του Γιώργου Μαυρογιώργου

Ο Αριστείδης Μπαλτάς για τον διαγωνισμό του PISA**

Έχω επιστρέψει στο ξενοδοχείο από μια αρκετά «ζωηρή» συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση του βιβλίου μου -σε συνεργασία με μεταπτυχιακούς μου φοιτητές- «Οίκοι αξιολόγησης στην εκπαίδευση και το ‘αόρατο χέρι της αγοράς’: Η περίπτωση PISA», στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στη Λευκωσία. Ένας σύντροφος ελλαδίτης εκπαιδευτικός (στην Κύπρο) που ήταν στην εκδήλωση μου έγραψε σε SMS: «Αν επέζησες από το απογευματινό πρεσάρισμα, σου βγάζω το καπέλο. Η ανοησία και η συντήρηση των επηρμένων πανεπιστημιακών σπάει καρύδια…». Με το που ανοίγω τον Η/Υ και μπαίνω στο ΑΛΦΑΒΗΤΑ, να σου η τορπίλη: «Ο Αριστείδης Μπαλτάς για το διαγωνισμό του PISA» Εδώ, σε θέλω, σύντροφε ελλαδίτη να δεις «τι θα κάνουμε με τον «μπαλτά» και τα καρύδια…»

Δε θα επαναλάβω τα σχόλια που ήδη δημοσίευσα. Θέλω να του  αφιερώσω, κατά πώς λέμε, δυο από τις συμπερασματικές σελίδες του σχετικού βιβλίου ως μια απάντηση στο πιο απαξιωτικό για τη νοημοσύνη μας κείμενο  που έχω διαβάσει από θιασώτη του PISA. Αισθάνομαι ντροπή με δόσεις πολιτικού θυμού. Γιατί δεν έγραφε τέτοιες νεοφιλελεύθερες μπούρδες όσο διατηρούσε τη στήλη του στην «Αυγή της Κυριακής»:

Έγραφα, αμέσως,  μετά τις εκλογές:

«Η διαμόρφωση και η άσκηση εκπαιδευτικής πολιτικής στην Ελλάδα και στην Κύπρο, παρά τις διαφορές τους, έτσι όπως αυτή εκφράστηκε, στο πεδίο της υποδοχής και της πρόσληψης των συμβουλευτικών υπηρεσιών του ΟΟΣΑ και της «ανταγωνιστικής παιδαγωγικής» του PISA, στο πλαίσιο των διεργασιών της ευρωπαϊκής εναρμόνισης, έδειξε ότι έχουμε μια ανομολόγητη διείσδυση του νεοφιλελευθερισμού: απορύθμιση, ανταγωνιστικότητα και ιδιωτικοποίηση.

Σε μια συγκυρία παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, οι δυο χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρή ανθρωπιστική κρίση που πλήττει ιδιαίτερα μαθητές και μαθήτριες από ευάλωτες και μη προνομιούχες κοινωνικές ομάδες. Αυτές οι ομάδες έχουν αυξηθεί, σε πραγματικούς αριθμούς, λόγω της κρίσης. Οι αρχές της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης υποβαθμίζονται. Σε μια τέτοια συγκυρία, η διείσδυση του νεοφιλελευθερισμού με όχημα την «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, τις εξετάσεις του PISA, τα μοντέλα αξιολόγησης Danielson και των εγχώριων «ανεξάρτητων» Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας στην εκπαίδευση, αποκτάει τα χαρακτηριστικά μιας ιδιότυπης κοινωνικής αναλγησίας και «κοινωνικού κανιβαλισμού».

Αν συνεκτιμηθεί ότι το όλο εγχείρημα υποστηρίζεται με τον πακτωλό και τη διασπάθιση κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ (χρηματοδότηση), σε συνδυασμό με τις μνημονιακές πολιτικές (περικοπές), τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι οι εγχώριοι διαχειριστές της εξουσίας με τη σύμπραξη διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, ΕΚΤ) επιτείνουν την ένταση αυτής της ανθρωπιστικής κρίσης. Έτσι, ξεδιπλώνεται το πιο απάνθρωπο, βίαιο και αυταρχικό πρόσωπο του νεοφιλελευθερισμού που την εξαθλίωση των ανθρώπων την αντιμετωπίζει λες και αυτή είναι αναπόφευκτη, αναμενόμενη, ακόμα και αναγκαία για την ανασυγκρότηση που κρίνεται απαραίτητη ώστε να έχουμε την εγκαθίδρυση και την παγίωση της αυτοκρατορίας της αγοράς.

Η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, η επιστροφή του PISA (δεύτερη φορά σε περίοδο κρίσης) με τις κίβδηλες υποσχέσεις, η καθιέρωση των Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας, οι αντιγραφές της Danielson Group, κ. α. προβάλλονται ως μεσσιανικές και «αδιάβροχες» στην κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση. Με αυτόν τον τρόπο συγκαλύπτουν τη βίαιη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης όπου τα κριτήρια της αγοράς έχουν προτεραιότητα και η εκπαίδευση αναλαμβάνει την προετοιμασία του ευέλικτου εργάτη που θα είναι επιδέξιος στην επίλυση προβλημάτων, σε μια ανταγωνιστική αγορά.

Το PISA είναι μια νεοφιλελεύθερη παιδαγωγική επινόηση ενός μονοπωλιακού παγκόσμιου «εξεταστικού παραδείγματος» για τη «μέτρηση» των επιδόσεων των μαθητών σε συγκεκριμένες ικανότητες και δεξιότητες. Το PISA φετιχοποιεί τις μετρήσεις, τις συγκρίσεις και τις κατατάξεις στο πλαίσιο ενός οικουμενικού ανταγωνιστικού μαραθώνιου επιδόσεων. Το δοκίμιο PISA είναι «ευφυές»: τα βάζει με την «παπαγαλία»! Το PISA έχει μικρά «μυστικά» που αποκρύπτονται επιμελώς.

Το PISA δεν αναγνωρίζει τα σχολικά προγράμματα. Το PISA υποβαθμίζει τις γνώσεις σε πληροφορίες Το PISA κατασκευάζει τις καταστάσεις ζωής. Το PISA είναι ένα διεθνές πρόγραμμα «παρακυβέρνησης» της εκπαίδευσης που διαμορφώνει τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα σε έναν καπιταλιστικό κόσμο της εκμετάλλευσης, της οδύνης και ανείπωτης και ανομολόγητης βίας. Το PISA έχει σφοδρούς επικριτές. Έχει και θερμούς υποστηρικτές και θιασώτες. ΟΟΣΑ και PISA είναι το «μακρύ χέρι» της αγοράς.

Η ιστορική πολιτική ανατροπή που έχουμε στην Ελλάδα, με την κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς στην εξουσία, οι νεοφιλελεύθεροι «οίκοι αξιολόγησης» και τα προγράμματά τους δεν έχουν ούτε προτεραιότητα ούτε θέση στην ελληνική εκπαίδευση. Οι ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων (ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, ΠΟΣΔΕΠ, ΟΣΕΠ-ΤΕΙ) με τις κινητοποιήσεις τους ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, παρά τις διαφοροποιήσεις στην ένταση της αντίστασής τους, περιόρισαν τη διείσδυση των αγοραίων κριτηρίων στην εκπαίδευση αν και δεν κατάφεραν να την εμποδίσουν.

Αυτό σημαίνει ότι ο αγώνας έχει πολύ δρόμο ακόμη. Η πολιτική ανατροπή που έχει συντελεστεί σηματοδοτεί την απαρχή ριζοσπαστικών προοδευτικών παρεμβάσεων και στην εκπαίδευση, κι αυτό υπαγορεύει εγρήγορση για την ανατροπή των πολιτικών έντασης του ελέγχου και της αγοραίας εκμετάλλευσης στην εκπαίδευση. Χρειάζεται πάλη για την καθιέρωση αρχών ουσιαστικής βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών και των όρων μάθησης των μαθητών, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Οι γόνιμες ή οι εποικοδομητικές αντιπαραθέσεις, είναι βέβαιο, δεν αρκούν. Πολύ περισσότερο οι κίβδηλες υποσχέσεις και οι αντίλογοι των «ανυπόστατων ισχυρισμών». Αυτά είναι σύντομα ανέκδοτα του νεοφιλελευθερισμού».

Κύριε Υπουργέ της Παιδείας, με τον ΟΟΣΑ και το PISA, εμπλέκεστε σε ένα project νέων τεχνικών διακυβέρνησης που στηρίζονται στη σχέση εξουσίας πιστωτών-δανειστή-αξιολογητών συμβούλων, όπου ο εκβιασμός υποκαθιστά κάθε αρχή δημοκρατίας. Ξέρετε δα ότι στα σχολεία εργάζονται χρεωμένοι εκπαιδευτικοί, χρεωμένοι μαθητές και μαθήτριες, με χρεωμένους τους γονείς τους. Προΐσταστε χρεωμένων πολιτών που είναι μπλεγμένοι στα δίχτυα της εξουσίας του χρέους και της υποχρέωσης της αποπληρωμής.

Με ρώτησε κάποιος, πριν καιρό, αν έχω χρέη και του απάντησα, ο αφελής, «όχι». Πώς είναι δυνατόν μου απάντησε! «αφού κάθε μήνα σου κρατάν από τη σύνταξη που έπαιρνες πριν, 1 600 ευρώ, για να ξεπληρώσουμε τα δάνεια». Αυτούς τους προϋπολογισμούς του PISA, κύριε Υπουργέ, από πού τους αντλείς για να στήνεις το ευτελές επιχείρημα για το «ενδιαφέρον της Ελλάδας για συμμετοχή σε θεσμούς διεθνών οργανισμών»! Ποια είναι τα άλλα ποσά που πληρώνει η χώρα στον ΟΟΣΑ και για ποιο σκοπό;

Μαρξιστή Υπουργέ μου, η μείωση του χρέους, για την οποία κόπτονται οι «εταίροι» και οι άλλοι διεθνείς τοκογλύφοι, επιδιώκεται με την ανάκτησή του μέσα από περικοπές συντάξεων και μισθών, με περικοπές κοινωνικών αγαθών, με την απλήρωτη εργασία και με αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Αυτή είναι η «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ.

Με την πληρωμένη συμμετοχή μας στο PISA, σε περίοδο μεγάλων χρεών και δανείων, ζητάτε τη χαριστική βολή εναντίον της χώρας. Να πιάσει «πάτο» και τη θέση «σκουπίδια» από τους διεθνείς απατεώνες, τους οίκους αξιολόγησης, για την χρηματοπιστωτική της ικανότητα. Και δε σας αρκεί αυτό, αγοράζετε μια πιστοποίηση της εκπαίδευσης, εν μέσω ανθρωπιστικής κρίσης από το PISA για μια από τις τελευταίες θέσεις στη διεθνή κατάταξη. Το ξέρετε! Γιατί το κάνετε;

Μήπως, για να μας ντρεσάρετε και ως χρεωμένους και ως ανεπίδεκτους εκμάθησης δεξιοτήτων της αγοράς; Αναρωτιέμαι, μήπως αυτή η έπαρσή σας με τα ιστορικά πρότυπα, τα πειραματικά και το PISA, αντλεί από τη γοητεία και τα αστικά μεγαλεία των νεανικών σχολικών σας χρόνων, εκεί στο Αμερικανικό Κολλέγιο; Εμείς, οι άλλοι τι φταίμε και μας σέρνεις πίσω από το άρμα του  μονοπωλιακού αγοραίου εξεταστικού PISA; Αριστείδη μου, γι αυτό σου είπαμε να κρατάς  μπαλτά στο χέρι;  Οι θιασώτες του PISA έχουν «PISA στον εγκέφαλο»! Εσύ είσαι ενεργό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Τι δουλειά έχεις με το PISA! Μήπως, μπέρδεψες το ΣΥΡΙΖΑ με το PISA;

πηγή 4.4.2015