Πειραματόζωο και για τα ορυχεία η Ελλάδα

Το πολεμικό κλίμα στις Σκουριές ξεκίνησε από το καλοκαίρι του 2011, όταν εγκρίθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εξόρυξη χρυσού. Κάτοικοι της περιοχής αντιδρούν στην περίφραξη περίπου 4.000 στρεμμάτων δάσους, όπου θα εγκατασταθεί το εργοτάξιο και θα γίνει η εξόρυξη. Στις Σκουριές, υπογραμμίζουν, την εκμετάλλευση του χρυσωρυχείου της Κασσάνδρας Χαλκιδικής, που ανήκει στο Δημόσιο, έχει αναλάβει η «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.», στην οποία μετέχει η «Ακτωρ» (συμφερόντων Μπόμπολα), για λογαριασμό της καναδικής πολυεθνικής «Eldorado Gold».

Την απόφαση για την εκμετάλλευσή του, εγκρίνοντας την περιβαλλοντική μελέτη, υπέγραψε με την ΚΥΑ 201745/2011 ο τότε υπουργός ΠΕΚΑ Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Η μελέτη καταγγέλλεται ότι βασίζεται σε πειραματικό μοντέλο που δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά αλλού. Αυτό της μεθόδου ακαριαίας τήξης, στην οποία χρησιμοποιείται αρσενικό.

Φωτιά και τσεκούρι

Οι κάτοικοι των Σκουριών αντιδρούν επειδή κόβεται το αρχαίο, τεράστιο δάσος της περιοχής, με τα υπεραιωνόβια δέντρα. Αυτό, τονίζουν, πρακτικά σημαίνει ότι θα αποψιλωθεί μια περιοχή η οποία από πανέμορφη θα γίνει σεληνιακό τοπίο, με άμεσο αποτέλεσμα τις συνεχείς πλημμύρες στη γύρω περιοχή. Ηδη, λένε, αφού οι ρίζες πολλών δέντρων του αρχέγονου δάσους δεν υπάρχουν, έχουν παρατηρηθεί οι πρώτες πλημμύρες. Τρεις μεγάλου μεγέθους το περασμένο έτος. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο.

Η εταιρεία θα χρησιμοποιήσει για την εξόρυξη τη μέθοδο της ακαριαίας τήξης, και το αρσενικό που χρησιμοποιείται θα καταλήγει στα ρέματα της περιοχής και, εντέλει, στον υδροφορέα που υδροδοτεί όλη την περιοχή. Η αίτηση που κατέθεσε η «Eldorado Gold» στο Δασαρχείο Αρναίας χαρακτηρίζεται θανατική καταδίκη του βουνού, του αρχέγονου δάσους, των εκατοντάδων μικρών ρεμάτων, των μεγάλων ρεμάτων συνεχούς ροής Καρατζάς, Λοτσάνικο, Καρόλακκας, και του Ασπρόλακκα, που μαζεύει όλα τα νερά του υδατοκρίτη του Κακάβου στον κόλπο της Ιερισσού.

Παραποίηση στοιχείων

Το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, το οποίο έχει προσφύγει στο ΣτΕ εναντίον της «Ελληνικός Χρυσός» για παραποίηση στοιχείων, ζητώντας την ακύρωση της πράξης παραχώρησης, υποστηρίζει πως, σε ό,τι αφορά τη μεταλλουργική εργασία, εφόσον και εάν υλοποιηθεί, το μείγμα των συμπυκνωμάτων που θα πηγαίνει για επεξεργασία στο σχεδιαζόμενο εργοστάσιο του Μαντέμ Λάκκου έχει εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα αρσενικού, απαγορευτική σε οποιαδήποτε άλλη ανάλογη μονάδα πυρομεταλλουργίας ακαριαίας τήξης παγκοσμίως.

Κι αυτό γιατί τα συμπυκνώματα που θα καταλήγουν εκεί προέρχονται περίπου κατά 90% από τα μεταλλεία της Ολυμπιάδας, τα οποία περιέχουν υψηλές ποσότητες αρσενικού. Το αρσενικό θα απελευθερώνεται στις αέριες εκπομπές οι οποίες θα παράγονται κατά τη διαδικασία της καύσης που απαιτείται για το διαχωρισμό των μετάλλων -στην προκειμένη περίπτωση, χαλκού και χρυσού-, μια διαδικασία επικίνδυνη τόσο για την υγεία των εργαζομένων όσο και των κατοίκων.

«Στόχος της υλοτόμησης είναι να μεταβληθούν τα ρέματα αυτά σε λίμνες αποβλήτων για τα απόβλητα του εργοστασίου χαλκού-χρυσού των Σκουριών», υποστηρίζουν αυτοί που αντιδρούν.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων «Μαύρη Πέτρα» στα μεταλλεία, Αγγελος Δεληγιόβας, επισημαίνει: «Εχουμε όλοι την υποχρέωση να εξασφαλίσουμε τη δυνατότητα ξένων επενδύσεων στη χώρα. Είναι γνωστό ότι αυτή είναι η μόνη λύση για να αντιμετωπίσουμε το τεράστιο, το δραματικό πρόβλημα της ανεργίας».

Μεγάλη επιβάρυνση

Τόσο το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης όσο και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Κεντρικής Ελλάδας, διατύπωσαν σοβαρές ενστάσεις για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Επισημαίνουν ότι η μεταλλευτική δραστηριότητα θα πλήξει άμεσα και ανεπανόρθωτα τους υδατικούς πόρους της περιοχής. Η ΜΠΕ δεν πληροί κανέναν από τους σκοπούς της οδηγίας-πλαισίου 60/2000/ΕΚ -«Θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης της πολιτικής των υδάτων»- η οποία έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία με το νόμο 3199/2003.

Μόνο στις Σκουριές, υπολογίζεται εκπομπή αιωρούμενων σωματιδίων που ανέρχεται στους 430 t/y ΡΜ10, με υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, ιδιαίτερα αρσενικού, ενώ η παραγωγή σκόνης μεταλλεύματος ανέρχεται συνολικά σε 4.324 t/h [18] με μεγάλες συγκεντρώσεις θειούχων ενώσεων βαρέων μετάλλων, όπως αντιμονίου, αρσενικού, βαρίου, καδμίου, χρωμίου, χαλκού, σιδήρου, μαγγανίου, νικελίου, μολύβδου, υδραργύρου, ψευδαργύρου κ.ά.

Βίαιη επέμβαση

Η σχεδιαζόμενη επέμβαση χαρακτηρίζεται ως βίαιη και θα αλλάξει ανεπανόρθωτα τόσο το τοπίο όσο και τις οικοσυστημικές λειτουργίες Τα στερεά απόβλητα εξόρυξης υπερβαίνουν τα 182 εκατομμύρια κυβικά. Η ιλύς σκοροδίτη-γύψου αποτελεί το 70% των στερεών αποβλήτων και είναι επικίνδυνη λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε αρσενικό, ενώ αμφισβητείται η σταθερότητα του κρυσταλλικού σκοροδίτη στις συνθήκες συναπόθεσής του με άλλα στερεά απόβλητα. Ενέχει επίσης σοβαρότατους κινδύνους τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους κατοίκους και επισκέπτες της ευρύτερης περιοχής, ενώ οι επιπτώσεις των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στις τοπικές κοινωνίες μπορούν να είναι καταστροφικές.

Στη συγκρότηση της ΜΠΕ μετείχαν 6 πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το ΑΠΘ και το Μετσόβιο, λέει ο δήμαρχος Αριστοτέλη Χαλκιδικής, Κώστας Πάχτας. Αποδίδει τις αντιδράσεις σε πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα και υπογραμμίζει ότι τα οφέλη θα είναι υψηλά τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία της περιοχής. Οσο για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, επισημαίνει ότι η εταιρεία θα ξοδέψει 50 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση της περιοχής. «Το δάσος δεν είναι αρχέγονο, αλλά είναι δάσος υλοτόμησης», προσθέτει. Ενώ υπογραμμίζει ότι από τη στιγμή που είδαν οι αντιδρώντες ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί κυάνιο, άρχισαν να κινδυνολογούν με το αρσενικό.

Ολα για την "ανάπτυξη"

Στην υπουργική απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων του έργου των Μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.» (8 Ιουλίου 2011) επισημαίνεται ότι «το έργο των μεταλλευτικών και μεταλλουργικών εγκαταστάσεων στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής αφορά μια επένδυση παγίων της τάξης των 1,3 δισ. ευρώ, η οποία σε πλήρη ανάπτυξη θα απασχολεί άμεσα περίπου 1.800 εργαζόμενους». Υποστηρίζει επίσης ότι: «Ο σχεδιασμός του έργου έγινε κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να καλυφθούν πλήρως οι αυστηρές απαιτήσεις των περιβαλλοντικών κανόνων».

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στο σχεδιασμό του έργου ενσωματώθηκαν τεχνολογίες αιχμής και μέθοδοι εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, που υιοθετούν τις πλέον σύγχρονες τεχνικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις όπως (μεταξύ άλλων):

* Η υλοποίηση μεθόδου ανάκτησης του χρυσού με την εφαρμογή τεχνολογίας αιχμής χωρίς τη χρήση κυανιούχων ενώσεων (εφαρμογή τεχνολογίας ακαριαίας τήξης).

* Η απομάκρυνση όλων των παλαιών και ιστορικών αποθέσεων στείρων, σκουριών και τελμάτων στην περιοχή, που αποτελούν διαχρονικές πηγές ρύπανσης.

* Η λιθογόμωση (δηλαδή το πλήρες κλείσιμο) όλων των νέων αλλά και παλαιών χώρων υπόγειας εκμετάλλευσης, με αποτέλεσμα την αποφυγή διαταραχών του εδάφους και τη μείωση των όξινων απορροών των μεταλλείων.

* Η επεξεργασία των νερών μεταλλείου και όλων των εγκαταστάσεων, έτσι ώστε όχι μόνο να υπερκαλύπτονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των φυσικών επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής, αλλά και να ανταποκρίνονται στα αυστηρά πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος των φυσικών αποδεκτών της χώρας.

* Η δημιουργία, με τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές στεγάνωσης και διαχείρισης, ενιαίου χώρου απόθεσης των στείρων της εξόρυξης στον Κοκκινόλακκα, όπου θα διατεθούν εκτός των νέων και οι παλιές και ιστορικές σκουριές και τέλματα που υπάρχουν διάσπαρτα στην περιοχή.

πηγή

Σήμερα η «Ακτωρ» κατέχει το 2,7% του μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης στα χρηματιστήρια του Τορόντο (TSX), της Νέας Υόρκης (NYSE) και Αυστραλίας (ASX) της μεταλλευτικής εταιρείας «Eldorado Gold Corporation» (ELD) και το 5% του μετοχικού κεφαλαίου της «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.».

Τον Οκτώβριο του 2011 η «Ακτωρ» πούλησε στην «Qatar Holding» 13.000.000 μετοχές της «European Goldfields» (ποσοστό 7,07%) με 10 σεντ του δολαρίου ανά μετοχή. Τέλος, το Δεκέμβριο του 2011 η «EGU» συμφώνησε στην προτεινόμενη φιλική εξαγορά της από την «ELD», η οποία συναλλαγή εγκρίθηκε από τις έκτακτες Γενικές Συνελεύσεις των μετόχων της «EGU» και της «ELD» στις 21 Φεβρουαρίου 2012.

πηγή

***********************

ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ ΣΤΗΝ «ΑΚΤΩΡ»

Ανθρακας το Δημόσιο, χρυσός ο Μπόμπολας

Σύμφωνα με τους αντιδρώντες, από το 2003 το πράγμα αρχίζει να περιπλέκεται και ξεκινούν χατιρικές συμφωνίες με χαμένο το ελληνικό Δημόσιο - και μάλιστα εν γνώσει του.

Στις 12 Δεκεμβρίου 2003 υπογράφεται η μεταβίβαση των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην «Ελληνικός Χρυσός», με αποκλειστικούς μετόχους την «ΑΚΤΩΡ», συμφερόντων Μπόμπολα, και τον Δημήτρη Κούτρα, γενικό διευθυντή της «ΑΚΤΩΡ». Είχε προηγηθεί η υπογραφή ενός «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ της «Ακτωρ», του Δημήτρη Κούτρα, της «European Goldfields» (EG) και της «Global Mineral Resources» (GMR).

Ιδρυτής και μεγαλομέτοχος της «EG» είναι ο Ρουμάνος επιχειρηματίας Φρανκ Τίμις, ο οποίος ελέγχει και την «GMR». Το 2009 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οδήγησε τα υπουργεία Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς η συναλλαγή αυτή θεωρήθηκε παράνομη κρατική ενίσχυση. Κι αυτό γιατί στις 12 Δεκεμβρίου 2003 το ελληνικό Δημόσιο αγόρασε τα Μεταλλεία Κασσάνδρας από την εταιρεία «TVX Hellas» (θυγατρική της πολυεθνικής Kinross) έναντι 11 εκατ. ευρώ. Την ίδια ημέρα το ελληνικό Δημόσιο μεταπώλησε στην ίδια τιμή τα Μεταλλεία Κασσάνδρας μαζί με 70 άλλα περιουσιακά στοιχεία της στην εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός».

Χωρίς διαγωνισμό

Η πώληση έγινε απευθείας, χωρίς δημόσιο διαγωνισμό, όπως ορίζει το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Εξι μήνες αργότερα, η αξία των στοιχείων ενεργητικού των Μεταλλείων εκτιμούνταν σε 408 εκατ. ευρώ. Η συμφωνία μεταβίβασης απάλλασσε την «Ελληνικός Χρυσός» από υποχρέωση καταβολής φόρου μεταβίβασης και εξασφάλιζε μειωμένες δαπάνες δικηγόρων και συμβολαιογράφων. Από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης είχε βάλει την υπογραφή του ο υφυπουργός Οικονομίας Χρήστος Πάχτας, νυν δήμαρχος Αριστοτέλη Χαλκιδικής.

Χάρισμα 2,2 εκατ. ευρώ

Στις 8 Ιανουαρίου 2004 η Βουλή κύρωσε τη συμφωνία. Ως αποτέλεσμα, το ελληνικό Δημόσιο χάρισε στην «TVX» 2,2 εκατ. ευρώ από βεβαιωμένους φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, πλήρωσε 11 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις των 472 απολυμένων της «TVX», 28 εκατ. ευρώ για «Πρόγραμμα Επανακατάρτισης» 350 από 472 απολυμένους της «TVX» (τους κατέβαλλε 800 ευρώ το μήνα και όλες τις ασφαλιστικές εισφορές μέχρι να συνταξιοδοτηθούν) και χάρισε στους Μπόμπολα - Κούτρα - Τίμις, «κατά πλήρες δικαίωμα νομής και κατοχής», το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Στις 23 Ιανουαρίου 2004 ο Χρήστος Πάχτας παραιτήθηκε από υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας εξαιτίας της εισαγωγής τροπολογίας σε αναπτυξιακό νομοσχέδιο που επέτρεπε στο ξενοδοχειακό συγκρότημα «Πόρτο Καρράς» να κατασκευάσει τουριστικές εγκαταστάσεις σε παρακείμενη δασική έκταση.

Αμέσως μετά η «Ελληνικός Χρυσός» προχωρεί στη σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την επαναλειτουργία του μεταλλείου των Μαύρων Πετρών. Το μεταλλείο ξεκινά τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του 2005. Τον Ιανουάριο του 2006 υποβάλλεται ενιαίο επιχειρηματικό σχέδιο για την παράλληλη ανάπτυξη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Ολυμπιάδας και των Σκουριών. Το Μάιο υποβάλλεται προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΠΠΕ). Τον Οκτώβριο του 2009 παίρνει τη θετική γνωμοδότηση των 5 συναρμόδιων υπουργείων (Ανάπτυξης, ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΠΠΟ, Γεωργικής Ανάπτυξης, Εμπορικής Ναυτιλίας). Τον Αύγουστο του 2010 κατατίθεται στο ΥΠΕΚΑ η τελική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ). Η έγκρισή της θα αποτελεί την τελική περιβαλλοντική αδειοδότηση του επενδυτικού σχεδίου.

Στις 9 Φεβρουαρίου 2004 η «European Goldfield» ανακοινώνει τη συμφωνία εξαγοράς ποσοστού 30% της «Ελληνικός Χρυσός» για 18 εκατ. ευρώ. Η «Global Mineral Resources» εξαγοράζει επιπλέον ποσοστό 21% της «Ελληνικός Χρυσός» για άλλα 18 εκατ. ευρώ. Το κέρδος για τους Μπόμπολα και Κούτρα είναι 36 εκατ. ευρώ.

Στις 30 Νοεμβρίου 2004 η «European Goldfield» ανακοινώνει την εξαγορά του 21% της «Ελληνικός Χρυσός» που κατέχει η «Global Mineral Resources» για 100 εκατ. δολάρια, καθώς και του 14% που κατέχει ο Δημήτρης Κούτρας αντί 66,25 εκατ. δολαρίων (53 εκατ. ευρώ). Ο Δ. Κούτρας παίρνει θέση μη εκτελεστικού προέδρου στο Δ.Σ. της «EG», η οποία αυξάνει το ποσοστό της σε 65% και γίνεται απόλυτη κυρίαρχος των Μεταλλείων Κασσάνδρας.

Τον Απρίλιο του 2006, ο Φρανκ Τίμις πουλάει όλες του τις μετοχές στην «EG».

Στις 2 Ιουλίου 2007 η «European Goldfield» ανακοινώνει την εξαγορά επιπλέον ποσοστού 30% στην «Ελληνικός Χρυσός» από την «Ακτωρ» και ανεβάζει έτσι το μερίδιό της στο 95%. Η αξία του 30% ορίζεται στα 178 εκατ. δολάρια, το οποίο πληρώνεται μέσω ανταλλαγής μετοχών της «Ακτωρ» με το 19,9% των μετοχών της «EG» και 8,4 εκατ. δολάρια σε μετρητά (6,7 εκατ. ευρώ).

Σύμφωνα με τους αντιδρώντες στην εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές, οι Μπόμπολας και Κούτρας, έχοντας καταβάλει μόνο τα αρχικά 6 εκατ. ευρώ, πουλώντας τα ποσοστά της «Ελληνικός Χρυσός» είχαν καθαρό και άκοπο κέρδος 95,7 εκατ. ευρώ. Εγιναν επίσης κάτοχοι του 19,9% της «European Goldfield» και του 5% της «Ελληνικός Χρυσός».

πηγή

Dim lights