του Νέστορα Νεστορίδη

Σε άρθρο της Wall Street Journal στις 8 Ιουνίου αναφέρεται ότι οι «Θεσμοί» πρότειναν παράταση του τρέχοντος προγράμματος έως το Μάρτιο του 2016, με την προϋπόθεση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα εφάρμοζε τα μέτρα που ζήτησαν. Ορθώς η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε τα μέτρα αυτά, καθώς η εφαρμογή τους συνεπάγεται μία άνευ προηγουμένου λεηλασία του λαϊκού εισοδήματος αλλά και έναν οριστικό παραγωγικό μαρασμό της χώρας. Αναφέρεται πως προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι δανειακές υποχρεώσεις της χώρας μέχρι το 2016 θα διατίθεντο τα 10,9 δις του ΤΧΣ, τα οποία προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και έχουν περάσει πλέον στον ESM μετά την υπογραφή της συμφωνίας της 20ης Φεβρουαρίου.

Αρχικά, πρέπει να επισημάνουμε πως οι δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας από τον Ιούνιο μέχρι το Δεκέμβριο του 2015 ξεπερνούν τα 15 δις (τόκοι+χρεολύσια). Ο λογαριασμός ανεβαίνει μέχρι το Μάρτιο του 2016. Ακόμα και πρωτογενές πλεόνασμα 1% (δηλαδή λιγότερο από 2 δις ευρώ) να επιτύχουμε, τα χρήματα δεν αρκούν ούτε καν για το τρέχον έτος. Ας εξετάσουμε αν θα ήταν επωφελής μία τέτοια παράταση, ακόμη και στην περίπτωση που οι δανειστές δέχονταν την ελληνική πρόταση των 47 σελίδων.

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα είναι χρήσιμο να εξετάσουμε τα αποτελέσματα της τωρινής παράτασης.

Η τρέχουσα παράταση (που λήγει στο τέλος του μήνα) έχει οδηγήσει την κυβέρνηση και τη χώρα σε πολύ δεσχερέστερο σημείο τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.

Πρώτον, οι δανειστές εκμεταλλεύτηκαν πλήρως το γεγονός ότι ελέγχουν τη χρηματοδότοση του δημοσίου, είτε μέσω των τροϊκανών δόσεων, είτε μέσω του ορίου έκδοσης εντόκων γραμματίων που θεσπίζει η ΕΚΤ. Μέσω αυτών των μηχανισμών έχουν οδηγήσει σε ασφυξία την ελληνική οικονομία, οδηγώντας την κυβέρνηση σε μαζικό εσωτερικό δανεισμό και σε εκτεταμένη εσωτερική στάση πληρωμών, προκειμένου να αποπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Σε οικονομικό επίπεδο υπάρχει σημαντικό κόστος για πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Σε κοινωνικό επίπεδο το κόστος είναι επίσης τεράστιο, ειδικά στους ευαίσθητους τομείς της υγείας και της παιδείας.

Προκειμένου να ανασχέσει αυτήν την τάση, η κυβέρνηση καθίσταται έρμαιο της χρηματοδότησης από τους «Θεσμούς» και ως εκ τούτου είναι έτοιμη να αποδεχτεί πρωτοφανείς υποχωρήσεις. Το πολιτικό κόστος αυτών των υποχωρήσεων (απελευθέρωση πώλησης φαρμάκων, αύξηση ΦΠΑ στα νησιά αλλά και σε πολλά προϊόντα, ιδιωτικοποιήσεις, διατήρηση ΕΝΦΙΑ κλπ) είναι τεράστιο, καθώς ακυρώνει την οργανική της σχέση με τα πληττόμενα λαϊκά στρώματα, η οποία είναι και η κύρια δύναμη μίας αριστερής κυβέρνησης.

Αυτό που δεν θέλουν οι δανειστές είναι μία έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, για οικονομικούς και γεωστρατηγικούς λόγους. Πράγματι, με την παρουσία της χώρας στην Ζώνη του Ευρώ (ΖΕ) η χώρα παραμένει δέσμια του ευρωατλαντισμού στα σημαντικά ζητήματα. Επιπλέον, η στέρηση των βασικών εργαλείων για την αντιμετώπιση μίας κρίσης (νομισματική πολιτική που είναι στα χέρια της ΕΚΤ, προϋπολογισμός που πρέπει να έχει την έγκριση της Κομισιόν και των «Θεσμών»), αλλά και η δυνατότητα των ξένων να τραβήξουν από την πρίζα την ελληνική οικονομία όποτε το κρίνουν σκόπιμο (μέσω στέρησης και του ELA πχ) αποτελούν τα βασικά ατού των ευρωπαίων επικυριάρχων προκειμένου να λεηλατούν τον τόπο, να ελέγχουν τη χώρα εις το διηνεκές και να πειθαναγκάσουν την όποια κυβέρνηση να ξεπουλήσει τα ασημικά της χώρας. Αυτά τα ατού δεν θέλουν να τα χάσουν με ένα Grexit, γι' αυτό και η έξοδος από την ΖΕ δεν μπορεί παρά να είναι μόνο το αποτέλεσμα μίας οξυμένης λαϊκής πάλης.

Από την άλλη δεν ανέχονται και καμία άλλη πολιτική πέραν της μνημονιακής. Ακόμη χειρότερα, θέλουν να εξευτελίσουν και να ρίξουν την κυβέρνηση (προς παραδειγματισμό των άλλων λαών), κάτι που δεν έχουν επιχειρήσει μέχρι στιγμής επειδή δεν υπάρχει (προς το παρόν) ισχυρός, αντιδραστικός, πολιτικός πόλος που να απειλεί το ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που προσφέρουν μία τέτοια ενδιάμεση συμφωνία, χωρίς επαρκή χρηματοδότηση. Επιθυμούν να συνεχιστεί το μαρτύριο της σταγόνας και η κυβέρνηση να διευρύνει την εσωτερική στάση πληρωμών ώστε να χάσει κάθε κοινωνικό έρεισμα και, μέχρι να λήξει η νέα παράταση, να έχει διαμορφωθεί ένα ισχυρό αστικό μπλοκ που θα είναι ικανό να πάρει την εξουσία. Σε εκείνο το σημείο θα κλιμακώσουν την επίθεση τους με όλα τα εργαλεία που έχουν διαθέσιμα (κυρίως την ΕΚΤ).

Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν από εδώ και πέρα; Πρώτον, να αντλήσουμε τα κατάλληλα συμπεράσματα από την υπάρχουσα εμπειρία. Δεν μιλάμε πλεόν για «εταίρους» αλλά για στυγνούς νεοαποικιοκράτες. Ο κ. Γιούνκερ, για παράδειγμα, δεν είναι εκλεγμένος, αλλά διορισμένος από τις κυβερνήσεις, όπως και όλη η Κομισιόν. Το γεγονός ότι ένας διορισμένος πολιτικός άνδρας της ΕΕ, αρνείται να συνομιλήσει τηλεφωνικά με έναν εκλεγμένο πρωθυπουργό μίας χώρας (και μάλιστα αυτήν του την άρνηση τη διατυμπανίζει υπερηφάνως δημόσια), αποτελεί δείγμα απίστευτου θράσους και ευξετελισμού της χώρας. Κανονικά, η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει ήδη διακόψει οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις και συνομιλίες μαζί του, αντί να στέλνει στελέχη της την επομένη ώστε να «γλυκάνουν» τον επίτροπο του επί των Οικονομικών, κ. Μοσκοβισί.

Δεδομένου ότι είμαστε αντιμέτωποι με μία λυκοσυμμαχία, δεν είναι δυνατόν να πιστεύουμε πως οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν «έντιμο συμβιβασμό» (με ότι και αν μπορεί να σημαίνει αυτός ο όρος). Ως εκ τούτου, ήταν σημαντικό λάθος να φέρουμε στη διαπραγμάτευση το αντιλαϊκό, μνημονιακό κείμενο των 47 σελίδων. Ακόμα και αν δεν απηχεί τις δικές μας θέσεις, αλλά εκείνες στις οποίες το Brussels Group κατέληξε, παρουσιάζοντας το ως πρόταση δική μας, δείχνουμε ότι είμαστε έτοιμοι να το υπογράψουμε και φορτωνόμαστε αυτόματα όλο το πολιτικό κόστος από τη διαρροή του στη δημοσιότητα (που παρεμπιπτόντως έγινε από τους ευρωπαίους «φίλους» μας).

Από τη στιγμή μάλιστα που οι «Θεσμοί» αντιπρότειναν ένα κείμενο που απηχεί ατόφιες τις δικές τους θέσεις, είναι πλέον μονόδρομος η εφαρμογή του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ και των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Πρέπει να σταματήσουν άμεσα όλες οι ιδιωτικοποιήσεις, να εθνικοποιηθούν οι τράπεζες και οι στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις (πχ ΟΤΕ, ΟΠΑΠ), να θεσπιστούν μονομερώς οι συλλογικές συμβάσεις και προφανώς να σταματήσει κάθε αποπληρωμή χρέους, καταγγέλοντας τις δανειακές συμβάσεις που συννήφθησαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.

Κατόπιν, και αφού αρχίσει να αναθερμαίνεται η οικονομία και θα έχουμε επιστρέψει στο εθνικό μας νόμισμα (γιατί δεν νομίζω να υπάρχει, πλέον, σοβαρά σκεπτόμενος άνθρωπος που να πιστεύει πως τα παραπάνω μπορούν να γίνουν κάτω από τη μπότα της ΕΚΤ και των «Θεσμών») θα μπορούμε να προχωρήσουμε και σε μέτρα άμεσης ανακούφισης του λαού, όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά και σε μία συνολική παραγωγική ανασυγκρότηση.

Μέχρι τις 30 Ιουνίου, οπότε λήγει η τρέχουσα παράταση, θα πρέπει να παρθεί μία απόφαση. Είτε για συνολική συμφωνία, είτε για περαιτέρω παράταση, είτε για ρήξη. Σε περίπτωση συμφωνίας (είτε μερικής είτε ολικής) το καλύτερο που μπορούμε να επιτύχουμε είναι οι 47 σελίδες της κυβέρνησης, που όμως αποτελούν μία σαφή παραβίαση της λαϊκής εντολής, λόγω των περαιτέρω υφεσιακών, αντιλαϊκών μέτρων και των τρομακτικών ιδιωτικοποιήσεων που προβλέπει. Καθήκον μας είναι να σταθούμε αντάξιοι του ιστορικού φορτίου που φέρει η Αριστερά στη χώρα μας και να τιμήσουμε το όνομα της. Οι στιγμές είναι κρίσιμες και ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται ούτε να προσκυνήσουμε ούτε να αποτύχουμε.

Τρίτη 9 Ιουνίου 2015

*Ο Νέστορας Νεστορίδης είναι μέλος της Ο.Μ. του ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού.

πηγή