Ετοιμάζουν γερμανική «κατοχή»...

Καλά ενημερωμένη πηγή υποστήριζε πως το Βερολίνο έχει πολλά εναλλακτικά σχέδια. Όχι μόνο το λεγόμενο «Plan B», αλλά και «Plan C » , ενδεχομένως και D. Με δυο λόγια, δηλαδή, ότι όλη αυτή η εικοτολογία περί του Grexit (της ελληνικής εξόδου από το ευρώ, σε απλά ελληνικά) έχει κυρίως έναν ωφελημένο. Και αυτός δεν είναι άλλος από τα γερμανικά συμφέροντα, όπως αυτά εξυπηρετούνται καλύτερα μέσω του αδύναμου ευρώ.

Εάν απορείτε πώς και γιατί τα λέμε αυτά, απλώς αποκαλύπτουμε (αν και για ορισμένους δεν ήταν άγνωστο) ότι όλα ειπώθηκαν σε κλειστή συνάντηση μεγαλοστελεχών του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος SPD στην Αθήνα το βράδυ της 24ης Μαΐου στην αίθουσα «Κωστής Παλαμάς» του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εκεί αναλύθηκαν διεξοδικά όλα τα ενδεχόμενα γύρω από το ελληνικό πρόβλημα και έχει ιδιαίτερη σημασία πώς εκφράστηκε η γερμανική πεποίθηση ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στη ζώνη του ευρώ. Μάλιστα, σε αυτή την «πριβέ» συνάντηση, εκτός του επικεφαλής του Ιδρύματος Αντενάουερ και του Γερμανού πρέσβη στην Αθήνα, παρευρέθηκε ένας άνθρωπος - κλειδί από το lobby του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων, ενώ από ελληνικής πλευράς παρέστησαν γερμανομαθείς παράγοντες. Τέλος, από πολιτικούς δεν πρέπει να μας διαφεύγει η παρουσία της Άννας Διαμαντοπούλου που προκάλεσε απορίες!

Το γερμανικό lobby φαίνεται πως εργάζεται μεθοδικά τα τελευταία 2-3 χρόνια. Μάλιστα, μετά την υπογραφή του μνημονίου 1, έχει βάλει για τα καλά πόδι στην περιοχή.

Όπως έχει αναλυθεί διεξοδικά σε παλαιότερα φύλλα του «Π», οι δανειστές μας, και κυρίως το Βερολίνο, απέκτησαν εμπράγματα και πλήρως κατοχυρωμένα νομικά δικαιώματα επί του «ελληνικού πλούτου». Από αυτήν την άποψη οι Γερμανοί δεν θα είχαν αντίρρηση να φανεί πως χαλαρώνουν λίγο το... σχοινί από την επομένη κιόλας των εκλογών. Και με την τακτική αυτή επεξεργάζονται ήδη το επόμενο στάδιο του σχεδιασμού τους.

Καλά ενημερωμένη πηγή σημείωνε με νόημα πως τις ημέρες της κλειστής συνάντησης «ανέβηκε» σε μερικά ΜΜΕ ένα δημοσιογραφικό θέμα σχετικό με το ενδιαφέρον των Γερμανών για τη δημιουργία και λειτουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) στην Ελλάδα. Οι αναγνώστες του «Π» έχουν διαβάσει έγκαιρα για αυτά τα σχέδια των Γερμανών, που θα χαρακτηρίζονται από ελαστικές συνθήκες εργασίας, ειδικό φορολογικό καθεστώς, αλλά και προνόμια, όπως και χρηματοδοτήσεις άμεσα από την ΕΚΤ και τα κοινοτικά ταμεία, με ενεργοποίηση της Γερμανικής Τράπεζας Επενδύσεων.

Στο ερώτημα εάν μπορούν οι Γερμανοί να αναλάβουν εύκολα τον έλεγχο της «επόμενης ημέρας» στην Ελλάδα, ένας επιχειρηματίας - συνομιλητής του Βερολίνου υποστήριζε πως οι Γερμανοί έχουν πολύ καλά «δεμένο» το εγχώριο πολιτικό σύστημα (και όχι μόνο), κυρίως μέσω του σκανδάλου της Siemens.

Και όχι μόνο αυτό, αλλά και πως έχουν ενδελεχή ενημέρωση για την πραγματική οικονομική κατάσταση ολόκληρων κλάδων επιχειρήσεων που τους ενδιαφέρουν. Ο ίδιος δήλωνε χαρακτηριστικά στο «Π» πως οι Γερμανοί έχουν καλύτερη γνώση απ’ ό,τι η BlackRock για τα επιχειρηματικά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, για θαλασσοδάνεια, για σκανδαλώδεις χρηματοδοτήσεις, αλλά και επαρκή στοιχεία για τις καταθέσεις συγκεκριμένων Ελλήνων παραγόντων - για... τα πάντα.

Σημείωνε δε πως έχουν στη διάθεσή τους φακέλους για 1.250 μεγαλοπαράγοντες, επιχειρηματίες και σημαίνοντα πρόσωπα (πολιτικούς, ανθρώπους των ΜΜΕ, τραπεζίτες), που τους παρέχουν απόλυτη πρόσβαση στα ενδότερα του εγχώριου συστήματος. Ίσως να μην είναι εντελώς τυχαίο το ότι τις τελευταίες ημέρες γίνεται πολύς λόγος για ελέγχους του ΣΔΟΕ σε 500 πρόσωπα από τον χώρο της πολιτικής, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο σε τομείς - κλειδιά κατά τα προηγούμενα χρόνια.

Και σε αυτό το επίπεδο δεν θα πρέπει να διαλάθει την προσοχή μας το βάθος στο οποίο έχει μπει η έρευνα, αλλά και οι αποκαλύψεις, για τα πεπραγμένα του Άκη Τσοχατζόπουλου και της παρέας των εξοπλισμών. Οι προσεκτικοί αναγνώστες θα θυμούνται ότι τις πρώτες ημέρες όλοι έλεγαν πως η σύλληψη του πάλαι ποτέ πανίσχυρου υπουργού των κυβερνήσεων του Ανδρέα και του Σημίτη είναι για το θεαθήναι (για να βοηθήσει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, δηλαδή) και πως ο Άκης επρόκειτο να αφεθεί ελεύθερος λίγο αργότερα...

Σήμερα, όμως, με τους περισσότερους φίλους και συγγενείς του Τσοχατζόπουλου να κατακλύζουν τα κελιά του Κορυδαλλού, η επικρατέστερη αντίληψη είναι πως το γερμανικό σύστημα είναι διατεθειμένο να θυσιάσει μια γενιά Ελλήνων συνεργατών του, προκειμένου αλώβητο να περάσει στην επόμενη φάση.

Κυβέρνηση Ράιχενμπαχ

Το Βερολίνο έχει ξεκαθαρίσει προς την Αθήνα πως αμέσως μετά τις εκλογές – και άσχετα από το εκλογικό αποτέλεσμα – θα προχωρήσει σε δραστικές αλλαγές στον τρόπο... διακυβέρνησης της απείθαρχης αυτής χώρας. Προσώρας θεωρείται πιθανότατη η περαιτέρω αναβάθμιση του Χορστ Ράιχενμπαχ είτε ο διορισμός άλλου Γερμανού παράγοντα, ο οποίος θα αναλάβει τον έλεγχο της ομαλής ροής των ελληνικών χρεωστικών κεφαλαίων προς τους δανειστές.

Στην Αθήνα προεξοφλείται πως αυτός ο ρόλος προορίζεται για το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), στη δικαιοδοσία του οποίου έχουν περιέλθει σχεδόν όλες οι μέχρι πρότινος συμμετοχές του Δημοσίου.

Έχει σημειωθεί κατ’ επανάληψη πως το ΤΑΙΠΕΔ λειτουργεί σχεδόν ημιαυτόνομα (έξω από τον έλεγχο της Βουλής) και ότι τα έσοδα που θα αποκτά από την εκχώρηση παγίων στοιχείων θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την αποπληρωμή των υποχρεώσεων προς τους δανειστές.

Το ότι ο Ράιχενμπαχ έχει εκφράσει επανειλημμένα τις ενστάσεις του για την αναποτελεσματικότητα του ΤΑΙΠΕΔ και της διοίκησής του ενδέχεται να συνεκτιμηθεί στις μετεκλογικές εξελίξεις. Τα πρόσωπα που είναι πιθανόν να αλλάξουν, βέβαια, θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει βέβαια αμφιβολία ότι, με τον γερμανικό έλεγχο σε όλα τα πεδία, τα πρόσωπα που θα επιλεγούν για τη μετεκλογική στελέχωση του ΤΑΙΠΕΔ δεν θα αντιπαρατεθούν με τις γερμανικές επιλογές στις αποκρατικοποιήσεις ή τις τραπεζικές και επιχειρηματικές εξελίξεις στην Ελλάδα της εφαρμογής του μνημονίου.

Έλεγχος του... χρήματος

Από μία άποψη, στο πλαίσιο των ευρύτερων αλλαγών και της εκ βάθρων αναδιάρθρωσης εν όψει της επόμενης ημέρας, σχεδιάζονται οι αλλαγές και στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το ΤΧΣ δρομολογεί την εκλογή τριών νέων μελών (με σημαντικότερο το ότι ένα θα διοριστεί πρόεδρος και άλλο στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου) μετά και την ολοκλήρωση της νέας στήριξης των εγγυήσεων ύψους 18 δισ. ευρώ προς το τραπεζικό σύστημα.

Αντιληπτό το ότι οι επιλογές θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και τις ισορροπίες του νέου ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Εξελίξεις που θα είναι τόσο γρήγορες όσο η κρατικοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας στην Κύπρο, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους Έλληνες παλαιούς μετόχους (και διοικήσεις), που ακόμη σκέφτονται πώς θα πλασαριστούν στις επικείμενες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.

Το πώς οι Γερμανοί θα ελέγξουν το τραπεζικό σύστημα της επόμενης ημέρας στην Ελλάδα βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το πώς εκμεταλλεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια τη χώρα μας πουλώντας μας «πακέτα διάσωσης» που τελικά εξυπηρέτησαν το δικό τους τραπεζικό σύστημα. Το πώς έγινε αυτό εξήγησε πριν από μερικές ημέρες το Bloomberg στη στήλη των συντακτών «View»:

«Στα εκατομμύρια λέξεις που έχουν γραφτεί για την κρίση χρέους της Ευρώπης, η Γερμανία παρουσιάζεται συνήθως ως ο υπεύθυνος ενήλικος και η Ελλάδα ως το σκανταλιάρικο παιδί. Σύμφωνα με αυτήν την κλασική αφήγηση της κρίσης, η συνετή Γερμανία είναι απρόθυμη να διασώσει τον επαίτη της Ευρώπης, την Ελλάδα, η οποία δανείστηκε περισσότερα από όσα μπορούσε και τώρα πρέπει να πληρώσει τις συνέπειες.

Θα σας προκαλούσε έκπληξη αν μαθαίνατε ότι οι φορολογούμενοι της Ευρώπης έχουν προσφέρει στη Γερμανία την ίδια οικονομική στήριξη που έχουν προσφέρει και στην Ελλάδα;

Κι όμως, στο συμπέρασμα αυτό οδηγεί μια προσεκτική ματιά στις κινήσεις κεφαλαίων στην Ευρώπη και στους ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών. Ας ξεκινήσουμε από την απλή παρατήρηση: δεν υπάρχουν ανεύθυνοι δανειολήπτες χωρίς ανεύθυνους πιστωτές. Οι γερμανικές τράπεζες ήταν το μέσο διευκόλυνσης της Ελλάδας. Κυρίως λόγω των χαλαρών ρυθμίσεων, οι γερμανικές τράπεζες διέθεσαν τεράστια ποσά και έτσι απέκτησαν τα χρόνια πριν από την κρίση τεράστια έκθεση στις περιφερειακές χώρες της Ευρώπης.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, έως τον Δεκέμβριο του 2009 η έκθεση των τραπεζών στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία, στην Ιταλία, στην Πορτογαλία και στην Ισπανία έφτανε τα 704 δισ. δολάρια. Ποσό πολύ μεγαλύτερο από το συνολικό άθροισμα των κεφαλαίων τους».

Με λίγα λόγια, δάνεισαν πολύ περισσότερα από όσα μπορούσαν να αντέξουν. Έτσι, όταν η Ε.Ε. και η ΕΚΤ έσπευσαν να διασώσουν τις χειμαζόμενες από την κρίση χώρες, έδωσαν πρακτικά στις γερμανικές τράπεζες τη δυνατότητα να πάρουν πίσω τα λεφτά τους. Ουσιαστικά, δηλαδή, διέσωσαν τις γερμανικές τράπεζες.

Πώς έγινε αυτό: «Όταν οι γερμανικές τράπεζες απέσυραν χρήματα από την Ελλάδα, οι άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης αντιστάθμισαν συλλογικά τις συγκεκριμένες εκροές με δάνεια προς την κεντρική τράπεζα της Ελλάδας. Τα δάνεια αυτά εγγράφηκαν στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, της Bundesbank, ως απαιτήσεις στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Ο μηχανισμός αυτός, σχεδιασμένος για να κρατά σε ισορροπία τους ισολογισμούς της ευρωζώνης, έκανε πιο εύκολη την απόσυρση των γερμανικών ιδρυμάτων από τις θέσεις τους.

Σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της βοήθειας προς την Ελλάδα, η στήριξη στις γερμανικές τράπεζες προσφέρθηκε αυτόματα, ως μια λειτουργία της δομής της νομισματικής ένωσης.

Και κυρίως: Σε αντίθεση με τις απαιτήσεις των ιδιωτικών τραπεζών, οι απαιτήσεις της Bundesbank ήταν εν μέρει μόνο ευθύνη της Γερμανίας. Αν η Ελλάδα αποκήρυσσε το χρέος της, οι απώλειες θα κατανέμονταν μεταξύ όλων των κρατών - μελών της ευρωζώνης, ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην ΕΚΤ. Και στην περίπτωση αυτήν το μερίδιο της Γερμανίας θα ήταν στο 28%».

Δένουν το μέλλον της Ελλάδας με τη Γερμανία...

Με λίγα λόγια, τα τελευταία δύο χρόνια, μεγάλο μέρος του ρίσκου που βρισκόταν στους ισολογισμούς γερμανικών τραπεζών μεταφέρθηκε στους φορολογούμενους όλης της ευρωζώνης.

«Είναι δύσκολο να υπολογιστεί ακριβώς πόσο επωφελήθηκε η Γερμανία από την ευρωπαϊκή της διάσωση. Μια ένδειξη θα ήταν το ποσό που απέσυραν οι γερμανικές τράπεζες από τις χώρες της ευρωζώνης από την έναρξη της κρίσης. Σύμφωνα με την ΤΔΔ, τράβηξαν 353 δισ. δολάρια από τον Δεκέμβριο του 2009 έως το τέλος του 2011.

Μία άλλη ένδειξη θα ήταν η αύξηση των απαιτήσεων της Bundesbank στις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης. Αυτή αντιστοιχεί σε 466 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο ώς τον Απρίλιο του 2012, αλλά περιλαμβάνει και μη Γερμανούς καταθέτες, που μετέφεραν τα χρήματά τους σε γερμανικές τράπεζες.

Στον αντίποδα, η Ελλάδα έλαβε συνολικά 340 δισ. ευρώ σε επίσημα δάνεια για να ανακεφαλαιοποιήσει τις δικές της, για να αντικαταστήσει τα κεφάλαια που έφυγαν στο εξωτερικό, για να αναδιαρθρώσει το χρέος της και να βοηθήσει τις τράπεζες να τα βγάλουν πέρα. Μόνο 15 δισ. ευρώ ήρθαν κατευθείαν από τη Γερμανία. Τα υπόλοιπα προήλθαν από την ΕΚΤ, την Ε.Ε. και το ΔΝΤ».

Η αλλαγή της χρηματοπιστωτικής έκθεσης της Γερμανίας έχει τεράστια σημασία για τον ηγετικό της ρόλο στην απάντηση της Ευρώπης στην κρίση, διαπιστώνει το «Bloomberg View ». Εξηγεί: «Προτού οι γερμανικές τράπεζες τραβήξουν πίσω τα κεφάλαιά τους, διακινδύνευαν να χάσουν πολλά λεφτά στην περίπτωση που η Ελλάδα έφευγε από το ευρώ. Τώρα οι ζημίες θα επιμεριστούν μεταξύ των φορολογούμενων όλης της ευρωζώνης - ιδίως της Γαλλίας, οι τράπεζες της οποίας έχουν ακόμα πολλά ενεργά δάνεια στην Ελλάδα. Ενδεχομένως αυτό εννοούν ορισμένοι Γερμανοί αξιωματούχοι όταν λένε ότι η ευρωζώνη είναι καλύτερα προετοιμασμένη για μια ελληνική έξοδο».

Τελικά, όμως, το κόστος από μια επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή θα επιστρέψει στη Γερμανία. Αν ο τραπεζικός πανικός και η αναταραχή στις αγορές ανάγκαζαν την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και άλλες χώρες να φύγουν και αυτές από το ευρώ, οι απώλειες θα εξαφάνιζαν μεγάλο μέρος των κεφαλαίων των γερμανικών τραπεζών.

Πιθανή διάλυση του ευρώ θα είχε σημαντικές επιπτώσεις και στις εξαγωγές της Γερμανίας. Και αυτός είναι ο καθοριστικός λόγος που δένει τόσο στενά το μέλλον της Ελλάδας με τη Γερμανία.

πηγή