Παναγία Σουμελά σον Πόντον
Ας είμαστε όλοι, εκεί, όσοι μπορούμε, και ας επιδείξουμε αίσθημα ιστορικής ευθύνης, για να μην αμαυρώσουμε αυτές τις ιερές στιγμές.του Σάββα Καλεντερίδη ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
του Σάββα Καλεντερίδη Η Παναγία Σουμελά αποτελούσε για 1600 χρόνια θρησκευτικό, πνευματικό και εθνικό κέντρο για τους Έλληνες του Πόντου. Σε εκείνο το εξαιρετικής ομορφιάς και αγριότητας τοπίο, σε σπηλιά που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την κορφή, στους απρόσιτους βράχους του όρους Μελά, οι μοναχοί Βαρνάβας και Σοφρώνιος, αφού προηγουμένως διέσχισαν χιλιάδες χιλιόμετρα στο Αιγαίο και την Ανατολή, ξεπερνώντας μύριους κινδύνους, τον 4ο αιώνα τοποθέτησαν την εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας. Έκτοτε, το ιερό εκείνο προσκύνημα, που με τον καιρό απέκτησε αίγλη και την εύνοια των Κομνηνών, αποτέλεσε φωτοδότη φάρο και συνάμα λιμάνι καταφυγής για Έλληνες και αλλόφυλους, για χριστιανούς και αλλόθρησκους.
Από το 1922 μέχρι φέτος, η Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Σουμελά παρέμενε κλειστή, χωρίς μοναχούς και ηγουμένους, χωρίς πιστούς και προσκυνητές, και το σκοτάδι του Όρους Μελά και της κοιλάδας που διαρρέει το θορυβώδες ποτάμ' τη Παναΐας, ήταν ακόμα πιο βαθύ, μέρα και νύχτα.
Όσο λειτουργούσε το μοναστήρι, κάθε μέρα ήταν ξεχωριστή, για μοναχούς και προσκυνητές. Οι μέρες όμως της γιορτής του Μοναστηριού και ιδιαίτερα η 15η Αυγούστου, ήταν κάτι παραπάνω από θρησκευτική πανήγυρις. Ήταν μια πραγματική λαοσύναξη.
Οι Πόντιοι από όλες τις περιοχές του Πόντου συγκεντρώνονταν έξω από το μοναστήρι και έκαναν καταυλισμούς ανά περιοχή καταγωγής. Δηλαδή είχαν ξεχωριστούς καταυλισμούς οι προερχόμενοι από την Κρώμνη, τη Σαντά, το Σταυρίν, την Αργυρούπολη, τα Σούρμενα, τον Όφη, το Ρίζαιο κλπ. Εκεί, με αφορμή την θρησκευτική γιορτή και την πανήγυρη, εύρισκαν την ευκαιρία οι Πόντιοι να συνευρεθούν, να γνωριστούν, να μιλήσουν, να τραγουδήσουν, να ανταγωνιστούν στο χορό, το τραγούδι, τα στιχάκια... Ως συνέχεια αυτής της παράδοσης χτίστηκαν και οι ξενώνες στην Παναγία Σουμελά, στο Βέρμιο, με βάση την καταγωγή από τον Πόντο (Ξενώνες Κρωμναίων, Σανταίων, Τριπολιτών κλπ). Αυτή η λαοσύναξη σταμάτησε να γίνεται από το 1922. Έκτοτε, το βράδυ της 14/15ης Αυγούστου, κάθε χρόνο, το σκοτάδι στην κοιλάδα και στο Όρος Μελά που είναι σκαρφαλωμένο το μοναστήρι της Παναγίας, ήταν πιο βαθύ, σκοτία πίσα, που έλεαν τ' εμετέρ'. Εκεί τριγυρνούσαν μόνο οι ψυχές πενήντα γενιών Ποντίων, που συνέδεσαν και ταύτισαν την επιβίωση του Γένους με τη δύναμη που έπαιρναν από την Παναγία Σουμελά, ειδικά κάθε Δεκαπενταύγουστο.
Φέτος, το Δεκαπενταύγουστο, θα λειτουργήσει και πάλι η Παναγία Σουμελά στον Πόντο, μετά από σχετική άδεια των τουρκικών αρχών και με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Φέτος, τη νύχτα της 14/15ης Αυγούστου, θα ανταμωθούν οι ψυχές πενήντα γενιών Ποντίων, που έμειναν θαμμένοι στα άγια χώματα του Πόντου, με τις ψυχές τριών γενιών Ποντίων που γεννήθηκαν και ανδρώθηκαν στην Ελλάδα, μετά το 1923.
Φέτος η νύχτα της 14/15ης Αυγούστου θα είναι πιο φωτεινή από ποτέ.
Ας είμαστε όλοι, εκεί, όσοι μπορούμε, και ας επιδείξουμε αίσθημα ιστορικής ευθύνης, για να μην αμαυρώσουμε αυτές τις ιερές στιγμές.
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
Ο 15Αύγουστος ανήκει σ΄ Εκείνη και μόνο σ΄ Εκείνη και παρακαλούμε τους αξιότιμους κυρίους πολιτικούς μας να αφήσουν ΕΜΑΣ να προσευχηθούμε στη Μεγαλόχαρη για εμάς και για τους προγόνους μας…του Θεόφιλου Κωτσίδη Ο υποχρεωτικός ξεριζωμός χιλιάδων Μικρασιατών από την πατρίδα τους (Ιωνία- Πόντος – Καππαδοκία), δεν ξεπεράστηκε ποτέ από την πρώτη γενιά προσφύγων. Οι αναμνήσεις, η νοσταλγία, η αγάπη του καθενός για τη δική του πατρίδα, ο πόνος της απώλειας και κυρίως ο τρόπος που αποχωρίστηκε ο καθένας τον τόπο του και τα αγαπημένα του πρόσωπα, μετέδωσαν στις επόμενες γενιές το χρέος της ψυχικής και πνευματικής επανασύνδεσης, ή τουλάχιστον της γνωριμίας με την πατρώα γη. Τελευταία τους επιθυμία, λίγο χώμα από την πατρίδα, να σκεπάσει τον τάφο τους…
Τα τελευταία 10-15 χρόνια, ολοένα και αυξάνονται τα κύματα περιηγητών-προσκυνητών στους «Αγίους Τόπους» των προγόνων μας. Πόλος έλξης, η θρυλική και πανάρχαια Τραπεζούντα, με τα αμέτρητα μνημεία της και κυρίως τα τρία ξακουστά μοναστήρια της: Παναγία Σουμελά, Άγιος Ιωάννης Βαζελώνας και Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας. Η Παναγία Σουμελά από τη δεκαετία του '70 περιήλθε στην Εφορία Αρχαιοτήτων Τραπεζούντας και έκτοτε λειτουργεί ως μουσείο. Δε νοείται επισκέπτης στην περιοχή Τραπεζούντας να μην επισκεφτεί το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, που είναι και το πιο προσβάσιμο. Τα άλλα δύο Μοναστήρια, είναι ακόμη ερείπια. Στην Παναγία Σουμελά, με σχετική προφορική άδεια από τους φύλακες, επιτρεπόταν το άναμμα κεριών και προσευχές με τελετουργικό τρόπο, πολλές φορές με συνοδεία ιερωμένων. Αυτές οι σεμνές προσκυνηματικές τελετές, είχαν γίνει θεσμός.
Το 15Αύγουστο του 2008, επισκέφτηκαν το Μοναστήρι εκατοντάδες προσκυνητές, κυρίως από Ρωσία και άλλες χώρες της πρ. Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και από την Ελλάδα, με έξοδα του Βουλευτή της Ρωσικής Δούμας- Αντιπροέδρου Σ.Α.Ε. Ανατ. Ευρώπης και επιχειρηματία ποντιακής καταγωγής κ. Ιβάν Σαββίδη. Οι ιερωμένοι που τον συνόδευαν, προσευχήθηκαν στα ρωσικά, ενώ στα ελληνικά επαναλάμβαναν συνέχεια το Χριστός Ανέστη!!!χειρότερα ήρθαν το 15Αύγουστο του 2009. Επανάληψη του ίδιου σκηνικού, με έξοδα και πάλι σου κ. Ιβάν Σαββίδη. Τον συνόδευαν πάσης φύσεως πολιτικοί και «παράγοντες». Επισκέφθηκαν αυθημερόν την Παναγία Σουμελά, πολιτικοποιώντας πλήρως με τις ενέργειές τους μια κατεξοχήν σεμνή θρησκευτική τελετή. «Πολιτικά» απάντησε αυτή τη φορά και η Τουρκία, ταπεινώνοντας τους εκ Ρωσίας ιερωμένους, αφού τους εξανάγκασε –εφαρμόζοντας τον ισχύοντα κεμαλικό νόμο- να βγάλουν τα άμφια και να κυκλοφορούν με μακό μπλουζάκια και απαγορεύοντας την προσευχή που ήδη είχε ξεκινήσει με τον «από μηχανής Θεό», που βρέθηκε εκεί την κατάλληλη στιγμή, φορώντας άμφια (επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια θρησκευτικής τελετής), τον Πατέρα Βησσαρίωνα, του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Η βίαιη διακοπή της προσευχής εκ μέρους της κας Νιλγκιούν Γιλμαζέρ, η απογοήτευση των περισσοτέρων προσκυνητών και η διάσταση του θέματος σε όλα τα τηλεοπτικά και έντυπα μέσα Ελλάδας και Τουρκίας, ανάγκασε την Τουρκία να εξετάσει το θέμα πιο προσεκτικά. Έτσι, στις 8 Σεπτεμβρίου έγινε σύσκεψη τεσσάρων υπουργών στην Τραπεζούντα, για να δοθεί λύση. Κοινή εκτίμηση των υπουργών Επικρατείας κ. Εγιεμέν Μπαγίς, Εσωτερικών κ. Μπεσίρ Αταλάι, Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και Δικαιοσύνης κ. Σαντουλάχ Εργκίν, ήταν να ανοίξει η Μονή για θρησκευτικές λειτουργίες και θρησκευτικό προσκύνημα, στα πλαίσια της θρησκευτικής ελευθερίας.
Μετά από σχετικές τροποποιήσεις κανονισμών στα υπουργεία Εξωτερικών-Εσωτερικών-Πολιτισμού & Τουρισμού, η Παναγία Σουμελά γίνεται το 18ο μνημείο που έχει δοθεί άδεια να τελούνται θρησκευτικές λειτουργίες. Εξάλλου, στις 22 Οκτωβρίου 2009, 16 πρέσβεις ευρωπαϊκών χωρών επισκέφθηκαν το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, όπου ο πρέσβης της Σουηδίας (προεδρεύουσα της Ε.Ε.) στην Άγκυρα κ. Christer Asp δήλωσε : «…Μείναμε έκθαμβοι από την επίσκεψη στη Μονή Παναγία Σουμελά… Το να ληφθεί απόφαση να ανοίξει για θρησκευτικό προσκύνημα στους πιστούς, εναπόκειται στην τουρκική κυβέρνηση, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές αρχές…». Αρχές του 2010, με αφορμή επίσκεψη νέων ποντιακής καταγωγής στην Παναγία Σουμελά, γράφονται και πάλι σχετικά άρθρα σε πολλές τουρκικές εφημερίδες (Hurriyet, Sabah, Vatan κ.ά.) και τηλεοπτικά κανάλια (NTV, Kral Karadeniz κ.ά.). Θεωρείται δεδομένο ότι θα δοθεί η πολυπόθητη άδεια.
Η επιβεβαίωση ήρθε επισήμως το Μάιο του 2010 και αφού προηγουμένως η Α.Θ.Π. Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, με ενέργειές του προς τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Ερτουγρούλ Γκιουνάι, άλλαξε την αρχική απόφαση για άδεια τελέσεως λειτουργίας, από το πρώτο 15θήμερο του Σεπτεμβρίου, σε άδεια για 15 Αυγούστου.
Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για ιστορικής σημασίας απόφαση και πρέπει να τη διαφυλάξουμε ως «κόρη οφθαλμού». Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι όσες φορές έγινε προσπάθεια πολιτικοποίησης θρησκευτικών τελετών, είχε αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά, δεν προσφέρεται για ψηφοθηρία και πολιτική εκμετάλλευση. Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά δεν είναι σήμερα εμποροπανήγυρις. Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά δεν μπορεί (ειδικά την πρώτη φορά μετά από 88 χρόνια) να σταθεί αφορμή ακόμη και για πολιτιστικές δραστηριότητες.
Για μας είτε Πόντιοι λεγόμαστε, είτε Μαυροθαλασσίτες, είτε Καραντενιζλήδες, η Παναγία Σουμελά είναι το σύμβολο της Παγκόσμιας Μάνας, το σύμβολο της Ενότητας των λαών, είναι Μητέρα όλων μας. Ο 15Αύγουστος ανήκει σ΄ Εκείνη και μόνο σ΄ Εκείνη και παρακαλούμε τους αξιότιμους κυρίους πολιτικούς μας να αφήσουν ΕΜΑΣ να προσευχηθούμε στη Μεγαλόχαρη για εμάς και για τους προγόνους μας… Αυτό εξέπληξε και αιφνιδίασε τους Ποντίους προσκυνητές από Ελλάδα, που βρέθηκαν εκεί με δικά τους έξοδα.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Τουρκικές προσδοκίες από την Παναγία Σουμελά της Αριστοτέλιας Πελώνη Με το βλέμμα στις... μπίζνες που μπορούν να φέρουν οι χιλιάδες ορθόδοξοι που θα συρρέουν κάθε χρόνο στην Παναγία Σουμελά, καθώς και στην έξωθεν καλή μαρτυρία για σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών, δόθηκε από την Αγκυρα η άδεια για τέλεση Θείας Λειτουργίας ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου στην «Ιερουσαλήμ των Ποντίων». Κατεστραμμένο το εσωτερικό του ιστορικού μοναστηριού. Η είδηση τον περασμένο Ιούνιο ότι ο Τούρκος υπουργός Πολιτισμού Ερτουγρούλ Γκιουνάι χορήγησε στο Φανάρι άδεια για την τέλεση λειτουργίας κάθε χρόνο, ανήμερα της Παναγίας, στην ιστορική Μονή της Παναγίας Σουμελά προκάλεσε ευφορία στο Πατριαρχείο και σε χιλιάδες ορθοδόξους σε όλο τον κόσμο. Ο κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος έχει ήδη εγκαινιάσει την παράδοση επαναλειτουργίας ιστορικών ναών της Καππαδοκίας, είχε επανειλημμένα ζητήσει από το υπουργείο τη δυνατότητα να τελεστεί Λειτουργία στο ιστορικό μοναστήρι, το οποίο δεν έχει λειτουργήσει ως χριστιανικός ναός μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923. Θα είναι η πρώτη φορά που Οικουμενικός Πατριάρχης θα προεξάρχει Θείας Λειτουργίας στη Σουμελά, σύμβολο του ποντιακού Ελληνισμού, ενώ εκτιμάται ότι οι Πόντιοι που θα συρρεύσουν στην περιοχή μπορεί να ξεπεράσουν τις 20.000. Οι κλίνες στην Τραπεζούντα έχουν ήδη εξαντληθεί, ενώ ορθόδοξοι από την Ελλάδα, τη Ρωσία και τη Γεωργία έχουν κλείσει δωμάτια και στις γειτονικές Σαμψούντα και Ορντου. Το Πατριαρχείο, το οποίο έχει το γενικό πρόσταγμα, επιχειρεί να χαμηλώσει τους τόνους, προκειμένου να μην υπονομευθεί η ιστορική σημασία της στιγμής με έκτροπα. Η Αθήνα από την πλευρά της, παρ΄ όλο που αναγνωρίζει τη συμβολική σημασία της κίνησης, εκτιμά ότι βασικός λόγος που χορηγήθηκε η άδεια ήταν οικονομικός. Και συγκεκριμένα, τα προσδοκώμενα οφέλη για τον τουρισμό, αφού η Τραπεζούντα θα γίνεται κάθε χρόνο πόλος έλξης χιλιάδων πιστών απ΄ όλο τον κόσμο. Ήδη η τουρκική Ένωση Ταξιδιωτικών Πρακτορείων (ΤURSΑΒ) εκτιμά ότι η τέλεση της Λειτουργίας θα συμβάλει σημαντικά στον τουρισμό και στο εισόδημα όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της χώρας. Ακόμη ένας λόγος που η Αθήνα κρατά χαμηλά τους τόνους είναι ότι καθώς το ζήτημα αφορά τις σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν και του Πατριαρχείου και συνολικά τη στάση της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στις θρησκευτικές ελευθερίες, και γι΄ αυτό δεν επιθυμεί να εμπλακεί. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι αν και κίνηση καλής θέλησης προς το Φανάρι, η τέλεση της Λειτουργίας, πάγιο αίτημα του Πατριαρχείου εδώ και χρόνια, είναι ακόμη μια από τις κινήσεις εντυπωσιασμού, προκειμένου η Αγκυρα να εξασφαλίσει την έξωθεν καλή μαρτυρία ότι σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες. Πόσω μάλλον όταν ο Αύγουστος είναι η εποχή που προετοιμάζεται η επόμενη έκθεση προόδου της Κομισιόν για την Τουρκία. Το Φανάρι συστήνει ηρεμία και σεβασμό λόγω της περιόδου του Ραμαζανιού και αποφυγή ενεργειών που μπορεί να αμαυρώσουν τη θρησκευτική ατμόσφαιρα. Η αφορμή, άλλωστε, δόθηκε στο περυσινό προσκύνημα με την ένταση που προκλήθηκε όταν ο νομάρχης Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Ψωμιάδης, έψαλλε τον εθνικό ύμνο προκαλώντας έντονες αντιδράσεις. Υπάρχει, όμως και εκκλησιαστικό παρασκήνιο που αφορά τον ανταγωνισμό ανάμεσα στο Φανάρι και την Εκκλησία της Ρωσίας. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι οι ρωσικές πιέσεις για να ανοίξει το ιστορικό μοναστήρι ήταν μεγάλες. Ιδιαίτερο ρόλο έπαιξε ο Ιβάν Σαββίδης, ο ποντιακής καταγωγής βουλευτής της ρωσικής Δούμας και επικεφαλής της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων. Ο Σαββίδης έχει ήδη επισκεφθεί την περιοχή κι έχει αναλάβει οργανωτικά την εκδήλωση. Ο ίδιος και η Ρωσική Εκκλησία διεκδικούν το δικό τους μερίδιο στην επιτυχία και, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα επιχειρήσουν να καπελώσουν τον κ. Βαρθολομαίο. Κύκλοι του ΥΠΕΞ, πάντως, δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για το ενδεχόμενο να σημειωθούν επεισόδια και ακρότητες. Υπάρχουν πληροφορίες από την Τουρκία ότι Τραπεζούντα έχουν κινητοποιηθεί ομάδες για να παρεμποδίσουν τη Λειτουργία. Υπενθυμίζεται ότι η Τραπεζούντα είναι άντρο των εθνικιστών και των Γκρίζων Λύκων, ενώ την ημέρα τέλεσης της Λειτουργίας έχει προγραμματιστεί συζήτηση για τον ρόλο που διαδραμάτισαν τοπικοί «ήρωες» στη γενοκτονία των Αρμενίων και των Ποντίων. Πάντως, και η επιλογή του Π. Ψωμιάδη να μνημονεύσει έξω από το μοναστήρι ονόματα σφαγιασθέντων στη γενοκτονία Ποντίων προφανώς δεν διευκολύνει τα πράγματα. >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Συρρέουν Ένα ατέλειωτο καραβάνι προσκυνητών αναμένεται να «κατακλύσει» τις επόμενες 15 ημέρες τις ακτές του Ευξείνου Πόντου. Χιλιάδες Πόντιοι από την Ελλάδα και τη Ρωσία με αεροπλάνα, πλοία και λεωφορεία θα φθάσουν στην Τραπεζούντα προκειμένου να συμμετάσχουν στην πρώτη λειτουργία που θα τελεστεί στην Παναγία Σουμελά προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίωνα από το Πατριαρχείο Ρωσίας και του Μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου από την Εκκλησία της Ελλάδος. Σύμφωνα με πληροφορίες, στον αύλειο χώρο του ιστορικού μοναστηριού γίνονται ειδικές εργασίες, τοποθετούνται τέντες για να τελεστεί υπαίθρια η θεία λειτουργία, ενώ σε πολλά σημεία θα υπάρχουν γιγαντοοθόνες προκειμένου οι πιστοί να παρακολουθούν την κάθε στιγμή της μυσταγωγίας. Εκατοντάδες προσκυνητές από τη Βόρειο Ελλάδα, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη, αναμένεται να πραγματοποιήσουν με λεωφορείο το πολύωρο ταξίδι προς τα παράλια του Ευξείνου Πόντου.
Οι πρώτοι θα φθάσουν στις 10 Αυγούστου και όπως επισημαίνει στο «Βήμα» η κυρία Γεωργία Δημάκη, ιδιοκτήτρια τουριστικού πρακτορείου, «παρά τις προσπάθειές μας αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν δωμάτια ξενοδοχείων σ΄ όλη την ευρύτερη περιοχή των παραλίων του Ευξείνου Πόντου. Στην Τραπεζούντα, στη Σαμψούντα και στην Ορντού όλα τα ξενοδοχεία είναι κλεισμένα από τους εκδρομείς».
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας κ. Τάσος Κοντογιαννίδης είναι μεταξύ αυτών που θα ταξιδέψουν στον Πόντο. «Από ένα μεγάλο χρέος απέναντι στους προγόνους μου πηγαίνω να προσκυνήσω την οδηγήτρια των Ποντίων που για αιώνες στάθηκε προστάτιδα και παρηγορήτρα μας, ιερό και εθνικό μας σύμβολο, το ακρωτήρι της ελπίδας,η τροφός και η φρουρός των ονείρων, των στοχασμών και των μύχιων πόθων μας» τονίζει χαρακτηριστικά.
Η κυρία Κυριακή Μιχαηλίδου θα ξεκινήσει από την Ποντοκώμη Κοζάνης. « Η μητέρα μου, λέει, έφυγε από τον Πόντο όταν ήταν 7 ετών και ο πατέρας μου ήταν 16. Επισκεπτόταν την Παναγία Σουμελά εδώ στο όρος Βέρμιο. Τώρα ήρθε η ώρα της επιστροφής. Είμαι σίγουρη ότι από εκεί ψηλά που βρίσκονται θα μας βλέπουν και θα χαίρονται την ώρα που μαζί με τον Πατριάρχη μας θα επικαλούμαστε τις πρεσβείες της Παναγίας στο Ορος Μελά στην Τραπεζούντα».
Ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής κ. Θεοχάρης Αποστολίδης τονίζει ότι «η επίσκεψή μου στα άγια χώματα του Πόντου και ειδικότερα στη Μονή Παναγία Σουμελά, που θα λειτουργήσει για πρώτη φορά μετά από επίπονες και μακροχρόνιες προσπάθειες του Παναγιωτάτου Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου με συγκλονίζει». Όπως προσθέτει ο πρώην πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου του Ποντιακού Ελληνισμού «στις ημέρες μας είναι επιτακτική η ανάγκη συσπείρωσης της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού γύρω από το κοινά ιερά σύμβολα».
Τσάρτερ και τζετ Τρεις πτήσεις τσάρτερ αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο της Τραπεζούντας, την κοντινότερη πόλη προς την Παναγία Σουμελά που διαθέτει αεροδρόμιο. Η πρώτη πτήση θα ξεκινήσει από τη Θεσσαλονίκη και τον συντονισμό έχει ο ποντιακής καταγωγής Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος. Οπως επισημαίνει, στο αεροπλάνο θα επιβιβαστούν προσκυνητές από την περιοχή της Δράμας και της Νεάπολης Θεσσαλονίκης.
Οι άλλες δύο πτήσεις θα ξεκινήσουν από αεροδρόμια της Ρωσίας υπό την ηγεσία του βουλευτή του κόμματος «Ενιαία Ρωσία» του πρωθυπουργού Βλαντίμιρ Πούτιν, κ. Ιβάν Σαββίδη. Ο ποντιακής καταγωγής επιχειρηματίας, ο οποίος εξειδικεύεται στο εμπόριο καπνού, στις αρχές τις εβδομάδας βρέθηκε στην Τραπεζούντα όπου συνοδευόμενος από τον πρόξενο της Ρωσίας είχε συναντήσεις με όλες τις Αρχές της περιοχής. Με επίκεντρο το Ροστόβ όπου ζει ο κ. Σαββίδης εκτιμάται ότι θα μεταφέρει 600 άτομα και για τον σκοπό αυτόν έχει ναυλώσει δύο πτήσεις τσάρτερ και εμφανίζεται έτοιμος να ναυλώσει και πλοίο προκειμένου να μεταφέρει στην Παναγία Σουμελά Ποντίους που ζουν στη Ρωσία.
Το ταξίδι στην Παναγία Σουμελά φαίνεται ότι προσελκύει και γνωστούς στην Ελλάδα Ποντίους, όπως ο επιχειρηματίας κ. Δ. Μελισσανίδης ο οποίος λέγεται ότι θα μετακινηθεί με το ιδιωτικό του αεροπλάνο. Πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Αθήνας, ο κ. Μελισσανίδης επισημαίνει στο «Βήμα» ότι θα βρίσκεται μεταξύ των χιλιάδων ελλήνων που θα ταξιδέψουν στην Τραπεζούντα. «Η χορήγηση άδειας για την τέλεση της λειτουργίας τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο, προκαλεί συγκίνηση στον Ποντιακό Ελληνισμό»«οι Πόντιοι από όλα τα μέρη του κόσμου, έχουν την ευκαιρία ν΄ ακούσουν τη φωνή του Πατριάρχη, έπειτα από πάρα πολλά χρόνια,στον ιερό τόπο που προσκυνούσαν οι πρόγονοί μας την Παναγιά. Η λειτουργία εκεί είναι μια ιερή στιγμή για μας τους Ποντίους. Γι΄ αυτό όλοι οι προσκυνητές πρέπει να δείξουν τον οφειλόμενο σεβασμό».
Η ιστορία του μοναστηριού - 4ος αιώνας Ίδρυση του μοναστηριού. - 7ος αιώνας Επανιδρύεται μετά την καταστροφή του. - 10ος & 15ος αιώνας Οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου το ενισχύουν με προνόμια και αφιερώνουν στην Παναγία πολύτιμα κειμήλια. - 16ος & 19ος αιώνας Οι σουλτάνοι με διαδοχικές τους αποφάσεις αναγνωρίζουν τα ειδικά προνόμια του μοναστηριού. - 1922 Το μοναστήρι καταστρέφεται. - 1923 Φεύγουν και οι τελευταίοι μοναχοί που εγκαταβιώνουν στη Μονή Σουμελά. - 1951 Θεμελιώνεται ο Ναός της Παναγίας Σουμελά στο Όρος Βέρμιο του Νομού Ημαθίας.
«Εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ» «Σας παρακαλούμε να ζητήσετε από τους χριστιανούς να μην τρώνε στους δρόμους, διότι εκείνες τις ημέρες εμείς θα γιορτάζουμε το Ραμαζάνι». Αυτή ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, η παράκληση που απηύθυναν μέλη των τοπικών τουρκικών αρχών προς τον κ. Ιβάν Σαββίδη. Ο ίδιος έδειξε να κατανοεί το αίτημα και σε δελτίο Τύπου επισημαίνει ότι αποδέχθηκε την πρόσκληση των Τούρκων να παρακαθήσει στο γεύμα του Ραμαζανιού.
Όπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Ναΐμ Ελγαντούρ, Πρόεδρος της Μουσουλμανικής Ενωσης Ελλάδος, το Ραμαζάνι «αρχίζει με την έναρξη της νέας σελήνης του Αυγούστου. Εφέτος θα αρχίσει στις 10 Αυγούστου και ολοκληρώνεται σε 29 ή 30 ημέρες. Το Ραμαζάνι αποτελεί έναν από τους πέντε πυλώνες του Ισλάμ. Στη διάρκειά του από την ανατολή ως και τη δύση του ηλίου παίρνουμε μόνον αναπνοή. Δεν τρώμε τίποτε και δεν πίνουμε ακόμη και νερό. Μετά τη δύση του ηλίου συγκεντρωνόμαστε όλοι μαζί συγγενείς και φίλοι και τρώμε».
«Δεν με βαστούν τα πόδια μου, αλλιώς...» Η 96χρονη κυρία Αναστασία Κουρτίδου ζει σήμερα στη Νέα Νικόπολη Κοζάνης και είναι η τελευταία που απέμεινε στο χωριό από όσους ήρθαν από τον Πόντο. «Εφυγα από την πατρίδα όταν ήμουν 8 χρονών. Τα πόδια μου δεν με κρατάνε, γι΄ αυτό και δεν μπορώ να πάω στην Παναγία Σουμελά. Μακάρι να μπορούσα. Η Παναγία η Σουμελά μάς κράτησε όρθιους. Η Παναγία Σουμελά μάς προστάτευσε. Η Παναγία μάς στήριξε. Γι΄ αυτό πονάει μαζί μας και χαίρεται μαζί μας και γι΄ αυτήν τραγουδάμε: “Σουμελά μας Παναγία, την εικόνα σου εγώ, τη σεπτή και την αγία, έρθα για να προσκυνώ”». τονίζει και προσθέτει ότι >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο, μετά 88 χρόνια, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου... με τις...ευλογίες της Άγκυρας. Τούρκοι: Με το βλέμμα στις... μπίζνες Χιλιάδες Ρωμηοί & Ρώσοι συνέρρευσαν στην Τραπεζούντα από παντού... Σκέψου! να πηγαίνεις να σε...φιλοξενήσουν στο σπίτι σου.... Σκέψου! να πηγαίνεις να σε φιλοξενήσουν στο σπίτι σου.... Τούρκος Δήμαρχος Ματσούκας Ertugrul Genc: να φιλοξενήσετε προσκυνητές, και να το πράξετε χωρίς κανένα δισταγμό. Σε δηλώσεις του, ο Δήμαρχος της Ματσούκας κ.Ertugrul Genc τόνισε, ότι επειδή δεν υπάρχουν ξενοδοχεία και θα δημιουργηθεί συνωστισμός και προβλήματα, ο ίδιος από την πλευρά του θα φιλοξενήσει στο σπίτι του μια Ελληνική οικογένεια.
Επίσης, κάλεσε όλους όσους διαθέτουν σπίτια από την Ματσούκα να φιλοξενήσουν προσκυνητές, και να το πράξουν χωρίς κανένα δισταγμό.
Ακόμη τόνισε, ότι το εν λόγω προσκύνημα θα βοηθήσει ουσιαστικά τον τουρισμό στην Ματσούκα και γενικά την περιοχή του Πόντου, γι΄ αυτό πρέπει να δείξουν πόσο φιλόξενος λαός είναι στη Τραπεζούντα.
Τέλος, ερωτηθείς αν θα δοθούν άδειες για να λειτουργήσει ξανά και σε άλλες περιόδους το Μοναστήρι, τόνισε πως «αν συμβεί κάτι τέτοιο θα ενισχυθεί πάρα πολύ ο τουρισμός μας». >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Απόσπασμα από τη στήλη "Βηματοδότης" της εφημερίδας "Το Βήμα"
Ποια κυρία του ΠαΣοΚ της Βόρειας Ελλάδας, η οποία ετοιμάζει τις βαλίτσες της για να συμμετάσχει στο προσκύνημα που θα γίνει στις 15 Αυγούστου στην Παναγία Σουμελά, επικοινώνησε με Ποντίους οι οποίοι έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν το μοναστήρι για να τους ρωτήσει τι είδους παπούτσια είναι καλύτερο να φορέσει: τακούνια (που της δίνουν έναν αέρα μεγαλοπρεπούς θηλυκότητας) ή ένα πιο ίσιο ζευγάρι (που παρ΄ ότι δεν την κολακεύει ιδιαίτερα διευκολύνει την πεζοπορία); Την πιθανότητα να πάρει τον ανήφορο ξυπόλυτη, όπως κάνουν οι ταμένες προσκυνήτριες σε άλλες Παναγίες- όπως στη Μεγαλόχαρη της Τήνου- δεν τη συζήτησε καν. Ωστόσο, στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, ένα τάμα μπορεί και να βοηθούσε. (Ναι, όπως θα καταλάβατε από το σκίτσο, πρόκειται για την υφυπουργό Εσωτερικών κυρία Θεοδώρα Τζάκρη - βοήθειά της!) Η αλήθεια είναι ότι η Παναγία Σουμελά (μεγάλη η Χάρη της!) στη δική μου περίπτωση το έχει κάνει το θαύμα της: αυτή την εποχή, των ισχνών (ειδησεογραφικών) αγελάδων, όπου δηλαδή οι περισσότεροι πολιτικοί απουσιάζουν για διακοπές και με δυσκολία βρίσκω υλικό για την παρούσα στήλη, με εφοδιάζει με εξαιρετικές ειδήσεις! Τις προάλλες σας έγραφα για το νέο... χτύπημα του βορειοελλαδάρχη, νομάρχη Θεσσαλονίκης και φιλόδοξου περιφερειάρχη κ. Π. Ψωμιάδη: ο οποίος ζήτησε από τους Ποντίους να του στείλουν τα ονόματα των νεκρών τους, τα οποία στη συνέχεια θα μετέφερε στη μονή- ο ίδιος- για να μνημονευτούν από τους ιερείς. Προκαλώντας την ενόχληση ποντιακών σωματείων (ανάμεσά τους, της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος), που είδαν σε αυτή την πρωτοβουλία άλλη μία προσπάθεια να τονίσει το μεγαλείο της ποντιακής καρδιάς του, το ξεχωριστό της παρουσίας του, τον πατριωτισμό του κ.λπ., κ.λπ., χρησιμοποιώντας την κορυφαία θρησκευτική εορτή τους. Ενοχλώντας και μια επιφανή Ποντία, η οποία, αποφάσισε να μην του χαριστεί. «Κανένας μας,αν έχει συνείδηση και αν στηρίζει την προσπάθεια του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος θα τελέσει στη μονή λειτουργία για πρώτη φορά ύστερα από 88 χρόνια, δεν εξουσιοδοτείται αφ΄ εαυτού να μεταφέρει με fax ή με e-mail ονόματα κεκοιμημένων αγαπημένων αλλά όχι ξεχασμένων συγγενών μας» δήλωσε η κυρία Βούλα Πατουλίδου. Η οποία προτείνει: «Ας είμαστε προσεκτικοί εκείνη την ημέρα, στις 15 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, να μην πάει στράφι η προσπάθεια του Πατριάρχη μας να μαλακώσει τις ψυχές όλων όσοι τον ακολουθούν χωρίς να επιδιώκουν να τον προσπεράσουν». Τι απαντάει άραγε ο κ. Ψωμιάδης στις έμμεσες πλην σαφείς κατηγορίες ότι επιχείρησε... αντικανονική προσπέραση; Πηγή: Βηματοδότης
************************************************************************************************* ΕΤ3Η ΕΤ3 θα μεταδώσει σε απευθείας σύνδεση την πρώτη Θεία Λειτουργία μετά το 1922 στην Παναγία Σουμελά, που θα τελεσθεί ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο στο ιστορικό μοναστήρι του Πόντου, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Είναι η πρώτη φορά που Οικουμενικός Πατριάρχης προεξάρχει Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά του Πόντου και αναμένεται χιλιάδες προσκυνητές από όλο τον κόσμο να προσέλθουν σε αυτή. Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο της Τουρκικής Κυβέρνησης προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, παρέχεται άδεια στον προκαθήμενο της Ορθοδοξίας να τελεί Θεία Λειτουργία μία φορά το χρόνο ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου στην Μονή της Παναγίας Σουμελά, η οποία σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Το τρίτο κανάλι της δημόσιας τηλεόρασης θα είναι παρόν στην ιστορική αυτή εξέλιξη για την αναγέννηση της λειτουργικής ζωής του μοναστηριού-συμβόλου του Ποντιακού Ελληνισμού, με μία αποστολή στην οποία συμμετέχουν οι δημοσιογράφοι Αιμίλιος Σαπρανίδης και Γιώργος Γεωργιάδης, ο σκηνοθέτης Κώστας Κουμαρίδης και ο διευθυντής παραγωγής Δημήτρη Βέττας. Η μετάδοση της Θείας Λειτουργίας θα αρχίσει στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις 12 το μεσημέρι. Νωρίτερα, στις 8 παρά τέταρτο το πρωί, η ΕΤ3 θα μεταδώσει, για ακόμη μία χρονιά, σε απευθείας σύνδεση τον όρθρο στον Ιερό Ναό της Παναγίας Σουμελά στις πλαγιές του Βερμίου. >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Το επίσημο έγγραφο Τουρκική Δημοκρατία Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού Γενική Διεύθυνση Μουσείων και Πολιτιστικών Μνημείων Αριθ. Επείγον Θέμα: Μονή Σουμελά 03/05/2010
Σχετικά: α) Έγγραφο του ΥΠΕΞ από 11/12/2009 β) Έγγραφό μας προς Νομαρχία Τραπεζούντας από 16/12/2009 γ) Έγγραφο της Νομαρχίας Τραπεζούντας από 09/02/2010 δ) Έγγραφό μας προς Νομαρχία Τραπεζούντας από 15/03/2010 ε) Έγγραφο της Ειδικής Διεύθυνσης του Υπουργείου μας από 26/04/2010, στο οποίο είναι συνημμένη η από 16/04/2010 αίτηση του Πατριαρχείου των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης
Το Υπουργείο Εξωτερικών με το (α) σχετικό ζήτησε τις απόψεις της Νομαρχίας Τραπεζούντας για να μπορέσει να προβεί στις απαραίτητες εκτιμήσεις για την έκδοση άδειας τέλεσης θρησκευτικής λειτουργίας στη Μονή Σουμελά Τραπεζούντας, που δεν συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στα μνημεία στα οποία έχει δοθεί άδεια τέλεσης τέτοιων λειτουργιών.
Με το (γ) σχετικό που εστάλη από τη Νομαρχία Τραπεζούντας, μας γίνεται γνωστό ότι, επειδή ο εσωτερικός χώρος της Παναγίας Σουμελά, που είναι ένα από τα μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς, είναι περιορισμένος και δεν μπορεί να σηκώσει τέτοιες εκδηλώσεις και επειδή είναι πιθανόν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας να προκληθούν φθορές στις αγιογραφίες του ιστορικού μνημείου, κατάλληλος χώρος για τη λειτουργία με τη συμμετοχή μικρών ομάδων είναι ο εξωτερικός αύλειος χώρος της μονής.
Λαμβανομένων υπ’ όψιν των ανωτέρω, με το (δ) σχετικό έγγραφό μας που εστάλη στη Νομαρχία Τραπεζούντας, γνωστοποιήθηκε ότι από πλευράς του υπουργείου μας θεωρείται σκόπιμη η παραχώρηση άδειας για την πραγματοποίηση θρησκευτικής λειτουργίας στον εξωτερικό αύλειο χώρο της Μονής Σουμελά, με τη συμμετοχή περιορισμένου αριθμού επισκεπτών και υπό την προϋπόθεση ότι η λειτουργία δεν θα παρεμποδίζει την επίσκεψη άλλων επισκεπτών στη Μονή. Η άδεια αυτή ισχύει για μια λειτουργία το χρόνο, η οποία θα πραγματοποιείται τη δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, σε ημέρα, ώρα και διάρκεια που θα ορίζεται από τη Νομαρχία Τραπεζούντας.
Με αίτησή του ο Πατριάρχης των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης, (ε) σχετικό, αιτείται άδεια τέλεσης λειτουργίας στις 15 Αυγούστου 2010, στην οποία θα συμμετέχουν επισκέπτες που θα έλθουν από το εξωτερικό. Από πλευράς του Υπουργείου μας κρίνεται σκόπιμη η παραχώρηση άδειας τέλεσης θρησκευτικής λειτουργίας στις 15 Αυγούστου 2010, αντί της δεύτερης εβδομάδας του Σεπτεμβρίου που αναφέρεται στο (δ) σχετικό, σε ώρα και διάρκεια που θα οριστεί από τη Νομαρχία Τραπεζούντας, στον εξωτερικό αύλειο χώρο, υπό την προϋπόθεση ότι η λειτουργία δεν θα παρεμποδίζει την επίσκεψη άλλων επισκεπτών στη Μονή.
Για την ενημέρωσή σας.
Υπογραφή Ερτουγρούλ Γκιουνάι Υπουργός
Διανομή ΥΠΕΞ (Υποδ/νση ΒΑ Τουρκίας-Μεσογείου), ΥΠΕΣ (Γεν. Δ/νση Διοίκησης Νομών), ΥΠΕΣ (Γεν. Δ/νση Ασφάλειας), Νομαρχία Τραπεζούντας >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Συγκεκριμένα ο Τούρκος υπουργός πολιτισμού κ. Γκιουνάϊ γνωστοποίησε την σχετική απόφαση της Τουρκικής Κυβέρνησης στον Οικουμενικό Πατριάρχη, το βράδυ της Δευτέρας, στο περιθώριο συναυλίας που δόθηκε στον Ναό της Αγ. Ειρήνης.
Η απόφασή της Τουρκικής Κυβερνήσεως κοινοποιήθηκε σήμερα, Τρίτη, και επισήμως δια σχετικού εγγράφου της προς το Πατριαρχείο. Σύμφωνα με το έγγραφο της Κυβέρνησης παρέχεται άδεια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο να τελείται από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Θεία Λειτουργία, μία φορά τον χρόνο, άνήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου.
Επίσης σημειώνεται ότι οι προσκυνητές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί προκειμένου να αποφευχθούν φθορές στο μνημείο και στις σωζόμενες τοιχογραφίες του.
Να σημειωθεί ότι η απόφαση της Άγκυρας ήρθε να επιβεβαιώσει τις προφορικές διαβεβαιώσεις που είχε δώσει ο αρμόδιος υπουργός Πολιτισμού προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη ο οποίος με επιστολή του είχε ζητήσει να επιτραπεί η τέλεση θείας λειτουργίας στο Μοναστήρι.
Θα είναι η πρώτη φορά μετά από αιώνες - ενδεχομένως και η πρώτη φορά στην ιστορία - που Οικουμενικός Πατριάρχης θα προεξάρχει Θείας Λειτουργίας στην ιστορική Μονή.
Πρίν μερικές εβδομάδες επισκέφθηκε τον Οικουμενικό Πατριάρχη ο δήμαρχος της Μάτσκα του Πόντου, η οποία απέχει 15χλμ από το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, και τον προσκάλεσε στην πόλη του λέγοντας ότι θα αποτελέσει ένα σημαντικό γεγονός χαράς και τιμής για τους κατοίκους. Υπενθυμίζεται ότι η Μονή Παναγίας Σουμελά λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.
Πρόκειται για μια ιστορική εξέλιξη, για μια αναγέννηση της λειτουργικής ζωής του ιστορικού μοναστηριού, συμβόλου του Ποντιακού Ελληνισμού. ΄ |