 Το άρωμα από τα άνθη της πασχαλιάς μετουσιώνει το αεράκι της άνοιξης, σε απαλό ερέθισμα μιας κρυφής μα απόλυτα ανθρώπινης αίσθησης. Τότε βιώνεται το Πάθος ως αδήριτη ανάγκη επικοινωνίας με το θείο και το ανθρώπινο και ως οξύμωρο σχήμα γεμάτο κατάνυξη.
του Θρασυβούλου Μαχαίρα
Ο Υιός του Θεού, φέρων «κοκκίνην χλαμύδα και στέφανον εξ ακανθών επί την κεφαλήν αυτού και κάλαμον επί την δεξιάν αυτού», γίνεται Υιός του ανθρώπου, καθορίζοντας με αναμφισβήτητο τρόπο την τραγική διαδρομή κάθε ουμανιστικής ιδεολογίας και τον πόνο κάθε προσπάθειας προσέγγισης του δικαίου.
Το ανθρώπινο βλέμμα του Θεού προς τον Εαυτό Του, επικεντρωμένο στη φράση «Ηλί, Ηλί λαμά σαβαχθανί» παράγει την ηθική δοκιμασία του όχλου. Έτσι κάθε βήμα Του προς το Μαρτύριο γίνεται απεραντοσύνη της εσωτερικότητας του Πάθους και έκφανση της διαχρονικής και υπερχωρικής ηθικής των ανθρώπων.
Ανάγλυφη η υπερβολή των κινήσεων στο αντίφωνο «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην κρεμάσας...».
Υπέρογκες οι πράξεις που οδηγούν στη Σταύρωση, μα απόλυτα φυσιολογικές μιας και απευθύνονται προς ενανθρωπίσαντα Θεό.
Αυτό βέβαια επ’ ουδενί λόγω σημαίνει ότι δικαιολογούνται οι σταυρωτές, αλλά ότι η δημιουργία μιας Εδέμ απαιτεί το δράμα, τον αβάστακτο πόνο και τη θυσία, που μπορεί να φτάσει και μέχρι εκείνη ενός Θεού.
Ίσως αυτό να είναι ένα από τα βαθύτερα μηνύματα των ύμνων της Μεγάλης Εβδομάδας. η ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο ανθρώπων στηρίζεται στη θυσία, μικρή ή μεγάλη.
Κι αυτή ακριβώς η θυσία, που πολλές φορές είναι ομόνομη με τη θεϊκή, προκαλεί την υπέρβαση από το χοϊκό και το ασήμαντο στο αθάνατο, μεγεθύνοντας υπέρμετρα τις διαστάσεις των πράξεων των σταυρωτών «Ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς ως ανείδεος νεκρός καταφαίνεται, ο την φύσιν ωραΐσας του παντός. Ιησού, γλυκύ μοι και σωτήριον φως, τάφω, πώς εν σκοτεινώ κατακέκρυψαι; ω αφάτου και αρρήτου ανοχής...»
Ήχοι πλάγιοι, καταβασίες και ωδές... Νότες και λόγια που ποτέ δε μπόρεσαν να γίνουν πένθος, γιατί μέσα από την αντιφατικότητα των εννοιών που περικλείουν αναβλύζει η βεβαιότητα της τελικής νίκης και η άμετρη λαχτάρα της Ανάστασης.
Μιας Ανάστασης που θα σημάνει την αξιοπρεπή πορεία του ανθρώπου και τη λύτρωση από την αγωνία του μηδενός.
Ο «θάνατος» του Θεού σε μια φύση που ανυπομονεί να ανθίσει, δημιουργεί στιγμιαία το παράλογο, που γρήγορα όμως καταργείται από τη γνώση και την αποδοχή της έκβασης, δίνοντας τη θέση του στο διάχυτο ερωτισμό της Μεγάλης Εβδομάδας. Τότε το νεκρικό φως των κεριών του Επιταφίου μεταμορφώνεται στα πρόσωπα αυτών που σκύβουν επάνω Του σε βαθιά αγάπη της ζωής, σε παράπονο γλυκιάς νοσταλγίας, σε έκσταση της ματιάς των πρωτοπλάστων.
Ο ανήφορος του Γολγοθά έγκαιρα σφραγισμένος με την ανθρώπινη μοίρα ενός Θεού, γίνεται έρωτας για τη γη και άρα παράδοση στα χρώματα του δειλινού και στο άρωμα των αγριολούλουδων που κοσμούν τα Πάθη τα σεπτά.
«Τη Αγία και Μεγάλη Εβδομάδι» σα σε δίνη, η ιδεολογία εναλλάσσεται γοργά με το Μυστήριο, ο ανθρώπινος πόνος με τη γαλήνη του έρωτα προς το θείο. Έτσι διαφλύεται η επιφάνεια και αποκαλύπτεται η θρησκεία του Θεανθρώπου, ως Ιδεολογία καθορίζοντας τις βαθύτερες σχέσεις με τον άνθρωπο και ως Μυστήριο προσδιορίζοντας την παράδοση στο Θεό.
Ο συνδυασμός τους διαγράφει την πορεία του Υιού του ανθρώπου προς τη Σταύρωση και την άφεση του πνεύματος μέσα από εμπτυσμούς και κολαφίσματα και ύβρεις και σχίσιμο του καταπετάσματος του ναού και απόκρυψη του ήλιου. Ο συνδυασμός τους διαγράφει την πορεία του ανθρώπου προς το δίκαιο.
Μα εμείς Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριτές, κάνουμε ανώδυνη τη θρησκεία Εκείνου κλείνοντας τα μάτια στην Ιδεολογία της και ευτελίζοντας το Μυστήριο με βιτρινισμούς. Προσποιούμαστε ότι στεναχωριόμαστε με την υλική και πνευματική φτώχεια γύρω μας και με την καθημερινή καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και βολευόμαστε τοποθετώντας τη λύση του προβλήματος σε επίπεδο ελεημοσύνης, οπότε ιδρύουμε φιλόπτωχους συλλόγους και φιλανθρωπικές οργανώσεις για την ενίσχυση των φτωχών.
.
Μα ποτέ από άμβωνος εκκλησίας ή σε συγκέντρωση μελών ελεήμονος συλλόγου δε βρίσκουμε το θάρρος να στιγματίσουμε το πολιτικό σύστημα που, ήδη καταδικασμένο από την ουσία του Θείου Δράματος, είναι ο μοναδικός υπεύθυνος των κραυγαλέων ανισοτήτων, της ανθρώπινης απαξίωσης, της τελικής καταστροφής.
Εμείς, Χριστιανοί Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριτές, υποστηρίζουμε τα πολιτικά συστήματα που δημιουργούν φτωχούς και πλούσιους και μετά λυπούμαστε για την εξαθλίωση των φτωχών γύρω μας, δίνοντάς τους ελεημοσύνη και ψεύτικες υποσχέσεις.
Αδιαφορούμε για τα Σχολεία και τα Νοσοκομεία και βουλιάζουμε τις εκκλησίες μας στη χλιδή και στη γελοιότητα της ποσότητας (λατερνοποίηση). Νηστεύουμε και εύκολα μεταλαμβάνουμε και προσευχόμαστε φωναχτά και κάνουμε μεγαλόσταυρους ή τους κρεμάμε στο λαιμό μας. Κάνουμε σωρό τα τάματα και γυρνώντας γύρω γύρω από τους ναούς βάζουμε ταρίφα στα ... Μυστήρια!
Εμείς, Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριτές κάναμε το χριστιανισμό τύπο και τρόπο μεταθανάτιας συγχώρεσης, αλλά όχι πορεία ζωής. Αποσιωπήσαμε την επώδυνη Ιδεολογία του, απωθήσαμε τον πραγματικό χαρακτήρα των Μυστηρίων, ως βαθύτατης βίωσης της επικοινωνίας μας με το Θεό και αποδεχτήκαμε την πολυέξοδη προσωπική μας προβολή κατά την εκτέλεσή τους.
Έτσι αλληλοαποσιωπούμε την ουσία, αλληλοαπωθούμε τις ενοχές μας, αλληλοαποδεχόμαστε την υποκρισία μας και αλληλοχαρακτηριζόμαστε Χριστιανοί.
Τη Αγία και Μεγάλη Εβδομάδι δακρύζεις για την ανθρώπινη μοίρα και για το Θεό που ξανασταυρώνεται, μα κρατάς σφιχτά την ελπίδα στην ψυχή σου...
Στο αεράκι της άνοιξης μαζί πλέκονται το άρωμα από τα ανθάκια της πασχαλιάς κι ο πένθιμος ήχος της καμπάνας. Μα ο ήχος γίνεται αντανακλαστικό του αρώματος, όπως το Πάθος το σεπτό αντανακλαστικό της χαράς του βραδιού της Ανάστασης...
Θρασύβουλος Κων. Μαχαίρας - Φυσικός Γενικού Λυκείου Αγριάς Πηλίου
|
