Ψηφιακή Δικτατορία

Η σκανδαλώδης τροπολογία – νόμος κανονικός! – για τα ΜΜΕ, που δικαιολογημένα ξεσήκωσε νέο σάλο για τα έργα και τις ημέρες της συγκυβέρνησης, αποτελεί απλώς το κερασάκι στην τούρτα του νέου τοπίου που διαμορφώνεται πανελλαδικά στον χώρο της ενημέρωσης.

Αν το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν η αφετηρία και η πρόσφατη τροπολογία - σκάνδαλο ο τερματισμός, μεσολαβεί η δεύτερη και πιο... ζουμερή πράξη σε ένα ενιαίο έργο, το οποίο αποσκοπεί να καθιερώσει ασφυκτικό έλεγχο των Μέσων και της Ενημέρωσης πανελλαδικά: η ανάπτυξη και η λειτουργία της Digea, η οποία άρχισε πλέον να θέτει υπό τον απόλυτο έλεγχό της όλα τα περιφερειακά - τοπικά κανάλια της επικράτειας.

Η λεγόμενη ψηφιακή «επανάσταση» στη χώρα της μνημονιακής... πορτοκαλέας εξελίσσεται ως μια καλοστημένη επιχείρηση απόλυτης κυριαρχίας του καρτέλ των βαρόνων της ενημέρωσης, υπό τη «σκέπη» και τον έλεγχο των οποίων θα τεθεί πλέον και το τελευταίο καναλάκι της επαρχίας. Όλα τα τοπικά περιφερειακά κανάλια είτε θα αποδεχθούν τους οικονομικά δυσβάσταχτους όρους και την υποταγή στην Digea είτε... switch off και εξαφάνιση από το τηλεοπτικό τοπίο.

Υπάρχει φυσικά και η μέση λύση, να περιοριστούν στον ρόλο των τοπικών «παραρτημάτων» των κεντρικών καναλιών, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον χαρακτήρα του προγράμματός τους, την πολιτική τους, την αποψίλωση του προσωπικού τους κ.λπ.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, θυμίζοντας κάποια βασικά στοιχεία του «έργου» που έχει αρχίσει να παίζεται κεντρικά και στην Περιφέρεια.

Τηλεοπτικό μονοπώλιο

Την Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Τηλεπικοινωνιακού Παρόχου Ψηφιακών Μεταδόσεων, με τον διακριτικό τίτλο «DIGEA - Ψηφιακός Πάροχος Α.Ε.» (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη σύμβαση, την οποία εκόντα - άκοντα καλούνται να υπογράψουν τα περιφερειακά κανάλια) απαρτίζουν τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα Mega, ΑΝΤ1, Star, Σκάι, Αλφα και Μακεδονία TV.

Με απίστευτους κυβερνητικούς χειρισμούς, μπροστά στους οποίους η «δημιουργία» των καναλαρχών το 1989 ωχριά, το σύνολο του ψηφιακού φάσματος παραδόθηκε στους ιδιοκτήτες των – ακόμη στερουμένων κανονικής άδειας λειτουργίας – ιδιωτικών καναλιών για τα επόμενα 15 χρόνια έναντι του... φοβερού τιμήματος των 18,3 εκατομμυρίων ευρώ (και για τα 15 χρόνια, για όσους μπερδεύονται)...  Αυτό επιτεύχθηκε με έναν διαγωνισμό «παρωδία», αφού τα περιφερειακά κανάλια τέθηκαν εκτός δυνατότητας συμμετοχής, ενώ με «συμφωνίες κορυφής» δεν πήραν μέρος στο διαγωνισμό Nova και OTE.

Έτσι η Digea, μοναδική υποψήφια στον «διαγωνισμό», έπεσε πάνω σε μια οικονομική ευκαιρία - χρυσάφι και κατέστη μοναδικός ρυθμιστής του τηλεοπτικού τοπίου στη χώρα.

Προηγουμένως είχε τεθεί εκτός μάχης και η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της χώρας, με το κλείσιμο της ΕΡΤ και τη σκόπιμη, όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε, αβελτηρία της τελευταίας διοίκησής της για την προμήθεια ψηφιακών πομπών και τη γενικότερη προετοιμασία της για τη νέα ψηφιακή εποχή, προκειμένου να στρωθεί το έδαφος στους βαρόνους.

Η ΕΡΤ άλλωστε ήταν ο μοναδικός φορέας που διέθετε εγκαταστάσεις και υποδομή (κέντρα εκπομπής σε όλα τα βουνά και τις κορυφές της επικράτειας) και θα μπορούσε να χαλάσει τη σημερινή μονοπωλιακή δουλειά...

Πέραν της οικονομικής διάστασης του θέματος, αυτό που προκαλεί ανατριχίλα είναι ότι πλέον ολόκληρος ο τομέας της ενημέρωσης, της ψυχαγωγίας, του τηλε-πολιτισμού, έχει εκχωρηθεί στο μονοπώλιο του καρτέλ των κυρίαρχων μίντια.

Η δυνατότητα λειτουργίας, η αυτονομία, η ίδια η ύπαρξη εν τέλει των 105 περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών της χώρας καθορίζεται από τη δυνατότητά τους να πληρώνουν κάθε μήνα 3 και 4 και 5 χιλιάδες ευρώ στα κεντρικά κανάλια που συγκροτούν την Digea. Ιδιαίτερα υψηλό (υπολογίζεται ότι μπορεί να πλησιάζει τα 150.000 ευρώ μηνιαίως) θα είναι το κόστος και για τους εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικούς σταθμούς που δεν ανήκουν στην Digea (ΑRT και Έψιλον).

Ο ασφυκτικός έλεγχος που θα ασκούν τα κυρίαρχα Μέσα πλέον σε όλα τα υπόλοιπα είναι αυταπόδεικτος και δεν μένει παρά να διαπιστώσουμε το δραματικό αποτέλεσμά του στην πράξη – κυρίως στον τομέα της ενημέρωσης. Αν σε αυτό προσθέσει κάποιος και την πλήρη ανυποληψία της δημόσιας (κατ’ όνομα) τηλεόρασης, της ΝΕΡΙΤ, εξαιτίας του απόλυτου ελέγχου της από την κυβέρνηση, τότε η μελλοντική τηλεοπτική εικόνα προδιαγράφεται ιδιαίτερα ζοφερή.

Η ώρα του λογαριασμού

Με αυτά τα δεδομένα και αφού στην πλειονότητά του το τηλεοπτικό κοινό (δίχως να πολυκαταλαβαίνει τις λεπτομέρειες) αναγκάστηκε να προμηθευτεί αποκωδικοποιητές MPEG 4 ή δέκτες νέας γενιάς με ενσωματωμένη την αποκωδικοποίηση, ξεκινά σταδιακά η επέλαση της Digea ανά την επικράτεια με πρώτους σταθμούς την Πελοπόννησο και την Αττική. Τώρα πλέον αρχίζει να γίνεται γνωστό το μέγεθος της μπίζνας και να προκαλούνται απανωτά εγκεφαλικά στους ιδιοκτήτες των τοπικών καναλιών.

Οι συμβάσεις που κλήθηκαν να υπογράψουν οι 18 τηλεοπτικοί σταθμοί της Πελοποννήσου (ένα ολόκληρο βιβλίο 54 σελίδων), διάρκειας 10 ετών, προδιαγράφει μάλλον την οικονομική τους ασφυξία και τον μελλοντικό αφανισμό τους. Το καθένα θα πρέπει να πληρώνει κάθε μήνα κοντά 5.000 ευρώ στην Digea. Αυτό άκουσαν περί τα τέλη Ιουλίου οι ιδιοκτήτες και οι εκπρόσωποί τους στη μάζωξη που έγινε στην Τρίπολη, στην έδρα της Περιφέρειας κι έμειναν με το στόμα ανοιχτό...

Δύο κυβερνητικοί παράγοντες, ο γ.γ. Τηλεπικοινωνιών Μενέλαος Δασκαλάκης και ο γ.γ. Μέσων Ενημέρωσης Ιωάννης Παναγιωτόπουλος, ανέλαβαν να τα κάνουν λιανά στους Πελοποννήσιους καναλάρχες, ενώ η αντιπεριφερειάρχης Ντίνα Νικολάκου... πανηγύριζε που η «ψηφιακή επανάσταση» ξεκινά κι αυτή από την Πελοπόννησο.

«Από απλά κανάλια γίνεστε πάροχοι περιεχομένου» είπε ο Ι. Παναγιωτόπουλος (τι λες τώρα;... ) συμπληρώνοντας ότι με αυτή την επαναστατική εξέλιξη «προστατεύουμε τη δημόσια περιουσία» (τι λες τώρα; - δις). Περισσότερο πραγματιστής, ο Μ. Δασκαλάκης καθησύχασε το ακροατήριο πως «το τίμημα είναι ρυθμιζόμενο από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων».

Ακολούθως, τους μοιράστηκε η Σύμβαση, με τα 10 παραρτήματά της, σύμφωνα με την οποία «με την παρούσα σύμβαση, τους ειδικότερους όρους και τα παραρτήματά της, η Εταιρεία (σ.σ.: το κανάλι) αναθέτει στον Πάροχο Δικτύου και ο Πάροχος Δικτύου αναλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών κωδικοποίησης, πολυπλεξίας, μετάδοσης (διανομής) και ευρυεκπομπής ψηφιακού τηλεοπτικού Περιεχομένου (video και ήχος), μέσω του Δικτύου Επίγειας Ψηφιακής Ευρυεκπομπής... Ως ημερομηνία έναρξης παροχής των υπηρεσιών της Σύμβασης ορίζεται η 27η Ιουνίου 2014 και ως ημερομηνία έναρξης χρέωσης των εν λόγω υπηρεσιών η 1η Αυγούστου 2014...».

Όσοι από τους εκπροσώπους των τηλεοπτικών σταθμών της Πελοποννήσου μίλησαν (Ελλάδα TV, DRtv, AXION, MAX κ.ά.) εξέφρασαν την ίδια αγωνία, κάποιοι σε βαθμό απελπισίας: «Το κοστολόγιο μας φοβίζει μήπως και αναγκαστούμε να κλείσουμε τις επιχειρήσεις μας», «σκοπός τους είναι να μας κλείσουν, συμπιέζουν τα κανάλια, ζητάνε πολλά χρήματα χωρίς να μπορούμε να παίξουμε κανονικά» κ.ο.κ.

Στις διαμαρτυρίες αυτές οι δύο κυβερνητικοί παράγοντες ανέλαβαν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους... Ο γ.γ. Μέσων Ενημέρωσης υποστήριξε ότι «θα πρέπει να αναζητήσετε λύσεις μάρκετινγκ, να συνεργαστείτε μεταξύ σας, ο καινούργιος χώρος δίνει ευκαιρίες και προοπτικές».

Απόλυτα ξεκάθαρος, ο έτερος γ.γ. Μ. Δασκαλάκης τόνισε ότι «δεν είναι υποχρεωμένος κανένας να έχει κανάλι, δεν είναι υποχρέωση του κράτους να κάνει τις επιχειρήσεις κερδοφόρες, αυτό είναι θέμα των επιχειρηματιών. Το Δημόσιο αποφάσισε να μην δίνει δωρεάν χρήση φάσματος. Ξέρουμε ότι θα έχετε ένα κόστος παραπάνω, αλλά θα έχετε ποιότητα. Αν δουλεύατε σοβαρά και νόμιμα, είχατε κόστος και πριν από την Digea...».

Σε πρώτη φάση πάντως τελικά, για τον πρώτο ενάμιση χρόνο, η Digea στην Πελοπόννησο έδειξε... μεγαθυμία, αφού στη σύμβαση περιλαμβάνεται ότι:

«Ο Πάροχος Δικτύου, αναγνωρίζοντας ότι η τηλεοπτική αγορά τελεί υπό διαμόρφωση, εφαρμόζει μια έκτακτη εκπτωτική πολιτική για τους πρώτους 18 μήνες από την ημερομηνία καθολικής παύσης των αναλογικών εκπομπών, προκειμένου να διευκολύνει την προσαρμογή των Παρόχων Περιεχομένου στις νέες συνθήκες αγοράς. Μετά δε την πάροδο της ανωτέρω περιόδου των 18 μηνών, ο Πάροχος Δικτύου θα επαναπροσδιορίσει την εκπτωτική του πολιτική με βάση τα δεδομένα της αγοράς».

Το θέμα όμως είναι για ποια δεδομένα της αγοράς μιλάμε, αφού η Digea για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια θα είναι μοναδικός πάροχος. Τέλος πάντων, με αυτή την έκπτωση τα κανάλια της Πελοποννήσου θα πληρώνουν 3.000 ευρώ τον μήνα. Μετά την παρέλευση των 18 μηνών, αν φυσικά υπάρχουν ακόμη, και για τα επόμενα οκτώμισι χρόνια έως τη λήξη της σύμβασης, Κύριος οίδε...

Η... ρύθμιση του μηνιάτικου

Για την αμοιβή της Digea από κάθε κανάλι υπάρχει μέσα στη σύμβαση ένας δύσκολος μαθηματικός τύπος με τον οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν ο πληθυσμός κάθε περιφέρειας, ο αριθμός των τηλεοπτικών σταθμών, η χωρητικότητα που απαιτείται για την εκπομπή των προγραμμάτων κ.ο.κ. Με αυτό το μαθηματικό μοντέλο καθορίζεται το τίμημα, με βασικό δεδομένο στη συνάρτηση ότι το συνολικό ετήσιο Κόστος Ανάπτυξης και Λειτουργίας Περιφερειακού Δικτύου (ΚΑΛΠΔ) για τη χώρα προσδιορίστηκε από την ΕΕΤΤ σε 5.055.803 ευρώ. Η απόφαση για τον συγκεκριμένο προσδιορισμό του ΚΑΛΠΔ ελήφθη τον περασμένο Απρίλιο και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 17 Ιουνίου.

Ειδικότερα για την περίπτωση της Πελοποννήσου στη σύμβαση αναφέρονται 19 κέντρα εκπομπής. Υπολογίζεται ότι απαιτούνται περί τους 65 αναμεταδότες, ο καθένας εκ των οποίων κοστίζει 10-15 χιλιάδες ευρώ. Μόνο που, με βάση τη συζήτηση που άνοιξε στην Τρίπολη, και αυτό το κόστος φαίνεται πως από την Digea θα... περάσει στους δήμους.

Πανικός και στην Αττική

Ψηφιακά εκπέμπουν τα περιφερειακά κανάλια της Αττικής, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να έχουν υπογράψει τη σύμβαση με την Digea.

Η εμπλοκή παρουσιάστηκε όταν οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Αττικής (Blue Sky, High TV, Extra, Zoom TV, Kontra Channel, MAD, Nickelodeon), τα οποία ανήκουν στην Ένωση Τηλεοπτικών Σταθμών Εμβέλειας Αττικής, διαπίστωσαν πως το μηνιαίο τίμημα που καλούνταν με βάση τη σύμβαση να πληρώσουν στην Digea ήταν κατά 50% υψηλότερο από όσο προφορικά τους είχε ειπωθεί τον περασμένο Μάρτιο.

Έτσι, όταν είδαν μπροστά τους τη σύμβαση στα τέλη Ιουλίου, αρνήθηκαν να υπογράψουν, κατέθεσαν ένσταση στην ΕΕΤΤ και ζήτησαν να αναβληθεί η ψηφιακή μετάβαση στην Αττική για τον Σεπτέμβριο.

Για να μην χαλάσει ωστόσο η... ψηφιακή φιέστα της περασμένης εβδομάδας στην πρωτεύουσα (ο πολυδιαφημισμένος επανασυντονισμός των καναλιών), υπήρξε παρέμβαση από τον γ.γ. Τηλεπικοινωνιών Μενέλαο Δασκαλάκη και τον αντιπρόεδρο της ΕΕΤΤ Ν. Παπαουλάκη και βρέθηκε η μεσοβέζικη λύση. Η ΕΕΤΤ έκανε εν μέρει δεκτή την ένσταση των καναλιών, τους επέβαλε ωστόσο να εκπέμψουν ψηφιακά και εν καιρώ θα λυθεί το θέμα του τιμήματος που θα πρέπει να καταβάλλουν στην Digea. Τότε θα υπογράψουν και τη σύμβαση...

πηγή