«Γεια σας και από εµένα. Καταρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές της ενδιαφέρουσας αυτής συνάντησης και για την ευκαιρία που µας δίνεται να πούµε και λίγα λόγια για την εφαρµογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά (2000/60/ΕΕ), στη χώρα µας.
Θα δούµε λοιπόν κάποιες βασικές αρχές της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60/ΕΕ για τα νερά και κυρίως ορισµένες δράσεις που υλοποιούνται σε εθνικό και κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο στο πλαίσιο της εφαρµογής της οδηγίας αυτής. Καταρχάς, η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά αποτελεί το νέο θεσµικό εργαλείο για την προστασία και διαχείριση των υδάτων και υιοθετήθηκε προς τα τέλη του 2000 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την αντιµετώπιση των σοβαρών προβληµάτων που έχουν προκύψει σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, λόγω της υποβάθµισης της ποιότητας των νερών και τις συνεχείς πιέσεις που υφίσταται τα αποθέµατα του νερού σε όλη την Ευρώπη από την αύξηση της ζήτησης νερού καλής ποιότητας.
Ο βασικός στόχος της Οδηγίας 2000/60, είναι η επίτευξη, µέχρι το 2015, της καλής κατάστασης για όλα τα επιφανειακά (ποτάµια, λίµνες, µεταβατικά και παράκτια) και τα υπόγεια νερά, µέσω της κατάρτισης ολοκληρωµένων σχεδίων διαχείρισης, σε επίπεδο λεκάνης απορροή ποταµού. Μέχρι το 2015 λοιπόν, πρέπει να πετύχουµε καλή οικολογική κατάσταση για όλα τα νερά, αλλά υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις: τα ισχυρά τροποποιηµένα υδάτινα σώµατα, τα υδάτινα σώµατα, δηλαδή, τα οποία έχουν υποστεί κάποιες µορφολογικές αλλοιώσεις λόγω των ανθρώπινων παρεµβάσεων και δεν µπορεί η κατάσταση αυτή να αντιστραφεί πλέον, οπότε για αυτά µιλάµε πλέον για καλό οικολογικό δυναµικόκαι όχι για καλή οικολογική κατάσταση.
Για να πετύχουµε το στόχο αυτό, η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά θέτει συγκεκριµένες προθεσµίες για την ολοκλήρωση ορισµένων συγκεκριµένων δράσεων, στο πλαίσιο της εφαρµογής της. Αυτή την εποχή, βρισκόµαστε µπροστά σε µια µεγάλη πρόκληση, καθώς µέχρι το τέλος του 2004 θα πρέπει να έχουµε προσδιορίσει, σε κάθε λεκάνη απορροής ποταµού της χώρας, µεταξύ άλλων, τις ανθρωπωγενείς πιέσεις που παρουσιάζονται, τις επιπτώσεις από τις πιέσεις αυτές, τις οικονοµικές παραµέτρους που σχετίζονται µε την χρήση των νερών, κτλ.
Επίσης θα πρέπει να έχουµε ολοκληρώσει και την καταγραφή όλων των προστατευόµενων περιοχών, όπως π.χ. των περιοχών NATURA, περιοχών που προορίζονται για άρδευση πόσιµου νερού, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις τις Οδηγίας, κτλ.. Αυτές οι δράσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί µέχρι τέλος του 2004, για όλες τις λεκάνες απορροής της χώρας, και µέχρι το Μάρτιο του 2005 πρέπει να διαβιβάσουµε σχετική αναφορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόοδο σε σχέση µε τα θέµατα αυτά!
Υπάρχουν και άλλα στάδια µέχρι την επίτευξη του τελικού στόχου του 2015, όπως: • µέχρι το τέλος του 2006, πρέπει να λειτουργούν τα προγράµµατα παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων. Για το σκοπό αυτό, στα είδη υπάρχοντα δίκτυα παρακολούθησης, για τις φυσικοχηµικές παραµέτρους που λειτουργούν στη χώρα, τα οποία θα επανασχεδιασθούν, θα πρέπει να αναπτυχθούν και προγράµµατα παρακολούθησης των βιολογικών παραµέτρων, όπωςορίζει η οδηγία 2000/60/ΕΕ. • Μια σηµαντική προθεσµία είναι το 2009 που θα πρέπει πλέον να έχουµε συντάξει και δηµοσιοποιήσει τα ολοκληρωµένα προγράµµατα διαχείρισης για κάθε λεκάνη απορροής ποταµού της χώρας. Και µέχρι το τέλος του 2015 πρέπει να έχουµε πραγµατοποιήσει πλήρη εφαρµογή των προγραµµάτων διαχείρισης και επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της Οδηγίας.
Η Οδηγία 2000/60/ΕΕ δίνει µεγάλη σηµασία στις συµµετοχικές διαδικασίες, δηλαδή στο πως θα συµµετέχουν οι ΜΚΟ, οι τοπικές κοινωνίες και το ευρύτερο κοινό στην εφαρµογή της Οδηγίας αυτής. Ως συµµετοχή η Οδηγία ορίζει την απλή ενηµέρωση, όλων των ενδιαφερόµενων για τα θέµατα εφαρµογής της, τη διαβούλευση µε όλους τους ενδιαφερόµενους φορείς και την ενεργό συµµετοχή του κοινού γενικότερα στην λήψη των αποφάσεων. Στη χώρα µας ήδη έχουµε ξεκινήσει κάποιες διαβουλεύσεις για ορισµένα θέµατα εφαρµογής της Οδηγίας και µε το νέο Νόµο 3199/2003 ορίζεται επίσης και η ενεργός συµµετοχή, δηλαδή, η συµµετοχή του κοινού, των ΜΚΟ στην λήψη των αποφάσεων. Για τις συµµετοχικές διαδικασίες η Οδηγία ορίζει και συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα, π.χ. µέχρι το 2008 θα πρέπει να δοθούν σε όλους τους ενδιαφερόµενους και να γίνουν ευρύτερα γνωστά τα προσχέδια των προγραµµάτων διαχείρισης, τα οποία, όπως είπαµε, θα πρέπει να αρχίσουν να λειτουργούν από το 2009, για τα σχόλια και τη γνώµη του κοινού.
Μερικές από τις νέες θεωρήσεις που εισάγει η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά, είναι η διαχείριση ανά λεκάνη ή οµάδα λεκανών απορροής, δηλαδή εισάγει την αποκέντρωση στο θέµα της διαχείρισης των υδάτων, η νέα θεώρηση για τους τύπους των υδάτινων σωµάτων, η διασυνοριακή συνεργασία µεταξύ των χωρών, η ορθολογική κοστολόγηση των υδάτων, µε τον πλήρη καταµερισµό του συνολικού κόστους χρήσης, κλπ.
Επίσης η Οδηγία προτείνει και ορισµένα κίνητρα για την ορθολογική χρήση του νερού, όπως και κυρώσεις για την αποφυγή ρύπανσης και µάλιστα κυρώσεις ανάλογα µε το µέγεθος της ρύπανσης. Μια άλλη βασική αρχή της Οδηγίας, για την οποία έγινε αναφορά προηγουµένως, είναι η ενεργός συµµετοχή όλων των αρµόδιων αρχών, συµπεριλαµβανοµένων των ΜΚΟ και των τοπικών κοινοτήτων, στις δραστηριότητες διαχείρισης των υδάτων και η διασφάλιση και ενίσχυση της συµµετοχής του κοινού στην λήψη των αποφάσεων. Η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά δίνει την ευκαιρία ανάπτυξης ενός σύγχρονου και αποτελεσµατικού θεσµικού/νοµοθετικού πλαισίου και ενός µακροπρόθεσµου σχεδιασµού στην διαχείριση των υδάτων καθώς και για την αποκέντρωση των αρµοδιοτήτων, µε την ενίσχυση των περιφερειακών δοµών.
Η πιο σηµαντική πρόκληση, όπως καταλαβαίνουµε, είναι να εφαρµόσουµε επιτυχώς την Οδηγία, µέσα στα πιεστικά χρονοδιαγράµµατα που αυτή θέτει. Για την επιτυχή εφαρµογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά, υπάρχουν φυσικά αρκετά προβλήµατα. Εκτός από τις γενικές δυσκολίες που υπάρχουν σε όλα τα Κράτη – Μέλη, όπως είναι η αποσαφήνιση των πολύπλοκων δράσεων που προτείνει η Οδηγία, η περαιτέρω επεξεργασία των τεχνικών και επιστηµονικών θεµάτων που αυτή προτείνει, κτλ., υπάρχουν και οι ιδιαιτερότητες της χώρας που θα πρέπει να τις λάβουµε σοβαρά υπόψη. Ορισµένες ιδιαιτερότητες που υπάρχουν στη χώρα µας και πιθανώς θα δυσκολέψουν την εφαρµογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ, είναι, µεταξύ άλλων, η άνιση κατανοµή των υδατικών πόρων και η εποχιακή ζήτηση νερού, η εκτεταµένη ακτογραµµή που υπάρχει στη χώρα µας, οι πολλές λεκάνες απορροής µικρού µεγέθους που θα πρέπει να τις εντάξουµε µέσα σε κάποια µεγαλύτερη λεκάνη απορροής, η υπερεκµετάλλευση των υπόγειων υδροφορέων που παρουσιάζονται σε ορισµένες περιοχές, οι διασυνοριακές εξαρτήσεις από τις γειτονικές χώρες, η ανεπάρκεια που παρατηρείται στις τεχνικές υποδοµές, ο κατακερµατισµός των αρµοδιοτήτων που υπήρχε µέχρι σήµερα και η πολυδιάσπαση των υπηρεσιών, το ελλιπές και µη υλοποιηµένο σε µεγάλο βαθµό θεσµικό πλαίσιο που ίσχυε έως σήµερα και η µικρή εµπειρία και ευαισθητοποίηση του κοινού στις συµµετοχικές διαδικασίες.
Όπως είδαµε προηγουµένως, τα άρθρα που περιλαµβάνει η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά είναι, κατά γενική οµολογία, περίπλοκα και για το λόγο αυτό, το 2001, οι ∆ιευθυντές Νερών των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνέταξαν ένα στρατηγικό κείµενο το οποίο περιλαµβάνει ορισµένες θεµατικές ενότητες, δηλαδή κρίσιµα και σηµαντικά θέµατα εφαρµογής της Οδηγίας, για τα οποία απαιτούνται περαιτέρω διευκρινήσεις και καθοδήγηση. Καθορίστηκαν 14 θεµατικές ενότητες, για τις οποίες συγκροτήθηκαν αντίστοιχες Οµάδες Εργασίας.
Μερικές από τις θεµατικές αυτές ενότητες είναι οι ‘‘πιέσεις και επιπτώσεις’’, ‘‘ιδιαιτέρως τροποποιηµένα υδάτινα σώµατα’’, ‘‘καθορισµός συνθηκών αναφοράς και ταξινόµηση των εσωτερικών επιφανειακών υδάτων’’, ‘‘αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης των µεταβατικών και παράκτιων υδάτων’’, ‘‘διαβαθµονόµηση (intercalibration)’’ (άσκηση διαβαθµονόµησης, δηλ. άσκηση σε πολλές περιοχές της ΕΕ για να διευκρινισθούν τα όρια µεταξύ καλής και µέτριας κατάστασης και µέτριας και κακής κατάστασης των υδάτων), ‘‘ανάπτυξη δικτύων παρακολούθησης’’ ‘‘Γεωγραφικά Συστήµατα Πληροφοριών (GIS)’’, ‘‘προδιαγραφές εκπόνησης σχεδίων διαχείρισης’’ η οποία περιλαµβάνει 3 επιµέρους θεµατικές ενότητες: ‘‘συµµετοχή του κοινού’’, ‘‘προσδιορισµός και οριοθέτηση των λεκανών απορροής’’ και ‘‘διαδικασία προγραµµατισµού’’, ‘‘προσδιορισµός υδάτινων σωµάτων’’, κτλ.
Για όλες αυτές τις θεµατικές ενότητες, συγκροτήθηκαν, το 2001, αντίστοιχες Οµάδες Εργασίας, οι οποίες συνέταξαν κείµενα κατευθυντήριων γραµµών (Guidance Documents) για κάθε µία από αυτές. Τα κείµενα κατευθυντήριων γραµµών δίνουν τις κατευθύνσεις για κάθε µια από τις θεµατικές αυτές ενότητες που περιγράψαµε, δηλαδή τι διαδικασίες θα πρέπει να ακολουθηθούν για κάθε µία από τις ενότητες αυτές, στο πλαίσιο της εφαρµογής της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά. Τα κείµενα αυτά έχουν ήδη συνταχθεί και έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες των αντίστοιχων Οµάδων Εργασίας που είχαν γίνει για τον σκοπό αυτό και έχουµε πλέον 14 κείµενα κατευθυντήριων γραµµών που µε βάση αυτά θα πρέπει να οργανώσουµε την εφαρµογή της Οδηγίας στη χώρα µας.
Ορισµένες δράσεις που υλοποιούνται στη χώρα µας, στο πλαίσιο της εφαρµογής της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά, είναι επιγραµµατικά: • συµµετοχή των Ελλήνων εµπειρογνωµόνων στις Οµάδες Εργασίας που αναφέρθηκαν προηγουµένως για την δηµιουργία τωνκειµένωνκατευθυντήριων γραµµών, • χαρακτηρισµός των τύπων και προσδιορισµός των συνθηκών αναφοράς για όλες τις κατηγορίες υδάτων της χώρας, • επανασχεδιασµός των προγραµµάτων παρακολούθησης της ποιότητας και ποσότητας των υδάτων, επανασχεδιασµός δηλαδή του υπάρχοντος δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων της χώρας που έχει αναπτυχθεί ήδη από το ΥΠΕΧΩ∆Ε και από διάφορους αρµόδιους φορείς (όπως από το ΙΓΜΕ για τα υπόγεια νερά) και έναρξη των προγραµµάτων παρακολούθησης για τις βιολογικές παραµέτρους, για τα οικολογικά δηλ. στοιχεία ποιότητας που αναφέρει η Οδηγία. Με βάση τα αποτελέσµατα από την παρακολούθηση αυτή, θα γίνει ταξινόµηση της οικολογικής κατάστασης των υδάτων, µε τρόπο που ορίζει η οδηγία και τα αντίστοιχα κείµενα κατευθυντήριων γραµµών, • ενηµέρωση των ποιοτικών και ποσοτικών βάσεων δεδοµένων, δηλαδή του Εθνικού ∆ικτύου Πληροφοριών Περιβάλλοντος (Ε∆ΠΠ), και της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικών και Μετεωρολογικών Πληροφοριών (ΕΤΥΜΠ), • υλοποίηση της πιλοτικής µελέτης για την εφαρµογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά στη λεκάνη απορροής του Ποταµού Πηνειού Θεσσαλίας (για το θέµα αυτό θα γίνει αναφορά στη συνέχεια), διαµόρφωση ενός σύγχρονου και αποτελεσµατικού θεσµικού/νοµοθετικού πλαισίου (και για το θέµα αυτό θα υπάρξει αναφορά στη συνέχεια), άλλες δράσεις που έχουν έµµεση σχέση µε την εφαρµογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ, όπως έργα αποκατάστασης ορισµένων υποβαθµισµένων υδατικών συστηµάτων, παρεµβάσεις στον τοµέα της αποχέτευσης, κτλ.
ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Στο πλαίσιο της εφαρµογής της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ, ήδη από τις αρχές του έτους 2002, επισηµάνθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ανάγκη εκπόνησης ολοκληρωµένων πιλοτικών µελετών από τα Κράτη-Μέλη για την εξαγωγή συµπερασµάτων ως προς την δυνατότητα και τον τρόπο εφαρµογής, στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας, των Κειµένων Κατευθυντήριων Γραµµών (Guidance Documents) που έχουν συνταχθεί για καθοριστικά θέµατα εφαρµογής της Οδηγίας. Οι ολοκληρωµένες πιλοτικές µελέτες υλοποιούνται ταυτόχρονα σε 15 πιλοτικές Λεκάνες Απορροής Ποταµών (συµπεριλαµβανοµένης της λεκάνης απορροής του Ποταµού Πηνειού Θεσσαλίας) που προτάθηκαν από τα Κράτη-Μέλη (∆ίκτυο Πιλοτικών Λεκανών Απορροής), καλύπτοντας ένα µεγάλο εύρος κλιµατικών, µορφολογικών και κοινωνικοοικονοµικών συνθηκών που επικρατούν στην Ευρώπη.
Η υλοποίηση του εν λόγω Προγράµµατος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “Ολοκληρωµένες Μελέτες σε Πιλοτικές Λεκάνες Απορροής Ποταµών” (Integrated Testing of Guidance Documents in Pilot River Basins) συνεισφέρει επίσης στην ανταλλαγή πληροφοριών και εµπειριών ανάµεσα στα Κράτη Μέλη, µε απώτερο στόχο την µελλοντική κατάρτιση όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωµένων και ορθολογικών Σχεδίων ∆ιαχείρισης για όλες τις Λεκάνες Απορροής Ποταµών των Ευρωπαϊκών χωρών. Η Χώρα µας, εκτιµώντας την σπουδαιότητα και την κρισιµότητα της κοινοτικής αυτής δράσης, αποφάσισε, τον Απρίλιο του 2002, να συµµετάσχει σε αυτήν, µε την υλοποίηση της πιλοτικής µελέτης στη λεκάνη απορροής του Ποταµού Πηνειού Θεσσαλίας και την ένταξη του Ποταµού αυτού στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο, έτσι ώστε να προσδιοριστούν τα προβλήµατα που πρόκειται να παρουσιαστούν µελλοντικά κατά την ολοκληρωµένη διαχείριση και προστασία των υδάτων στον Ελλαδικό χώρο (στο πλαίσιο εφαρµογής της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ) και να βρεθούν οι λύσεις για την αντιµετώπιση τους.
Η πιλοτική µελέτη δίνει επίσης την ευκαιρία για µια πρώτη επαφή όλων των τοπικών κοινωνιών, των περιφερειακών φορέων και υπηρεσιών, των ΜΚΟ και του ευρύτερου κοινού σε θέµατα εφαρµογής της Οδηγίας αλλά και για µια εκτίµηση του κόστους της εφαρµογής της. Το Πρόγραµµα “Ολοκληρωµένες Μελέτες σε Πιλοτικές Λεκάνες Απορροής Ποταµών” περιλαµβάνει χρονοδιάγραµµα υλοποίησης 2 Φάσεων (1η Φάση: 2003-2004, 2η Φάση: 2005-2006) για την προώθηση των προβλεπόµενων δράσεων και για τις 15 πιλοτικές λεκάνες απορροής που πραγµατοποιούνται στα Κράτη Μέλη. Η 1η Φάση (2003-2004) περιλαµβάνει την πιλοτική εφαρµογή και αξιολόγηση των Κειµένων Κατευθυντήριων Γραµµών και ολοκληρώνεται στο τέλος του τρέχοντος έτους. Η 2η Φάση υλοποίησης του Προγράµµατος (2005-2006) θα βασισθεί στην εµπειρία που έχει ήδη αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της 1ης Φάσης. Οι λεπτοµέρειες για τις δράσεις που θα υλοποιηθούν κατά τη διάρκεια της 2ης αυτής Φάσης δεν έχουν πλήρως αναπτυχθεί και αποτελούν, προς το παρόν, αντικείµενο συζήτησης στις σχετικές Οµάδες Εργασίας, υπό τον συντονισµό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα συνεχισθεί µέχρι και το τέλος του 2004.
Για την πιλοτική µελέτη στη λεκάνη απορροής του Ποταµού Πηνειού Θεσσαλίας έχει δηµιουργηθεί και λειτουργεί σχετική ιστοσελίδα στο διαδίκτυο: http://www.minenv.gr/pinios_river.html µε πληροφορίες για το Πρόγραµµα και τις δράσεις που υλοποιούνται, αλλά καιγια τηνΟδηγία 2000/60/ΕΕ γενικότερα.
ΝΕΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Όπως είναι ήδη γνωστό, το ∆εκέµβριο του 2003, ψηφίστηκε ένας καινούργιος Νόµος, οΝ. 3199/2003 για την ‘‘Προστασία και διαχείριση των υδάτων -Εναρµόνιση µε την Οδηγία 2000/60 της Ευρωπαϊκής Ένωσης’’ που αποτελεί ουσιαστικά την ενσωµάτωση της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά στο Εθνικό ∆ίκτυο. Ο σκοπός του νέου θεσµικού πλαισίου είναι: • η ανάπτυξη µακροπρόθεσµου σχεδιασµού, • η αποκέντρωση αρµοδιοτήτων και ενίσχυση των περιφερειακών δοµών, • η εναρµόνιση του Εθνικού ∆ικαίου µε την Οδηγία-Πλαίσιο για τα Νερά 2000/60/ΕΕ για τη θέσπιση Πλαισίου Κοινοτικής ∆ράσης στοντοµέα της πολιτικής τωνυδάτων, • η επίτευξη των στόχων της Οδηγίας, συγκεκριµενοποιηµένων στις ιδιαιτερότητες του Ελληνικού χώρου.
Για την πλήρη ενσωµάτωση της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ στο Εθνικό ∆ίκαιο, είναι ήδη υπό διαµόρφωση το Προεδρικό ∆ιάταγµα που προβλέπεται στο Άρθρο 15 του Νόµου 3199/2003, για την ενσωµάτωση των τεχνικών λεπτοµερειών της Οδηγίας. Ορισµένα από τα βασικά στοιχεία του νέου Νόµου είναι: • οι αρµοδιότητες για την προστασία και διαχείριση κάθε λεκάνης απορροής ποταµού της χώρας ανήκουν στην περιφέρεια, στα διοικητικά όρια της οποίας εκτείνεται η λεκάνη απορροής, και στις περιπτώσεις που µια λεκάνη απορροής εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσότερων περιφερειών, οι αρµοδιότητες θα µοιραστούναπό κοινού. Η προστασία και διαχείρισή των υδάτων ασκείται από το Κράτος µέσω Προγραµµάτων και Μέτρων, τα οποία καταρτίζονται µε τη συµµετοχή όλων των ενδιαφερόµενων µερών του κοινωνικού συνόλου της Χώρας σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.
Συνοψίζοντας, η εφαρµογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά αποτελεί µια πολύ σηµαντική πρόκληση για την χώρα µας, η εφαρµογή της οποίας δεν θα είναι πολύ εύκολη υπόθεση. Για να εφαρµοσθεί επιτυχώς, χρειάζεται η συνεργασία όλων των φορέων και οργανώσεων, κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο και θα ξεκινήσει από πρωτοβουλίες που θα πάρουν κυρίως οι περιφερειακές αρχές. Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε. είναι έτοιµο να υποστηρίξει κάθε πρωτοβουλία για το θέµα αυτό και να παρέχει οποιεσδήποτε πληροφορίες ζητηθούν.
Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε., 2004
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΔΗΓΙΑ – ΠΛΑΙΣΙΟ 2000/60 ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΡΑ ΚΑΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Οδηγία-Πλαίσιο για τα νερά (2000/60/ΕΕ)
Η Οδηγία-Πλαίσιο αποτελεί το νέο θεσµικό εργαλείο για την Προστασία και ∆ιαχείριση των Υδάτων, µπροστά στο πρόβληµα της:
l Έλλειψης επάρκειας νερού l Περιβαλλοντικής υποβάθµισης
Βασικός Στόχος της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ
Επίτευξη µέχρι το 2015 της καλής κατάστασης για όλα τα επιφανειακά και υπόγεια νερά της Ευρώπης, µέσω της κατάρτισης ολοκληρωµένων σχεδίων διαχείρισης σε επίπεδο λεκάνης απορροής ποταµού.
Ενδιάµεσα Στάδια Μέχρι το τέλος του 2003: Ενσωµάτωση της Οδηγίας στην εθνική νοµοθεσία, προσδιορισµός των επιµέρους λεκανών απορροής και καθορισµός των αρµοδίων Φορέων ∆ιαχείρισης τους (Άρθρα 3 Μέχρι τοτέλος του 2004: Προσδιορισµός, σε κάθε λεκάνη απορροής, των πιέσεων, των επιπτώσεων και των οικονοµικών παραµέτρων που σχετίζονται µε τη χρήση των υδάτων, καθώς και καταγραφή των προστατευόµενων περιοχών (Άρθρα 5 και 6, Παραρτήµατα II και Μέχρι το τέλος του 2006: Λειτουργία Προγραµµάτων Παρακολούθησης της κατάστασης τωνυδάτων (Άρθρο 8). Μέχρι το τέλος του 2009: Εντοπισµός των µέτρων που απαιτούνται για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που θέτει η Οδηγία, µε οικονοµικά αποτελεσµατικό τρόπο (Άρθρο 11, Παράρτηµα ΙΙΙ) καθώς και σύνταξη και δηµοσιοποίηση Προγραµµάτων ∆ιαχείρισης για κάθε λεκάνη απορροής, στα οποία θα περιλαµβάνεται και ο τελικός προσδιορισµός των ιδιαιτέρως τροποποιηµένων υδατίνωνσωµάτων (Άρθρα 13 και 4.3). Μέχρι το τέλος του 2010: Εφαρµογή τιµολογιακής πολιτικής τωνυδάτων (Άρθρο 9). Μέχρι το τέλος του 2012: Λειτουργία των Προγραμμάτων Διαχείρισης (Άρθρο 11). Μέχρι το 2015: πλήρης εφαρμογή των Προγραμμάτων Διαχείρισης και επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων (Άρθρο 4). · Χρονοδιάγραμμα και πρόγραμμα δράσεων για τη σύνταξη Προγραμμάτων Διαχείρισης (2006). · Επισκόπηση των σημαντικών ζητημάτων διαχείρισης (2007) · Προσχέδιο των Προγραμμάτων Διαχείρισης (2008)
Νέα θεώρηση στη διαχείριση των υδατικών πόρων · Διαχείριση ανά λεκάνη ή ομάδα λεκανών απορροής · Ενιαία θεώρηση όλων των τύπων υδατικών σωμάτων · Διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ χωρών · Πλήρης καταμερισμός του συνολικού κόστους χρήσης του ύδατος κατά τομείς δραστηριότητας και ανάκτησή του, με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων και ο χρήστης πληρώνουν» · Εξασφάλιση της ενεργού συμμετοχής όλων των φορέων, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανισμών και των τοπικών κοινοτήτων, στις δραστηριότητες διαχείρισης των υδάτων · Διασφάλιση και ενίσχυση της συμμετοχής του κοινού στη λήψη αποφάσεων
Η πρόκληση Η Οδηγία – Πλαίσιο δίνει την ευκαιρία: · Διαμόρφωσης ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού Θεσμικού / Νομοθετικού πλαισίου · Ανάπτυξης μακροπρόθεσμου σχεδιασμού · Αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και ενίσχυσης των περιφερειακών δομών Ιδιαιτερότητες της χώρας · Άνιση κατανομή υδατικών πόρων · Εκτεταμένη ακτογραμμή · Λεκάνες απορροής μικρού μεγέθους · Υπερεκμετάλλευση και υφαλμύρινση των υπόγειων υδροφορέων · Διασυνοριακές εξαρτήσεις · Ανεπάρκεια διοικητικών και τεχνικών υποδομών · Κατακερματισμός αρμοδιοτήτων και πολυδιάσταση υπηρεσιών · Ελλιπές και μη υλοποιημένο σε μεγάλο βαθμό θεσμικό πλαίσιο · Μικρή εμπειρία και ευαισθητοποίηση σε συμμετοχικές διαδικασίες
ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ
Κατευθύνσεις σε διάφορες επιμέρους θεματικές ενότητες σε σχέση με την εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ, σύμφωνα με το Στρατηγικό Κείμενο
Υλοποιούμενες Δράσεις για την Εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ · Συμμετοχή Ελλήνων εμπειρογνωμόνων στις Ομάδες Εργασίας του Στρατηγικού Κειμένου για την εφαρμογή της Οδηγίας. · Χαρακτηρισμός των τύπων και των τυποχαρακτηριστικών συνθηκών αναφοράς για τα επιφανειακά, τα μεταβατικά και τα παράκτια νερά της χώρας. · Επανασχεδιασμός των Προγραμμάτων Παρακολούθησης Ποιότητας / Ποσότητας Υδάτων και ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασής τους. · Επικαιροποίηση των Εθνικών Βάσεων Ποιοτικών και Ποσοτικών Δεδομένων για το νερό. · Ανάπτυξη Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Υδάτων. · Σχεδιασμός δράσεων και πιλοτικές μελέτες για την εφαρμογή της Οδηγίας – Πλαίσιο 2000/60/ΕΕ για τα νερά. · Διαμόρφωση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού θεσμικού / νομοθετικού πλαισίου – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2000/60/ΕΕ.
· Χαρακτηρισμός των τύπων και των τυποχαρακτηριστικών συνθηκών αναφοράς για τα επιφανειακά, τα μεταβατικά και τα παράκτια νερά της χώρας. · Επανασχεδιασμός των Προγραμμάτων Παρακολούθησης Ποιότητας / Ποσότητας Υδάτων και ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασής τους. · Σχεδιασμός δράσεων και πιλοτικές μελέτες για την εφαρμογή της Οδηγίας – Πλαίσιο 2000/60/ΕΕ για τα νερά. · Ανάπτυξη Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Υδάτων.
ΜΕΤΡΟ 1.2 Ειδικές παρεμβάσεις στον τομέα της αποχέτευσης και ειδικά έργα: 10.200.000€
Ολοκληρωμένη Πιλοτική Μελέτη στη λεκάνη Απορροής του Ποταμού Πηνειού Θεσσαλίας · Πρακτική εφαρμογή της Οδηγίας – Πλαίσιο για τα νερά (από την θεωρία στην πράξη). · Αξιολόγηση των κειμένων κατευθυντηρίων γραμμών και εκτίμηση της δυνατότητας εφαρμογής τους στις ιδιαίτερες συνθήκες. · Προσδιορισμός των προβλημάτων που θα παρουσιαστούν κατά την εφαρμογή της Οδηγίας και προσπάθεια επίλυσής τους. · Πρώτη επαφή με το κοινό για θέματα εφαρμογής της Οδηγίας. · Ενημέρωση όλων των αρμόδιων Υπηρεσιών για θέματα εφαρμογής της Οδηγίας και πρώτη εκτίμηση του κόστους. · Σύγκριση των αποτελεσμάτων από τις Χώρες που συμμετέχουν.
Χρονοδιάγραμμα Υλοποίησης: 2003 – 2006
Νέο Θεσμικό Πλαίσιο για την Προστασία και Διαχείριση των Υδάτων Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 2004
Σκοπός του νέου Θεσμικού Πλαισίου · Διαμόρφωση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού Θεσμικού / Νομοθετικού Πλαισίου · Ανάπτυξη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού · Αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και ενίσχυση περιφερειακών δομών · Εναρμόνιση του Εθνικού Δικαίου με την Οδηγία – Πλαίσιο για τα νερά (2000/60/ΕΕ) · Επίτευξη των στόχων της Οδηγίας – Πλαίσιο, συγκεκριμενοποιημένων στις ιδιαιτερότητες του Ελληνικού χώρου
Εναρμόνιση του Εθνικού Δικαίου με την Οδηγία 2000/60/ΕΕ - Ορισμός Υδατικών Περιφερειών στη βάση ομαδοποίησης Λεκανών Απορροής - Καθορισμός αρμόδιων αρχών σε Εθνικό επίπεδο - Καθορισμός περιφερειακών αρχών διαχείρισης, αρμοδιότητες και λειτουργίες - Ενσωμάτωση αρχών και τεχνικών ζητημάτων της Οδηγίας
Βασικά στοιχεία του Νόμου · Οι αρμοδιότητες προστασίας και διαχείρισης κάθε λεκάνης απορροής ανήκουν στην Περιφέρεια, στα διοικητικά όρια της οποίας εκτείνεται. · Στις περιπτώσεις που λεκάνη απορροής εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσοτέρων Περιφερειών, οι αρμοδιότητες ασκούνται από κοινού.
Απο το κινητό σας πάτε στο: ρυθμίσεις -> ασφάλεια -> και ενεργοποιήστε την εγκατάσταση εφαρμογών απο άγνωστες πηγές. Με μία εφαρμογή QR Code Reader σκανάρετε την παραπάνω εικόνα ή πατήστε εδώ.
