«Ὁ Κωνσταντῖνος Ἰωάννου Κουτούμπας, Πρωτοψάλτης, μουσικοδιδάσκαλος καὶ συγγραφέας Βυζαντινῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς, γεννήθηκε στὸν Ἅγ. Βλάσιο Πηλίου τὸ 1894. Ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα, μεγάλωσε κοντὰ στὸν παππού του Κωνσταντῖνο Ἀποστόλου, ὁ ὁποῖος κάθε Κυριακὴ τὸν συνόδευε στὴν Ἐκκλησία. Οἱ τότε Ψάλτες (Βλάσιος Ἀρκουδογιάννης καὶ Κατσιρέλος, δεινοὶ μουσικοί, ψάλλοντες παλαιὰ μέλη ἀπὸ διφθέρας) ἀντιλήφθηκαν πολὺ νωρὶς τὸ ζῆλο του καὶ σὲ ἡλικία πέντε ἐτῶν τὸν ἀνέβασαν στὸ Ἀναλόγιο.

Ὁ Κουτούμπας ἔμεινε τρία χρόνια κοντὰ στὸν Κατσιρέλο (εἶχε μαθητεύσει στὴν Πατριαρχικὴ Μουσικ ὴ Σχολὴ Κωνσταντινουπόλεως). Πρῶτος του ἐπίσημος δάσκαλος ὑπῆρξε ὁ Νικόλαος Ἀθ. Χρυσοχοΐδης, μαθητὴς τοῦ μουσικολόγου Κωνσταντίνου Ψάχου καὶ ἐπιστήμονας μουσικός. Ὡς ἔφηβος τὶς Κυριακὲς κατέβαινε στὸ Βόλο καὶ ἄκουγε τοὺς Πρωτοψάλτες Γεώργιο Ψυχούλη, Δημήτριο Φιλίππου, συμμαθητὴ τοῦ Κωνσταντίνου Ψάχου, Χρῆστο Μαχαιρίτσα καὶ Κωνσταντῖνο Γαρουφαλλιᾶ. Γιὰ μικρὸδιάστημα πρὶν τὴ στρατιωτική του θητεία ἔψαλε στὴ Δράκεια, καὶ μαθήτευε κοντὰ στοὺς Νικόλαο Καμινάρη, Εὐθύμιο Κόκκινο, μαθητὴ Γεωργίου Τζάβελλου, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε καὶ αὐτὸς μαθητὴς τῆς Πατριαρχικῆς Μουσικῆς Σχολῆς.

Μέχρι τὸ 1922 δὲν εἶχε ἀναλάβει Ἱεροψαλτικὸ Ἀναλόγιο, καθὼς μετὰ τὴ θητεία του ἐπιστρατεύτηκε ἄλλες τέσσερεις φορές, λόγω της μικρασιατικῆς ἐκστρατείας. Στὴ Σμύρνη γνωρίστηκε μὲτ ὸν Πρωτοψάλτη Νικόλαο. Μετὰ τὴν ἐπάνοδό του στὸ Βόλο διορίστηκε Ψάλτης ἀρχικὰ στὰ Λεχώνια καὶ τὴν Ἀγριά, ἐνῶ μετὰ τὸ γάμο τοῦ τὸ 1925 ἦρθε στὸ Βόλο. Διορίστηκε Πρωτοψάλτης στὸν Ἅγ. Κωνσταντῖνο καὶ τὸ 1928 μετατέθηκε ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Δημητριάδος Γερμανὸ στοὺς Ἅγ. Θεοδώρους, γιὰ νὰ μετατεθεῖ ξανά, κατόπιν παρακλήσεων τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου, στὸ Ναὸ τῆς Ἀναλήψεως Βόλου τὸ 1931. τ τ

Τὸ Φεβρουάριο τοῦ 1941, λόγω τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέμου, κατέφυγε μὲ τὴν οἰκογένειά του σὲ συγγενεῖς της συζύγου του στὴ Σκιάθο, ὅπου ἔψαλλε ὡς δεξιὸς Ψάλτης στὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν γιὰ 4 μῆνες. Στὴν Ἀνάληψη ὑπηρέτησε συνολικὰ τριάντα χρόνια, μέχρι τὸ Μάρτιο τοῦ 1961, ὅταν παραιτήθηκε σὲ ἡλικία 67 ἐτῶν.

Δεινὸς ἐκτελεστὴς καὶ ἑρμηνευτὴς τῶν παλαιῶν μελῶν. Γνώριζε ἀπὸ στήθους τὰ παλαιὰ μαθήματα τῶν μεγάλων διδασκάλων, εἶχε ἀποκτήσει μεγάλη συγγραφικὴ δεινότητα, συνθέτοντας νέα μέλη, ἐπὶ τῆ βάσει κλασσικῶν γραμμῶν καὶ συνθέσεων. (Σημ. ἐπιμ.: Τὸ μελοποιητικὸ ἔργο τοῦ Κουτούμπα εἶναι ἐξαιρετικὰ ἰδιότυπο, καθὼς θὰ μποροῦσε νὰ χαρακτηριστεῖ σύντμηση τοῦ ἀργοσύντομου Στιχηραρικοῦ Μέλους τοῦ Πέτρου Λαμπαδαρίου τῆς Μ.Χ.Ἐ. , καὶ κατὰ πάσα πιθανότητα ἀπέβλεπε στὴ συντόμευση τῶν μελῶν, διαβλέποντας, προφανῶς, τὴν ἀνάγκη συντόμευσης τῶν Ἀκολουθιῶν τῆς Ὀρθόδοξης Λατρείας.) Ὁ ἀείμνηστος δάσκαλος ἔδινε μεγάλη σημασία στὴν μετὰ ταπεινώσεως καὶ συντριβῆς ψαλμωδία καθὼς ἐπίσης στὴν εὐκρινῆ καὶ κατὰ νόημα ἀπόδοση τῶν ψαλλομένων. Κοιμήθηκε ἐν Κυρίῳ τὸ 1983.»

(Σημ. ἐπιμ.: Ὁ Κωνσταντῖνος Κουτούμπας ἀνάλωσε μεγάλο μέρος τῆς ζωῆς τοῦ μελοποιώντας καὶ γράφοντας μουσικὰ Τετράδια, τὰ περισσότερα τῶν ὁποίων ἔχουν καταρτιστεῖ σὲ πολὺ μεγάλη ἡλικία, μεταξὺ 70 καὶ 87 ἐτῶν. Ὁ Κουτούμπας ἔγραφε σὲ κλασσικὰ σχολικὰ μπλὲ τετράδια, ἑκατόφυλλα τὶς περισσότερες φορές, ἡ δὲ γραφή του ἦταν λεπτή, μικροκαμωμένη καί, ἴσως λόγω  ἡλικίας, κάπως ἀσταθής. Στὰ χειρόγραφά του ὑπάρχουν συχνὰ - πυκνὰ σημειώσεις καὶ ἐνθυμήσεις, ποὺ δὲν εἶναι τοῦ παρόντος νὰ ἀναφερθοῦν. Τὸ περιεχόμενο τῶν Τετραδίων αὐτῶν εἶναι ἕνα μουσικὸ φαινόμενο ποὺ πρέπει νὰ μελετηθεῖ προσεκτικά, λόγω τοῦ ἰδιαίτερου ὕφους του, ποὺ ἀναδεικνύεται πολὺ ἐκκλησιαστικό.)

(Γραπτὲς πληροφορίες καὶ κείμενα τοῦ ἐγγονοῦ του Κωνσταντίνου Ἰ. Κουτούμπα.)

ΛΕΞΕΙΣ 505