμένη να αφαιρεί αυτούς τους οργανισμούς από το νερό.

• Η εταιρεία «Suez» εξαγόρασε στις αρχές της δεκαετίας του '90 την εταιρεία ύδρευσης της Αργεντινής. Η τιμή, μέχρι την εκδίωξη της «Suez» το 2006, διπλασιάστηκε. Οπως επιπλέον αποδείχτηκε, το 90% των λυμάτων η εταιρεία αντί να τα επεξεργάζεται τα έριχνε στον ποταμό Ρίο ντε λα Πλάτα.

• Η εταιρεία «Suez» οδηγήθηκε το 2009 στα δικαστήρια από την πόλη Κάμντεν του Νιού Τζέρσεϊ που απαιτούσε αποζημίωση ύψους 29 εκατ. δολαρίων, λόγω των ευθυνών της όσον αφορά στην απώλεια νερού, τη μη συντήρηση του δικτύου και τις διακοπές στην υδροδότηση.

• Η εταιρεία «Suez» αποκαλύφθηκε πως για λόγους αύξησης του κέρδους της είχε αδρανοποιήσει τις αντλίες ακατέργαστων λυμάτων στην πόλη Μιλγουόκι, τα οποία κατά δισεκατομμύρια γαλόνια έριχνε στη λίμνη Μίτσιγκαν...

*

3) Η ιδιωτικοποίηση, τέλος, δεν κάνει κακό μόνο στην υγεία ή στην τσέπη.

Σε ορισμένες περιπτώσεις - κατά κυριολεξία - δολοφονεί κιόλας:
α) Στη Βολιβία, πριν από την πτώση του Ουγκό Μπάνζερ το 2002, ο δικτάτορας προχώρησε, υπό την καθοδήγηση του ΔΝΤ, στην ιδιωτικοποίηση της κρατικής εταιρείας ύδρευσης και στην παροχή δικαιωμάτων για εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων και του αρδευτικού συστήματος της Κοχαμπάμπα, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Βολιβίας, στην πολυεθνική «Becthel». Αυτό που ακολούθησε ήταν η δολοφονία 7 διαδηλωτών και ο τραυματισμός εκατοντάδων από τις σφαίρες του βολιβιανού στρατού που επιτέθηκε κατά των μαζικών διαδηλώσεων που ξέσπασαν το 2000 ενάντια στις αδιανόητες αυξήσεις της τιμής του νερού.
β) Στον Καναδά, τουλάχιστον επτά άνθρωποι πέθαναν στο Γουάλκερτον του Οντάριο, όταν προσβλήθηκαν από το βακτήριο «E. coli» έπειτα από την ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας ελέγχου της ποιότητας του ύδατος από την «A&L Labs». Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, τα αποτελέσματα του ελέγχου της ποιότητας των υδάτων που προκάλεσαν τους θανάτους είναι «προϊόν πνευματικής ιδιοκτησίας» της εταιρείας και η πολυεθνική αρνήθηκε να τα δώσει στη δημοσιότητα...

Γράφει:
ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Πέμπτη, 28 Φεβρουαρίου 2013