Η παγκόσμια πραγματικότητα έχει διαμορφώσει όλους τους όρους για την φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή όσων διαθέτουν χρήμα. Μπορεί να υπάρξει ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα; Χρειάζονται (πάλι θεωρητικά) δύο πράγματα. Πολιτική βούληση και να βρεθούν λεφτά για να φορολογηθούν.
του Κώστα Βαξεβάνη
Θεωρητικά οι φόροι δεν είναι ένα συντηρητικό μέτρο. Όχι αν επιστρέφουν στην κοινωνία ως κοινωνικές δαπάνες. Μιλάμε βέβαια για ένα δίκαιο σύστημα, όπου ο καθένας καταβάλει ανάλογα με τις δυνατότητες και τα έσοδά του. Αυτά θεωρητικά. Στην Ελλάδα η πυραμίδα της φορολόγησης είναι αντίστροφη της πυραμίδας των εσόδων. Τα χαμηλά και μεσαία στρώματα φορολογούνται, πληρώνουν, υποφέρουν την ώρα που τα υψηλά εισοδήματα διατυπώνουν θεωρίες για το πόσο θα πληγεί η επιχειρηματικότητα αν φορολογηθούν.
Μπορεί να υπάρξει ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα; Χρειάζονται (πάλι θεωρητικά) δύο πράγματα. Πολιτική βούληση και να βρεθούν λεφτά για να φορολογηθούν.
Ακόμη και αν υπάρξει το πρώτο, η παγκόσμια πραγματικότητα έχει διαμορφώσει όλους τους όρους για την φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή όσων διαθέτουν χρήμα. Οι ανησυχίες των ευρωπαικών θεσμών για τη φοροδιαφυγή, οι εξαγγελίες στα διεθνή συνέδρια, οι πολιτικές διαβεβαιώσεις για την εξάλειψή της, είναι απέραντη υποκρισία. Η φοροδιαφυγή είναι θεσμοθετημένη από τις λειτουργίες των οικονομικών «θεσμών», είναι καλυμμένη από οικονομικές αλχημείες επιχειρηματικότητας και εν ολίγοις πλήρως νομιμοποιημένη.
Πάρτε ως παράδειγμα έναν επιχειρηματία στην Ελλάδα που έχει τζίρο από τις επιχειρήσεις του, ας πούμε 10 εκατομμύρια ευρώ. Ο επιχειρηματίας αυτός μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά από εξωχώριες επιχειρήσεις (offshore) με έδρα τα νησιά Κευμάν, τη Λιβερία ή ακόμα και το Ντελαγουέρ των ΗΠΑ. Στις περιοχές αυτές έχουν την έδρα τους εκατοντάδες χιλιάδες εταιρείες που στήνονται σε μερικές ώρες, δεν ελέγχονται και φορολογούνται με ποσοστά της τάξης του 1-3 %. Μέσα από τις εταιρείες που έστησε ο έλληνας επιχειρηματίας, αγοράζει εικονικές υπηρεσίες από τις offshore εταιρείες, οι οποίες φυσικά δεν φαίνονται πως είναι δικές του ή συμφερόντων του. Οι υπηρεσίες αυτές είναι άυλες, όπως συμβουλευτικό έργο, νομικές υπηρεσίες, δημόσιες σχέσεις και άλλα συναφή.
Με τον τρόπο αυτό, ο επιχειρηματίας εμφανίζει ως έξοδα πληρωμής, κέρδη του, τα οποία θα φορολογηθούν σε κάποια εξωτική γωνιά του πλανήτη με 1-3 %. Οι offshore εταιρείες θα καταθέσουν τα έσοδά τους σε κάποια ελβετική τράπεζα. Μοναδικό πρόβλημα του επιχειρηματία είναι να χρησιμοιποιήσει αυτά τα χρήματα ως προσωπικά ή εταιρικά. Την ανάγκη καλύπτουν εύκολα οι ελβετικές τράπεζες. Ο επιχειρηματίας ή η εταιρεία του στην Ελλάδα, παίρνουν δάνειο από την Ελβετική Τράπεζα με εγγύηση τον λογαριασμό της offshore εταιρείας σε αυτή. Τα χρήματα εισάγονται στην Ελλάδα ως δάνειο και επισήμως δεν ελέγχεται τι δόθηκε ως εγγύηση, αφού είναι υπόθεση μεταξύ επιχειρηματία και τράπεζας. Ο επιχειρηματίας μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματα ελεύθερα αφού δεν εμφανίζονται ως αφορολόγητο έσοδο αλλά ως δάνειο. (Κάτι τέτοιο έχει γίνει με υπουργούς που πήραν δάνεια για να χτίσουν σπίτια και εμφανίζονται ως έντιμοι δανειολήπτες).
Μια άλλη απλή μέθοδος «ξεπλύματος» του χρήματος είναι οι κάρτες. Η ελβετική Τράπεζα δίνει στον επιχειρηματία χρυσές ή πλατινένιες πιστωτικές κάρτες με τις οποίες μπορεί να κάνει απεριόριστες συναλλαγές ή ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ χωρίς να εκτίθεται.
Κάθε χρόνο επαναλαμβάνεται η ίδια νόμιμη διαδικασία για να καλυφθούν τα φορολογητέα κέρδη. Σε πολλές δε περιπτώσεις, οι κυβερνήσεις ψηφίζουν κατά καιρούς νόμους για τον επαναπατρισμό μαύρου χρήματος, δίνοντας στον επιχειρηματία τη δυνατότητα να επαναπατρίσει μαύρο χρήμα πληρώνοντας ελάχιστο φόρο στο όνομα πάντα του εθνικού συμφέροντος. Με ένα τέτοιο νόμο επι Αλογοσκούφη, ξεπλύθηκε και έφτασε στην Ελλάδα μαύρο χρήμα για τις πληρωμές των μιζών της SIEMENS.
Σε μια πιο εξελιγμένη και συντονισμένη διαδικασία, ολόκληρες χώρες, όπως το Λουξεμβούργο επί πρωθυπουργίας Γιούνγκερ, γίνονται φορολογικοί παράδεισοι για να ξεπλυθεί το μαύρο χρήμα μέσα στην Ευρώπη.
Αν λοιπόν χρωστάς φόρους είναι απλώς γιατί είσαι αρκετά φτωχός για να το νομιμοποιήσεις. Φταις εσύ, ούτε οι αγορές ούτε οι κυβερνήσεις.
ΥΓ. Για μια ολοκληρωμένη εικόνα για το πώς λειτουργούν οι φορολογικοί παράδεισοι, διαβάστε το βιβλίο «Ο κρυμμένος πλούτος των Εθνών, έρευνα πάνω στους φορολογικούς παραδείσους» του Gabriel Zucman που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Πεδίο».
πηγή |